Ittra tal-Kardinal Tettamanzi
lil dawk il-koppji li qed
jisseparaw, jiddivorzjaw jew se
jibdew xi relazzjoni ġdida.
Il-Ħadd, 6 ta' Jannar 2008 -
Epifanija tal-Mulej
Għeżież ħuti,
Ilu ħafna jberren
f’moħħi l-ħsieb li ndur lejkom
b’mod tassew dirett u personali.
Fil-fatt nieħu
gost ħafna nitlob il-permess
biex bħala wieħed ta’ ġewwa,
tħalluni nidħol f’darkom u nieħu
ftit mill-ħin tagħkom.
U se nagħmel dan
permezz ta’ dan il-messaġġ
sempliċi u familjari – nitlobkom
tħalluni noqgħod ħdejkom fi
djalogu pjaċevoli u li jissokta
iktar ‘il quddiem.
Żgur li ħafna
minnkom għadhom iħaddnu t-twemmin
nisrani u jħossuhom parti mill-Knisja
ta’ Kristu u fl-Isqof jaraw
il-missier u l-għalliem.
Għalija bħala Isqof huma ħafna
għal qalbi dawk l-imgħammdin li
forsi tilfu xi ftit minn dak it-twemmin
jew li qed iħossuhom maqtugħin,
forsi minħabba xi delużjoni jew
xi nuqqas ta’ komprensjoni,
mill-merħla ta’ Kristu.
Irrid għalhekk
niltaqa’ magħkom ilkoll u
magħkom niftaħ djalogu biex
nitkellmu dwar il-ferħ u d-dwejjaq
fil-ħajja ta’ kuljum u nisma’ xi
ftit minn dak li ġġarrbu u
tiltaqgħu miegħu matul l-erbgħa
w għoxrin siegħa tal-ġurnata;
irrid nisma’ l-problemi tagħkom
u naqsam magħkom dak li nħoss
għalikom.
Tassew hekk:
waqt li taqraw dan il-messaġġ
tiegħi, bexxquli ftit il-bieb ta’
darkom u ħalluni nidħol għandkom.
Anki jien waqt li qed niktbilkom
dawn il-kelmtejn, ħossukom qrib
tiegħi u afdaw fija
Il-Knisja hija
qrib tagħkom:
Anzi rrid
nistqarr magħkom: le m’aħniex
barranin għal xulxin. Għalija
Isqof tagħkom u għal Knisja,
intom ulied maħbuba u mixtieqa.
Ix-xewqa li nidħol magħkom fi
djalogu ġejja mir-rispett
profond li għandi lejkom u għax
naf li għandkom xi mistoqsijiet
u tbatijiet li xi drabi tħossu
li huma ttraskurati jew imwarrba
mill-Knisja.
Irrid għalhekk
ngħidilkom li l-kommunita’
nisranija tinteressa ruħha
fil-problemi tagħkom.
Nemmen li xi wħud
minnkom setgħu ħassew xi ftit
iebes ir-rapport ma’ l-awtorita’
ekkleskastika; forsi ħassew li
ma fehmuhomx f’sitwazzjoni diġa
diffiċli u doloruża; forsi ma
sabux lil min kien lest
jismagħhom u jgħinhom; xi drabi
forsi semgħu wkoll kliem nieqes
mill-ħniena jew xi kundanna bla
ebda raġġ ta’ dawl. W allura
setgħu ħassewhom imwarrba jew
irrifjutati mill-Knisja.
Bilqegħda ħdejkom
ma’ l-istess mejda rrid
ngħidilkom u nassikurakom li
l-Knisja ma nsietkomx! Iktar u
iktar ma warrbitkomx jew ma
stmatkomx!
Hawnhekk jaħbtu
ma’ moħħi l-kelmiet li l-Papa
Pawlu t-Tieni kien qal
lill-familji ġejjin minn kull
parti tad-dinja fl-okkażjoni
tal-Gublew tas-sena 2000.
“Quddiem tant familji mfarrka,
il-Knisja tħossha fid-dmir mhux
li tgħaddi xi ġudizzju iebes u
sever, imma li titfa’ d-dawl
tal-kelma t’Alla fil-qalba ta’
tant drammi akkumpanjata
mix-xhieda tal-ħniena divina.”
W allura jekk
fil-mixja tagħkom iltqajtu ma’
rġiel u nisa mill-kommunita’
nisranija li forsi b’xi mod jew
ieħor naqqsukom bl-imġieba
tagħhom jew bi kliemhom, nixtieq
nurikom id-dispjaċir tiegħi u
nħallu lil kulħadd f’idejn
il-ġudizzju u l-ħniena t’Alla.
Bħala kristjani
nħossu għalikom imħabba
partikulari bħal ta’ dak
il-missier li jħares bi
premura u attenzjoni lejn ibnu
li jkun sab ruħu f’xi
diffikulta’ u jkun qed ibati,
inkella bħal aħwa li
nissapportjawkom b’kull mezz,
wara li nkunu għamilna dak kollu
li stajna biex nifhmukom u
nitkellmu magħkom apertament.
Il-weġgħa tagħkom
hija wkoll il-weġgħa tagħna
Irrid issa nkun
kapaċi nisma’ l-mistoqsijiet u
r-riflessjonijiet tagħkom.
Anke aħna l-kleru
u nies tal-Knisja nifhmu li
bosta drabi t-tmiem ta’
relazzjoni ma hix xi deċiżjoni
faċli jew li titttieħed malajr.
Għal kuntrarju jkun pass mimli
tbatija fil-mixja tal-ħajja
tagħkom li jqiegħed quddiemkom
ħafna mistoqsijiet għaliex falla
dal-proġett li fih tkunu emmintu
u nvestejtu ħafna mill-enerġija
tagħkom.
Bla dubju ta’
xejn pass bħal dan iħalli feriti
li mhux la kemm jitfejqu.
Forsi jinħoloq anke d-dubju kif
qatt tista’ tasal biex ittemm xi
ħaġa kbira li tant tkun ittamajt
fiha; żgur li tiġi waħidha
l-mistoqsija x’se jkunu issa
r-responsabiltajiet ta’ kull
wieħed u waħda minnkom; kbir
ikun id-dispjaċir li tħoss tarak
ittradut mis-sieħeb jew sieħba
li tkun għażilt għal ħajtek
kollha; tħoss is-sens kbir ta’
inċertezza lejn l-ulied li
jbatu bla ma għandhom l-ebda
tort.
Nista’ nifhem dan
l-inkwiet kollu u nassigurakom
li dan kollu joħloq niket u
feriti li jmissu l-qalb
tal-kommunita’ parrokkjali
kollha kemm hi.
It-tmiem ta’ kull
żwieġ huwa motiv ta’ sofferenza
għal Knisja u jġib miegħu għadd
ta’ mistoqsijiet li mhux la kemm
tweġibhom; imma għaliex
il-Mulej jippermetti li tinħall
dik ir-rabta, is-sinjal kbir
ta’ l-imħabba totali tiegħu,
hekk lejali u sħiħa!
U aħna kif stajna
nkunu qrib dawn il-miżżewġin!
Aħna mxejna
tassew magħhom il-mixja tal-vera
thejjija, u tajnihom il-vera
għajnuna biex jifhmu sew
it-tifsira taż-żwieġ li fih
ingħaqdu f’ġisem wieħed!
Aħna mxejna
magħhom pass pass bl-attenzjoni
u bl-imħabba fit-triq ta’
l-għerusija qabel iżżewġu u wara
li saru familja!
Dawn
il-mistoqsijiet u din l-għafsