L

A

I

K

0

S

Segretarjat għal-Lajċi tal-Arċidjoċesi ta' Malta

Home  

Ikkuntattjana

 

Il-Mixja tan-Nisrani ma' Ġesù u ma' Ommu, Marija Addolorata

 

Festa tad-Duluri 2017

7 t’April 2017

Il-Mixja tan-Nisrani ma’ Ġesù

u ma’ Ommu, Marija Addolorata

 

L-1950 Sena mill-Martirju ta’ San Pietru u San Pawl

 

 

Minn Dun Hector Scerri

25 ta' Marzu 2017

 

Aktar riżorsi dwar il-Verġni Marija ...

 

L-aktar għeżież, inġbarna hawn bħala l-Poplu Nisrani li jgħammar fil-Parroċċa tagħna. Dan huwa l-appuntament tagħna ta’ kull sena mal-Verġni Mqaddsa Marija Addolorata.

 

Illejla, għal darb’oħra, se nerġgħu nagħmlu dan il-pellegrinaġġ ma’ Ommna Marija Addolorata. Qegħdin biss jumejn qabel il-bidu tal-Ġimgħa Mqaddsa. Bħal-lum ġimgħa, niċċelebraw it-Tifkira Solenni tal-Passjoni u l-Mewt ta’ Sidna Ġesù Kristu fil-Ġimgħa l-Kbira. Fil-bidu ta’ din il-manifestazzjoni pubblika tal-fidi tagħna, jixraq li nġibu quddiem għajnejna l-ġrajja tal-għaġeb li seħħet fuq l-għolja tal-Kalvarju. Ejjew nikkontemplaw dak kollu li għaddiet minnu l-Verġni Marija hija u tara lil Binha Ġesù jbati u jmut fuq is-salib biex isalva lilna l-bnedmin... biex isalva lilek u lili.

 

Ejjew, fil-bidu ta’ din il-laqgħa tagħna llejla, nisimgħu b’attenzjoni s-silta qasira, imma qawwija, li tagħti s-sens proprju u t-tifsira vera għal din il-miġemgħa tgaħna – folla sabiħa u ħajja ta’ persuni li jemmnu – miġemgħa li hija Knisja: komunità ta’ fidi, tama u mħabba.

 

 

Qari mill-Evanġelju skont San Ġwann (19:25-27)

 

Kien hemm wieqfa ħdejn is-salib ta’ Ġesù ommu, oħt ommu, Marija ta’ Kleofa u Marija ta’ Magdala. Mela kif Ġesù lemaħ lil ommu u lid-dixxiplu li kien iħobb wieqaf ħdejha, qal lil ommu: “Mara, hawn hu ibnek”. Imbagħad qal lid-dixxiplu: “Hawn hi ommok”. U minn dak il-ħin id-dixxiplu ħadha għandu.

 

Il-Kelma tal-Mulej.

Tifħir lilek Kristu.

 

 

Inkantaw flimkien ...

 

Il-Verġni Marija li aħna tant inħobbu u ngħożżu tinsab fostna u magħna matul dan il-pellegrinaġġ li qed nagħmlu f’ġieħha. Bħal kull omm ta’ din l-art, bħal kull omm hawn preżenti fostna, hija tieħu ħsiebna, l-ulied għeżież tagħha. Il-Verġni Marija tieħu ħsiebna, tieqaf magħna fl-uġigħ tal-ħajja tagħna u tixxotta l-ħafna d-dmugħ li jġelben ma’ ħaddejna.

 

Hija stess ġarrbet it-tbatija, u għalhekk hija tifhimna ħafna meta nkunu għaddejjin mit-tbatija tal-mard, l-inkwiet, id-dubji, il-problemi, il-firdiet, fil-familji tagħna, u meta xi ħadd għażiż għalina jgħaddi għall-ħajja ta’ dejjem, forsi għall-għarrieda wkoll. Bir-raġun kollu u tassew, aħna nħossu lil Madonna qrib tagħna. Għalhekk inġbarna hawnhekk illejla, kif nagħmlu ta’ kull sena. Il-parroċċi kollha fil-gżejjer ta’ Malta u Għawdex bħalissa jinsabu miġburin madwar Marija, kif ninsabu aħna wkoll bħalissa. Għajnejna mkaħħlin fuq Marija li qegħda tbati fuq l-għolja tal-Kalvarju. Ftakar f’dan il-fatt importanti: Marija li tbati u tibki tifhem lilek fit-tbatija u fil-biki tiegħek. Marija, għax tifhmek, tagħmillek kuraġġ. Marija, għax hija Omm Ġesù, turik, illum ukoll, it-triq li twassal għandu li hu kollu imħabba, mogħdrija u ħniena għalik.

 

Il-Verġni Marija tħares lejk b’imħabba ta’ omm u tpoġġi jdejha fuq spallejk biex tagħmillek kuraġġ u tkompli miexi t-triq tal-ħajja, anke jekk din hija għat-telgħa, jew imserrpa, jew mimlija stroffi, ġebel u żrar, jew forsi tiżloq u perikoluża. Marija tixxuttalek id-dmugħ li qed jimla għajnejk u jaħsillek ħaddejk. Marija tisma’ l-bikja tiegħek, u dlonk tgħidlek:

“Ejja miegħi, ħanini tiegħi, ħalli nwasslek s’għand Ibni Ġesù. Ferra’ l-uġigħ kollu tiegħek, id-dwejjaq, l-ansjetà, il-problemi, il-mard kollu tiegħek quddiem Ġesù. Ġesù biss jagħtik is-saħħa vera, il-faraġ li jibqa’, il-fejqan dejjiemi u l-kuraġġ Nisrani. Ftakar li Ġesù Ibni qal: ‘Jiena t-Triq, il-Verità u l-Ħajja’. Dur lejn Ġesù. Ersaq lejh, u imxi fit-triq tiegħu. Jekk tinsab biered jew għadek ’il bogħod minn Ġesù, ersaq lejh, u permezz tas-Sagrament tal-Qrar, għidlu jaħfirlek dnubietek. Illum u f’dawn il-jiem li ġejjin, it-teżor tal-ħniena ta’ Alla huwa miftuħ beraħ”.

 

Il-Verġni Marija Addolorata tkompli tgħidlek dan: “Hija ħaġa sabiħa u tajba li llejla qed timxi miegħi. Dan jagħtini ħafna konsolazzjoni. Però l-aktar ħaġa li tikkunslani hija li int tfassal ħajtek fuq dak li jgħallimna Ġesù Ibni. Importanti li timxi wara Ġesù u tfassal ħajtek fuq it-tagħlim tiegħu mhux biss illum, nhar id-Duluri tiegħi, jew nhar Ħamis ix-Xirka, il-Ġimgħa l-Kbira, Sibt il-Għid u fl-Għid il-Kbir, imma s-sena kollha.

 

Il-konverżjoni u l-qrar u t-tqarbina mhumiex okkażjoni tal-lum biss, imma għal matul is-sena kollha. Dan huwa li tassew iferraħni: li tkunu dixxipli ta’ Ġesù s-sena kollha. L-għażliet tagħkom mhumiex dejjem għażliet Insara. Ftakru dan: jekk tridu tkunu tassew uliedi – mhux illum biss, imma s-sena kollha – l-  għażliet tagħkom iridu jkunu mfasslin fuq it-tagħlim ta’ Ġesù u tal-Knisja tiegħu. Matul din il-mixja ta’ fidi li qegħdin tagħmlu miegħi, aħsbu u irriflettu bis-serjetà dwar jekk intomx tassew dixxipli ta’ Ibni Ġesù. Illum ħudu deċiżjoni li tgħixu b’aktar impenn ir-rabta tagħkom ma’ Ġesù. Huwa dejjem lest li jilqagħkom lura għandu”.

 

Dan hu li qed tgħidlek l-Verġni Marija Addolorata llejla. Hija qegħda tkellem lil qalbek. Ħallina nissuġġerulek kelma ta’ ġid. Ipprova evita d-distrazzjonijiet matul dan il-pellegrinaġġ. Mhux il-ħin li noqogħdu nsellmu jew inxejru lil xulxin. Mhux il-ħin biex naraw x’sar minn dak jew mill-oħra. Lanqas mhu l-ħin biex noqogħdu nosservaw id-djar u l-ħwienet, il-galleriji, il-bibien u t-twieqi, jew l-ismijiet tad-djar, jew jekk telax xi bini ġdid. Issa huwa l-ħin li nitolbu bis-serjetà. Issa huwa l-ħin li nisimgħu l-Kelma ta’ Alla u riflessjonijiet oħra. Issa huwa l-ħin li nwieġbu għat-talb, u li nkantaw flimkien.

 

Inkantaw flimkien ...

 

Matul din il-mixja ta’ fidi ma’ Ommna Marija tad-Duluri se nkunu qegħdin nirriflettu, kif inhu xieraq, dwar is-Seba’ Duluri li hija għaddiet minnhom. Din is-sena dan se nagħmluh permezz ta’ siltiet mill-Kelma ta’ Alla, mill-Evanġelju fejn insibu stampa tas-seba’ duluri ta’ Marija, u mill-Ittri ta’ San Pietru u ta’ San Pawl. Għaliex se nagħmlu hekk?

 

Illejla se nisimgħu seba’ siltiet mill-Ittri ta’ dawn l-Appostli l-kbar peress li din is-sena hija l-1950 sena mill-Martirju tagħhom. Tradizzjoni antika ħafna tgħid li Pietru, il-Prinċep tal-Appostli u Pawlu, l-Appostlu tal-Ġnus, xerrdu demmhom għal Kristu fis-sena 67, jiġifieri elf, disa’ mija u ħamsin sena ilu. Se nitolbu wkoll permezz ta’ xi litaniji qosra lil Marija, permezz tat-talbiet tal-Missierna u tal-Ave Marija, u permezz tal-kant. Ejjew nieħu sehem sħiħ billi nkunu attenti għal dak li se nisimgħu, u bil-qalb u l-ħeġġa nitolbu u nkantaw flimkien.

 


 

I.  L-EWWEL DULUR TA’ MARIJA:

IL-PROFEZIJA TA’ XMUN FIL-PREŻENTAZZJONI TA’ ĠESÙ FIT-TEMPJU

 

Qari mill-Evanġelju skont San Luqa (2:22-35)

 

Wara li għalqilhom iż-żmien għall-purifikazzjoni tagħhom skond il-Liġi ta Mosè, ħadu lil Gesù Ġerusalemm biex jippreżentawh lill-Mulej, kif hemm miktub fil-Liġi tal-Mulej, li kull tifel li jitwieled l-ewwel, jiġi kkonsagrat lill-Mulej, u biex joffru bsagrifiċċju par gamiem jew żewġ bċieċen, kif jingħad ukoll fil-Liġi tal-Mulej. FĠerusalemm kien hemm wieħed, jismu Xmun, raġel ġust u tajjeb, li kien jistenna l-faraġ ta Iżrael u li kellu l-Ispirtu s-Santu fuqu. L-Ispirtu s-Santu kien nebbħu li ma kienx se jara l-mewt qabel ma jara l-Messija tal-Mulej. Mar mela fit-tempju, mqanqal mill-Ispirtu, u xħin il-ġenituri daħlu bit-tarbija Ġesù biex jagħmlulu dak li kienet trid il-Liġi, huwa laqgħu fuq dirgħajh, bierek lil Alla u qal:

 

Issa, o Sid, tista tħalli l-qaddej tiegħek imur fis-sliem, skond kelmtek, għaliex għajnejja raw is-salvazzjoni tiegħek li int ħejjejt għall-popli kollha, dawl biex idawwal il-ġnus, u glorja tal-poplu tiegħek Iżrael”.

 

Missieru u ommu baqgħu mistagħġba bdak li kien qiegħed jingħad fuqu. Xmun berikhom, u qal lil ommu Marija: Ara, dan se jġib il-waqgħa u l-qawmien ta ħafna f'Iżrael; se jkun sinjal li jmeruh, u inti wkoll, sejf jinfidlek ruħek!  biex jinkixfu l-ħsibijiet moħbija fil-qlub ta ħafna”.

 

Il-Kelma tal-Mulej.

Tifħir lilek Kristu.

 

Kummentarju: Fis-silta li se nisimgħu issa, San Pietru jikteb lill-ewwel komunitajiet Insara, u jfakkarhom f’realtà kbira li tmiss lil kulħadd, kemm fis-sena 67 kif ukoll lilna, illum. Hija r-realtà tat-tbatija u l-prova. Però, fl-istess ħin, huwa iqawwilna qalbna li Ġesù jieħu ħsiebna għax jinsab qrib tagħna. “Lilu, għalkemm ma rajtuhx, intom tħobbuh; fih, għad li issa m'intomx tarawh, intom temmnu; fih intom tifirħu b'ferħ glorjuż, li ma jistax jitfisser, waqt li tiksbu l-għan tal-fidi tagħkom, li hu s-salvazzjoni tagħkom”.

 

Qari mill-Ewwel Ittra ta’ San Pietru (1 Pt 1:3-9)

Ikun imbierek Alla u Missier Sidna Ġesù Kristu, li fil-ħniena kbira tiegħu raġa' wilidna għal tama ħajja bil-qawmien ta' Ġesù Kristu mill-imwiet u għal wirt li la jitħassar, la jittabba', u lanqas jinxef. Dan il-wirt hu merfugħ għalikom fis-sema għax intom tinsabu taħt il-ħarsien tal-qawwa ta' Alla fil-fidi tagħkom li twassal għas-salvazzjoni li lesta biex tidher fl-aħħar taż-żminijiet.

 

Għalhekk għandkom għax tifirħu mqar jekk issa, għal ftit żmien ieħor, jeħtiġilkom titnikktu taħt ħafna provi. Bħalma d-deheb, li jintemm, jgħaddi mill-prova tan-nar, hekk tgħaddi mill-prova l-fidi tagħkom, li tiswa aktar mid-deheb, biex ikun jistħoqqilha tasal għat-tifħir, għall-glorja, u għall-ġieħ, meta jidher Ġesù Kristu. Lilu, għalkemm ma rajtuhx, intom tħobbuh; fih, għad li issa m'intomx tarawh, intom temmnu; fih intom tifirħu b'ferħ glorjuż, li ma jistax jitfisser, waqt li tiksbu l-għan tal-fidi tagħkom, li hu s-salvazzjoni tagħkom.

 

Il-Kelma tal-Mulej.

Inroddu ħajr lil Alla.

 

Litanija

Verġni Marija, li ppreżentajt lil Ibnek Ġesù fit-Tempju... itlob għalina.

Verġni Marija, li smajt il-profezija ta’ Xmun... itlob għalina.

Verġni Marija, li bqajt taħseb fuq dawn il-ġrajjiet u tikkontemplahom bejnek u bejn ruħek... itlob għalina.

Verġni Marija, li qdejt lil Ġesù  fit-trobbija li tajtu... itlob għalina.

Verġni Marija, li lqajt is-sejħat kollha li għamillek Alla... itlob għalina.

Verġni Marija, li ridt tkun maġenb Ibnek meta kien qiegħed ibati, kun qrib tagħna fit-tbatijiet u fil-mard tagħna... itlob għalina.

 

Missierna...

Sliem għalik Marija (x 10)

Glorja...

 

Inkantaw flimkien...

 


 

II. IT-TIENI DULUR TA’ MARIJA:

MARIJA, ĠUŻEPPI U T-TARBIJA ĠESÙ JAĦARBU LEJN L-EĠITTU

 

Qari mill-Evanġelju skont San Mattew (2:13-18)

 

Meta telqu l-Magi, deher anġlu tal-Mulej fħolma lil Ġużeppi u qallu: Qum, ħu miegħek lit-tifel u l ommu, u aħrab lejn l-Eġittu. Ibqa hemm sa ma ngħidlek jien, għax Erodi se jfittex lit-tifel biex joqtlu. Ġużeppi qam, ħa miegħu lit-tifel u l ommu billejl u telaq lejn l-Eġittu, u baqa hemmhekk sal-mewt ta Erodi, biex hekk iseħħ dak li kien qal il-Mulej permezz tal-profeta, meta qal, Mill-Eġittu sejjaħt lil ibni.

 

Erodi mbagħad, meta ra li l-maġi kienu daħku bih, inkorla bis-sħiħ, u bagħat joqtol f’Betlehem u fl-inħawi kollha tagħha lit-tfal subien kollha ta’ minn sentejn ’l isfel, skont iż-żmien li sar jaf mingħand il-maġi. Imbagħad seħħ dak li kien ingħad permezz tal-profeta Ġeremija, meta qal,

‘F’Rama nstama’ leħen,

biki u lfiq kbir:

Rakel tibki lil uliedha

u ma tridx minn ifarraġha,

għax ma għadhomx iżjed’”.

 

Il-Kelma tal-Mulej.

Tifħir lilek Kristu.

 

 

Kummentarju: Flimkien ma’ Binha Ġesù Tarbija, Marija u żewġha San Ġużepp kellhom, ħin bla waqt, jaħarbu bħala refuġjati lejn l-Eġittu minħabba l-qilla vjolenti u l-ħruxija ningħajr limiti tas-Sultan Erodi. Il-Familja Mqaddsa għaddiet mill-esperjenza diffiċli li jgħaddu minnha r-refuġjati. Min jaf x’irid jgħidilna Alla permezz ta’ dik il-ġrajja? Matul is-sekli, sal-ġurnata tal-lum, mijiet ta’ eluf kbar ta’ rġiel, nisa u tfal għaddew, u għadhom jgħaddu, minn din l-esperjenza iebsa: mingħajr saqaf ta’ kenn fuq rashom, l-insigurtà u l-perikli tal-vjaġġi fuq l-art jew il-baħar, it-theddid għal ħajjithom minn nies bla skrupli, in-nuqqas tal-meħtieġ għall-ħajja, it-tbatija minħabba l-ġuħ u l-għatx, is-sħana u l-kesħa.

 

Waqt li nikkontemplaw dan it-Tieni Dulur ta’ Marija, issa se nisimgħu silta mill-Ittra ta’ San Pawl lill-komunità Nisranija fil-belt antika ta’ Kolosse li kienet f’dik li hi t-Turkija tal-lum. Din is-silta tkompli tkellimna kif għandha tkun l-imġieba tagħna bħala Nsara, u għalhekk bħala dixxipli ta’ Ġesù Kristu. L-Appostlu jsemmi numru ta’ atteġġjamenti prattiċi li nistgħu aħna wkoll ngħixuhom illum fil-familja tagħna, fost il-ġirien u l-qraba tagħna, jew ma’ dawk li naħdmu magħhom: ħniena, tjieba, umiltà, ħlewwa, sabar, mogħdrija, imħabba, rispett fil-familja.

 

 

Qari mill-Ittra ta’ San Pawl Appostlu Missierna lill-Kolossin (Kol 3:12-19)

Intom il-magħżulin ta' Alla, il-qaddisin u l-maħbubin tiegħu. Ilbsu mela sentimenti ta' ħniena, tjieba, umiltà, ħlewwa u sabar. Stabru b'xulxin, u, jekk xi ħadd minnkom ikollu xi jgħid ma' ħaddieħor, aħfru lil xulxin; bħalma l-Mulej ħafer lilkom, hekk agħmlu intom ukoll. U fuq kollox ilbsu l-imħabba, li hi l-qofol tal-perfezzjoni. Ħalli s-sliem ta' Kristu jsaltan fi qlubkom, dak is-sliem li għalih kontu msejjħa biex issiru ġisem wieħed. U ta' dan roddu ħajr lil Alla. Ħalli l-kelma ta' Kristu tgħammar sħiħa fikom; għallmu bl-għerf kollu u widdbu lil xulxin b'salmi u innijiet u b'għana spiritwali, u b'radd il-ħajr kantaw f'qalbkom innijiet lil Alla. Kull ma tagħmlu jew tgħidu, agħmlu kollox f'isem il-Mulej Ġesù, u roddu ħajr lil Alla l-Missier permezz tiegħu. Intom, nisa miżżewwġa, obdu lil żwieġkom, kif għandu jkun fil-Mulej. Intom imbagħad, irġiel miżżewwġa, ħobbu n-nisa tagħkom, u tkunux iebsa magħhom.

 

Il-Kelma tal-Mulej.

Inroddu ħajr lil Alla.

 

 

Litanija

Verġni Marija, li għaddejt mill-esperjenza iebsa tal-ħarba lejn l-Eġittu... itlob għalina.

Verġni Marija, li batejt it-tbatija tal-eżilju, il bogħod minn art twelidek... itlob għalina.

Verġni Marija, li adattajt ruħek għall-kultura tal-pajjiż li ta kenn lilek, lil Ġesù u lil San Ġużepp... itlob għalina.

Verġni Marija, kun kenn għar-rifuġjati tad-dinja kollha... itlob għalina.

Verġni Marija, miss il-qalb tagħna biex nuru ospitalità lil dawk kollha li jfittxu kenn fostna... itlob għalina.

 

 

Missierna...

Sliem għalik Marija (x 10)

Glorja...

 

Inkantaw flimkien...

 


 

III.  IT-TIELET DULUR TA’ MARIJA:

META MARIJA TITLEF LIL BINHA ĠESÙ, U WARA TLETT IJIEM TA’ DULUR, ISSIBU FIT-TEMPJU

Qari mill-Evanġelju skont San Luqa (2:41-52)

 

Ta’ kull sena l-ġenituri ta’ Ġesù kienu jmorru Ġerusalemm għall-festa tal-Għid. Meta kellu tnax-il sena telgħu wkoll, skond id-drawwa ta' dik il-festa. Wara li għaddew dawk il-ġranet qabdu t-triq lura, imma t-tfajjel Ġesù baqa’ Ġerusalemm bla ma kienu jafu l-ġenituri tiegħu. Huma ħasbuh qiegħed ma’ xi wħud li kienu fit-triq magħhom; iżda meta wara jum mixi fittxewh fost qrabathom u n-nies li kienu jafuhom, ma sabuhx, u għalhekk reġgħu lura Ġerusalemm ifittxuh. Wara tlett ijiem sabuh fit-tempju, bilqiegħda f’nofs l-għalliema, jismagħhom u jistaqsihom; u kull min semgħu baqa’ mistagħġeb bid-dehen u t-tweġibiet tiegħu. Kif rawh, instamtu, u ommu qaltlu: Ibni, dan għaliex għamiltilna hekk? Ara, missierek u jiena konna qegħdin infittxuk b’qalbna maqsuma? U hu qalilhom: U għaliex kontu qegħdin tfittxuni? Ma tafux li jiena għandi nkun f’dak li hu ta’ Missieri? Iżda kliemu ma fehmuhx. Mbagħad niżel magħhom u raġa’ mar Nazaret; u kien jobdihom. U ommu kienet tgħożż f’qalbha dawn il-ħwejjeġ kollha. U hekk Ġesù baqa’ jikber fl-għerf, fis-snin u fil-grazzja, quddiem Alla u quddiem il-bnedmin.

 

Il-Kelma tal-Mulej.

Tifħir lilek Kristu.

 

Kummentarju: Issa, se nisimgħu silta mill-Ittra ta’ San Pawl lill-komunità Nisranija fil-port kbir u importanti ta’ Efesu, fit-Turkija tal-lum. F’din il-belt, tinsab id-Dar tal-Madonna. It-Tradizzjoni tgħid kif il-Madonna marret għand San Ġwann li mar Efesu, u allura hemm rabta speċjali tal-Madonna ma’ San Ġwann ġewwa Efesu.

Min jaf fost l-ewwel Insara, x’venerazzjoni kellhom lejn Omm Sidna? U, għax Marija kien jinteressaha li Binha jkun magħruf, min jaf x’ferħ kien ikollha meta kienet tiltaqa’ ma’ dawn l-Insara ta’ Efesu!

 

Aħna u nirriflettu fuq it-Tielet Dulur ta’ Marija, il-kliem ta’ San Pawl iqawwilna qalbna u jiftħilna għajnejna kif għandna nġibu ruħna meta aħna wkoll ngħaddu minn esperjenzi iebsa ta’ inkwiet u uġigħ ta’ ras.

 

Qari mill-Ittra ta’ San Pawl Appostlu Missierna lill-Efesin (Ef 5:6-17.19-20)

Tħallu lil ħadd iqarraq bikom bi kliem fieragħ, għaliex minħabba f'hekk tinżel il-korla ta' Alla fuq dawk li ma jisimgħux. Mela tissieħbu qatt magħhom! Intom kontu darba dlam, imma issa intom dawl fil-Mulej; għixu ta' wlied id-dawl li intom; frott id-dawl jinsab f'kull ma hu tjieba, f'kull ma hu ġustizzja, f'kull ma hu verità. Fittxu li tagħrfu dak li jogħġob lill-Mulej, u tisseħbux fl-għemejjel tad-dlam bla frott, imma ikxfuhom fil-beraħ. Għax dak li qegħdin jagħmlu huma fil-moħbi, tistħi mqar jekk issemmih; imma meta wieħed joħroġhom fil-beraħ, id-dawl juri kollox, għax kull ma jidher hu dawl; għalhekk jingħad:

     "Stenbaħ int, li int rieqed, 

     u qum mill-imwiet, 

     ħa jiddi fuqek Kristu."

Qisu sewwa kif iġġibu ruħkom, mhux bħal nies bla dehen, iżda bħal nies għorrief, li jgħożżu ż-żmien, għaliex ħżiena huma l-jiem. Għalhekk tkunux bla għaqal, imma fittxu x'inhi r-rieda tal-Mulej. Kantaw flimkien salmi, innijiet u għana spiritwali; kantaw u għannu minn qalbkom lill-Mulej. Roddu dejjem ħajr għal kollox lil Alla u  l-Missier, f'isem Sidna Ġesù Kristu.

 

Il-Kelma tal-Mulej.

Inroddu ħajr lil Alla.

 

 

Litanija

Verġni Marija, qawwi qalb dawk l-ommijiet li qed ibatu minħabba wliedhom... itlob għalina.

Verġni Marija, itlob għal dawk il-ġenituri inkwetati minħabba l-imġieba tat-tfal tagħhom... itlob għalina.

Verġni Marija, kun l-għajnuna u t-tama tal-familji li għaddejjin minn problemi u firda... itlob għalina.

Verġni Marija, wassal għand Ibnek Ġesù lil dawk li tilfu t-triq u jinsabu jgħixu fid-dnub... itlob għalina.

Verġni Marija, nitolbuk għal dawk l-Insara li qegħdin ibatu f’dawk il-pajjiżi fejn jinsabu f’minoranza assoluta, u fejn qed jiġu ppersegwitati... itlob għalina.

 

 

Missierna...

Sliem għalik Marija (x 10)

Glorja...

 

Inkantaw flimkien...

 


 

IV. IR-RABA’ DULUR TA’ MARIJA:

META MARIJA TILTAQA’ MA’ BINHA ĠESÙ JĠORR IS-SALIB FIT-TRIQ LEJN IL-KALVARJU

 

Qari mill-Evanġelju skont San Luqa (23:26-31)

 

Huma u sejrin b’Gesù lejn il-Kalvarju, qabdu wieħed, jismu Xmun, minn Ċireni, li kien ġej lura mir-raba, u għabbewh bis-salib biex iġorru wara Ġesù. Kotra kbira ta nies kienet miexja warajh; fosthom kien hemm xi nisa li bdew iħabbtu fuq sidirhom u jibkuh. Imma Ġesù dar lejhom u qalilhom: Nisa ta Ġerusalemm, mhux lili ibku, iżda ibku lilkom infuskom u lil uliedkom. Għax, araw, għad jiġi żmien meta jgħidu, Hienja dik li ma għandhiex tfal, hieni l-ġuf li qatt ma wiled u s-sider li qatt ma redda! Mbagħad jibdew jgħidu lill-muntanji, Aqgħu fuqna!, u lill-għoljiet, Ordmuna! Għax jekk dan kollu qegħdin jagħmluh liz-zokk meta għadu aħdar, mela xi jsir minnu meta jinxef?

 

Il-Kelma tal-Mulej.

Tifħir lilek Kristu.

 

 

Kummentarju: Nimmaġinaw ftit dan ir-raba’ dulur kbir li għaddiet minnu l-Verġni Marija. Immaġinaw ftit kif infexxet tibki, qalbha maqsuma, meta ltaqgħet ma’ Ġesù li kien qed iġorr is-salib. Ġismu kien diġà ġerħa waħda, minħabba li kien ġie fflaġġelat bl-ikrah u mlibbes kuruna tax-xewk. Id-demm iċarċar ta’ Ġesù issa jiċċarċar fuq il-wiċċ ħlejju, l-idejn ġentili u l-libsa ta’ Marija.

 

Ejjew, issa, nikkontemplaw dan ir-raba’ dulur tal-Verġni Marija fid-dawl tal-Ewwel Ittra ta’ San Pietru li jikteb lill-ewwel komunitajiet Insara. Bla dubju ta’ xejn, kull ma jistqarr Pietru, nistgħu faċilment napplikawh għal Marija għax hi ssieħbet fit-tbatijiet ta’ Kristu.

 

Qari mill-Ewwel Ittra ta’ San Pietru Appostlu (1 Pt 4:12-14.17-19)

Ħuti għeżież, tistagħġbux għax tinsabu fil-forġa qalila tan-nar, li ġiet fuqkom biex iġġarrabkom, bħallikieku ġratilkom xi ħaġa mhux tas-soltu. Imma ifirħu, għax b'hekk intom qegħdin tissieħbu fit-tbatijiet ta' Kristu, biex aktar tifirħu u tithennew fid-dehra tal-glorja tiegħu. Jekk tkunu mkasbrin minħabba l-isem ta' Kristu, henjin intom! Fuqkom għandkom l-Ispirtu tal-glorja, li hu l-Ispirtu ta' Alla.  

Għax issa wasal iż-żmien tal-ġudizzju, li jibda mid-dar ta' Alla. U jekk l-ewwel jibda minna, kif sa jeħilsuha dawk li ma jridux joqogħdu għall-Evanġelju ta' Alla?  U jekk

     “il-ġust bilkemm isalva,

     x’se jsir mill-ħażin u mill-midneb?”

Mela, dawk li jbatu skond ir-rieda ta' Alla, għandhom iħallu ruħhom f'idejn il-Ħallieq tagħhom, li hu ta' kelmtu, u jibqgħu jagħmlu t-tajjeb.

 

Il-Kelma tal-Mulej.

Inroddu ħajr lil Alla.

 

 

Litanija

Verġni Marija, għin lil dawk l-ommijiet li qed iduru b’uliedhom morda... itlob għalihom.

Verġni Marija, ieqaf ma’ dawk l-ommijiet li b’ħafna ġenerożità u dedikazzjoni jieħdu ħsieb ta’ wliedhom li qed ibatu minn xi diżabilità... itlob għalihom.

Verġni Marija, qawwi qalb dawk l-ommijiet li ta’ kuljum jżuru l uliedhom fl-isparijiet jew f’postijiet oħra ta’ kura... itlob għalihom.

Verġni Marija, sabbar dawk l-ommijiet li jakkumpanjaw lil uliedhom fit-triq tal-Kalvarju llum, għax qegħdin il-ħabs, jew minħabba l-vizzji tax-xorb, tad-droga u dnubiet oħra li jmorru kontra d-dinjità tal-bniedem... itlob għalihom.

 

Missierna...

Sliem għalik Marija (x 10)

Glorja...

 

Inkantaw flimkien...

 

 


V. IL-ĦAMES DULUR TA’ MARIJA:

MARIJA TARA LIL BINHA ĠESÙ JIĠI MSALLAB MAS-SALIB U WARA TLIET SIGĦAT TA’ AGUNIJA JMUT

 

 

Qari mill-Evanġelju skont San Ġwann (19:25-27)

 

Kien hemm wieqfa ħdejn is-salib ta’ Ġesù ommu, oħt ommu, Marija ta’ Kleofa, u Marija ta’ Magdala. Mela kif Ġesù lemaħ lil ommu u lid-dixxiplu li kien iħobb wieqaf ħdejha, qal lil ommu: Mara, hawn hu ibnek. Imbagħad qal lid-dixxiplu: Hawn hi ommok. U minn dak il-ħin id-dixxiplu ħadha għandu.

 

Il-Kelma tal-Mulej.

Tifħir lilek Kristu.

 

 

 

 

Kummentarju: Din hija xena straordinarja. Din hija ġrajja li timpressjona lilna, kif impressjonat ukoll lil missirijietna li raw li fil-parroċċi u l-knejjes tagħna jkun hemm statwa tad-Duluri jew pitturi li juru lil Ġesù fuq is-salib, u maġenbu, Ommu Marija. Marija tbati ma’ Binha. Marija tinsab qalbha maqsuma. Marija tara lil Bin ġufha fi tbatija terribli. U mill-ġdid iġedded dak li darba qalet lil Alla permezz tal-Anġlu: “Hawn jien il-qaddejja tal-Mulej. Ħa jsir minni skont kelmtek”.

 

Fis-silta li dalwaqt nisimgħu, l-Appostlu San Pietru li jkellem lill-imgħammdin li kienu qed iġarrbu tbatijiet kbar. Il-Verġni Marija, taħt is-Salib u fil-mewt ta’ Binha, batiet bħal kull omm li tassisti l-mewt ta’ xi ħadd minn uliedha. Kemm jgħodd għal Marija l-kliem li se nisimgħu: “Jekk tagħmlu t-tajjeb u ssofru t-tbatija bis-sabar, din tkun grazzja quddiem Alla. Għal dan intom kontu msejjħa għax Kristu wkoll bata għalikom u ħallielkom eżempju biex timxu fuq il-passi tiegħu”.

 

Qari mill-Ewwel Ittra ta’ San Pietru Appostlu (1 Pt 2:18-25)

Intom, qaddejja, oqogħdu bir-rispett kollu għas-sidien tagħkom; mhux biss għal dawk li huma twajbin u dħulin, imma wkoll għal dawk li huma ħorox. Għax din hi grazzja li wieħed ibati bla ħtija għal Alla, u jieħu bis-sabar it-tbatija. X'mertu jkollkom li tieħdu bis-sabar is-swat meta tkunu għamiltu l-ħażen? Imma jekk tagħmlu t-tajjeb u ssofru t-tbatija bis-sabar, din tkun grazzja quddiem Alla. Għal dan intom kontu msejjħa għax Kristu wkoll bata għalikom u ħallielkom eżempju biex timxu fuq il-passi tiegħu. Hu li ma kien għamel ebda dnub, meta għajjruh ma weġibx bit-tagħjir; meta bata ma heddidx imma ħalla f'idejn l-Imħallef ġust. Hu tgħabba bi dnubietna sa fuq is-salib, biex aħna mmutu għad-dnubiet u ngħixu għall-ġustizzja. Bil-ġrieħi tiegħu intom fiqtu. Intom kontu bħal nagħaġ mitlufa, imma issa rġajtu lura għand ir-Ragħaj u l-Għassies ta' ruħkom.

 

Il-Kelma tal-Mulej.

Inroddu ħajr lil Alla.

 

 

Litanija

Verġni Marija, itlob għalina meta fit-tbatija naqtgħu qalbna... itlob għalina.

Verġni Marija, sabbarna meta t-tbatija nsibuha wisq tqila u nogħtru taħtha... itlob għalina.

Verġni Marija, agħmel li aħna – bħalek – inkuni preżenza li tagħmel kuraġġ lil ħaddieħor... itlob għalina.

Verġni Marija, ieqaf magħna fil-Kalvarju tagħna llum li jista’ jkun ta’ ħafna xorta... itlob għalina.

Verġni Marija, meta maħkuma mit-toqol tal-mard u l-problemi personali u familjari tagħna... itlob għalina.

 

 

Missierna...

Sliem għalik Marija (x 10)

Glorja...

 

Inkantaw flimkien...

 


 

VI. IS-SITT DULUR TA’ MARIJA:

MARIJA TIRĊIEVI L-ĠISEM MEJJET TA’ BINHA ĠESÙ

 

Qari mill-Evanġelju skont San Mattew (27:50-58)

 

Ġesù reġa’ għajjat għajta kbira u radd ruħu. U ara, il-purtiera tas-santwarju ċċarrtet fi tnejn minn fuq s’isfel; l-art theżhżet, il-blat inqasam, u l-oqbra nfetħu, u qamu ħafna iġsma ta’ qaddisin li kienu mietu, li ħarġu mill-oqbra u wara l-qawmien tiegħu daħlu fil-Belt imqaddsa u dehru lil bosta nies. Iċ-ċenturjun u dawk li kienu miegħu għassa ta’ Ġesù, kif raw l-art titheżheż u jiġri dak kollu, mtlew b’biża’ li ma bħalu u qalu: Dan kien tassew Bin Alla! Hemmhekk kien hemm ħafna nisa jħarsu mill-bogħod, dawk stess li kienu mxew wara Ġesù biex jaqduh sa minn meta kien għadu fil-Galilija: fosthom kien hemm Marija ta' Magdala, Marija omm Ġakbu u Ġużeppi u omm ulied Żebedew. Xħin sar fil-għaxija, ġie raġel għani, minn Arimatija, jismu Ġużeppi, li hu wkoll kien sar dixxiplu ta’ Ġesù; mar għand Pilatu u talbu l-ġisem ta’ Ġesù. Imbagħad Pilatu ordna li jingħatalu.

 

Il-Kelma tal-Mulej.

Tifħir lilek Kristu.

 

 

Kummentarju: Ieqaf ftit u aħseb minn liema tbatija enormi għaddiet Marija. F’dan is-sitt dulur ta’ Marija, narawha tilqa’ fi ħdanha l-katavru ta’ Binha. Min jaf x’ħasset meta Nikodemu u Ġużeppi minn Arimatea niżżlu b’devozzjoni l-ġisem mejjet ta’ Ġesù minn fuq is-salib! Min jaf kemm bkiet, kemm dmugħ jaħraq ġelben ma’ ħaddejha! Qalbha maqsuma, hija tara lil Binha mejjet. Dan huwa d-dulur ta’ kull omm li tara lil bin jew bint ġufha mejjet minħabba l-mard jew kaġun ta’ vjolenza jew xi inċident traġiku jew diżgrazzja fuq il-post tax-xogħol.

 

Aħna u nfakkru matul din is-sena l-1950 anniversarju mill-Martirju ta’ San Pietru u San Pawl, irridu wkoll nistqarru li minħabba t-tbatija kbira li Marija għaddiet minnha fuq il-Kalvarju, bir-raġun kollu nsejħulha Sultana tal-Martri. Ma hemm l-ebda dubju li l-ħsieb ta’ Marija kien jaqbel mija fil-mija mal-ħsieb ta’ Binha Ġesù. U San Pawl, huwa u jikteb lill-Insara tal-belt ta’ Filippi, fin-naħa tal-Grigal tal-Greċja, jistqarr b’konvinzjoni kbira: “Aħsbu bħalma kien jaħseb Kristu Ġesù” li ċċekken daqshekk, li bata daqshekk, imma li l-Missier igglorifikah. Din hija t-triq li aħna wkoll mistednin ngħaddu minnha.

 

 

Qari mill-Ittra ta’ San Pawl Appostlu Missierna lill-Filippin (Fil 2:1-11)

Jekk hemm fikom xi faraġ fi Kristu; jekk hemm xi kelma ta' ħlewwa fl-imħabba; jekk hemm xi xirka fl-Ispirtu; jekk hemm xi ħniena u mogħdrija; kunu fehma waħda u imlewni bil-ferħ! Ħa jkollkom  l-istess imħabba, u ruħ waħda u ħsieb wieħed. Tagħmlu xejn b'pika ta' partit, anqas għall-ftaħir fieragħ; imma kunu umli u kull wieħed minnkom iqis lill-ieħor aħjar minnu.  Ħadd minnkom ma għandu jfittex li jaqbillu, imma li jaqbel lil ħaddieħor. Aħsbu bħalma kien jaħseb Kristu Ġesù:

 

Hu li għad li kellu n-natura ta' Alla, ma qagħadx         

ifittex tiegħu li hu daqs Alla, iżda xejjen lilu  nnifsu

billi ħa n-natura ta' lsir; sar jixbah lill-bnedmin, u deher

minn barra bħala bniedem;

ċekken lilu nnifsu, billi obda sal-mewt, anzi sal-mewt tas-salib.

Għalhekk Alla għollieh sas-smewwiet u żejjnu bl-Isem  li hu fuq kull isem,

biex fl-isem ta' Ġesù

fis-sema, fl-art u f'qiegħ l-art –

il-ħlejjaq kollha jinżlu għarrkubbtejhom,

u kull ilsien jistqarr:

"Ġesù Kristu hu l-Mulej,

għall-glorja ta' Alla l-Missier."

 

Il-Kelma tal-Mulej.

Inroddu ħajr lil Alla.

 

Litanija

Verġni Marija, ixxotta d-dmugħ tal-ommijiet li tilfu ’l uliedhom bil-mard. B’xi atti ta’ vjolenza jew b’disgrazzja għall-għarrieda... itlob għalina.

Verġni Marija, għinna meta ngħaddu mill-esperjenza ferm iebsa u mudlama tal-mewt ta’ xi ħadd għażiż... itlob għalina.

Verġni Marija, kun magħna fis-siegħa tal-mewt tagħna biex ma nintilfux... itlob għalina.

Verġni Marija, wassalna għand Ibnek Ġesù, u itlob għalina biex huwa jkun imħallef ħanin tagħna... itlob għalina.

Verġni Marija, inti li għaddejt minn tant tbatija minħabba l-mewt ta’ Ibnek, sabbarna fid-dwejjaq u l-ansjetà tagħna... itlob għalina.

 

 

Missierna...

Sliem għalik Marija (x 10)

Glorja...

 

Inkantaw flimkien...

 

 


 

VII.  IS-SEBA’ DULUR TA’ MARIJA:

MARIJA TASSISTI GĦAD-DIFNA TA’ BINHA ĠESÙ

 

Qari mill-Evanġelju skont San Ġwann (19:38-42)

 

Wara l-mewt ta’ Gesù, Ġużeppi minn Arimatija, li kien dixxiplu ta’ Ġesù bil-moħbi għax kien jibża’ mil-Lhud, mar u talab lil Pilatu biex jieħu l-ġisem ta' Ġesù. Pilatu ħallieh, u hu ġie u ħa l-ġisem tiegħu. Ġie wkoll Nikodemu, dak li qabel kien mar għand Ġesù bil-lejl, u ġieb miegħu taħlita ta’ morr u sabbara, tiżen xi mitt libbra. Dawn it-tnejn ħadu l-ġisem ta’ Ġesù u kebbewh bil-faxex ta' l-għażel bil-fwejjaħ, kif soltu jagħmlu l-Lhud qabel id-difna. Fejn kienu sallbu lil Ġesù kien hemm ġnien, u f’dan il-ġnien kien hemm qabar ġdid li fih kienu għadhom ma difnu lil ħadd. Hemm qiegħdu lil Ġesù, għax kien Jum it-Tħejjija għal-Lhud, u għax il-qabar kien fil-qrib.

 

Il-Kelma tal-Mulej.

Tifħir lilek Kristu.

 

Kummentarju: Umanament, Marija setgħet qalet bejnha u bejn ruħha, issa spiċċa kollox. Rat il-katavru ta’ Binha jitniżżel mis-salib, ġisem imbiċċer u torturat, rathom b’imħabba kbira jkeffnuh f’liżar skont l-użanzi tal-Lhud, rathom iġorruh lejn il-qabar u jidfnuh. Bil-qabar magħluq u ssiġillat, donnu kollox kien intemm. Il-kliem li nisimgħu issa mill-Ewwel Ittra ta’ San Pietru jirrifletti tajjeb dak li għaddiet minnu Marija: Ixħtu fuqu (jiġifieri fuq Alla) l-ħsibijiet kollha tagħkom għax hu jaħseb fikom ... Mbagħad, wara li tkunu batejtu għal ftit żmien, Alla li jagħti kull grazzja, li sejjħilkom għall-glorja tiegħu ta' dejjem fi Kristu, hu nnifsu jerġa' jġeddidkom, iwettaqkom, isaħħaħkom u jqegħedkom fis-sod”. Tgħid Marija ma kellhiex tama li l-wegħda ta’ Binha kienet minnha? Tgħid ma kellhiex fiduċja li hu kien se jqum mill-imwiet?

 

 

Qari mill-Ewwel Ittra ta’ San Pietru Appostlu (1 Pt 5:6-11)

Kunu mela umli taħt l-id setgħana ta' Alla, biex hu jerfagħkom meta jkun il-waqt. Ixħtu fuqu l-ħsibijiet kollha tagħkom għax hu jaħseb fikom. Kunu meqjusa u għassu. L-għadu tagħkom ix-Xitan qisu ljun jgħajjat, idur u jfittex 'il min se jibla'. Iqfulu, sħaħ fil-fidi. Intom tafu li ħutkom, mxerrdin fid-dinja, qegħdin jaqsmu magħkom l-istess tbatijiet tagħkom. Mbagħad, wara li tkunu batejtu għal ftit żmien, Alla li jagħti kull grazzja, li sejjħilkom għall-glorja tiegħu ta' dejjem fi Kristu, hu nnifsu jerġa' jġeddidkom, iwettaqkom, isaħħaħkom u jqegħedkom fis-sod. Tiegħu hi s-setgħa għal dejjem! Amen.

 

Il-Kelma tal-Mulej.

Inroddu ħajr lil Alla.

 

 

Litanija

Verġni Marija, kun magħna fit-toroq tal-ħajja... itlob għalina.

Verġni Marija, tħalliniex waħedna meta t-tbatija taħkimna... itlob għalina.

Verġni Marija, sabbarna f’dan il-wied ta’ dmugħ ... itlob għalina.

Verġni Marija, urina lil Ibnek Ġesù, il-frott tal-ġuf tiegħek... itlob għalina.

 

 

Missierna...

Sliem għalik Marija (x 10)

Glorja...

 

Inkantaw flimkien is-Salve Regina...

 

 

Issa li temmejna din il-mixja ta’ fidi li għamilna ma’ Ommna Marija Addolorata, nieqfu għal ftit waqtiet biex napprezzaw l-imħabba u l-għożża ta’ omm li hija turina, mhux illum biss, imma s-sena kollha. Il-preżenza ta’ Marija tagħmlilna kuraġġ. Il-preżenza ta’ Marija tgħallimna l-vera fidi, il-vera tama, u l-vera mħabba. Marija tgħallimna u tagħtina eżempju kif inkunu dixxipli ta’ Binha Ġesù. Illejla komplejna nisimgħu kif nistgħu nkunu dixxipli dejjem aħjar ta’ Ġesù: u dan billi tħabbru lilna seba’ siltiet differenti mill-Ittri ta’ San Pietru u ta’ San Pawl. Huma wkoll għarfu tajjeb kif kellhom jimxu wara Ġesù sa xerrdu demmhom għalih 1950 sena ilu, fis-sena 67, jiġifieri seba’ snin wara l-miġja ta’ San Pawl ġewwa Malta.

 

Issa li temmejna din il-mixja ma’ Marija Addolorata għal din is-sena tal-Mulej 2017, l-istedina li Marija żgur qed tagħmlilna hija din: ħudu sehem fil-liturġija sabiħa ta’ matul il-ġimgħa li ġejja, il-Ġimgħa Mqaddsa: pitgħada, Ħadd il-Palm; imbagħad, Ħamis ix-Xirka, il-Ġimgħa l-Kbira, il-Velja tal-Għid, u l-Ħadd, il-Għid il-Kbir tal-Mulej. Marija tieħu pjaċir tarana niċċelebraw dawn il-misteri kbar tal-ħajja ta’ Binha Ġesù. Jekk illum ferraħt il-qalb minfuda tagħha, tonqosx li tferraħha matul il-Ġimgħa Mqaddsa. Marija se tkun qed tistenniek. Marija se tkun qed tistenniek biex twasslek għand Binha Ġesù fil-misteru tal-Passjoni, il-Mewt u l-Qawmien tiegħu. Ferraħha bil-preżenza u s-sehem tiegħek!

 

 

dun hector scerri, 25.3.2017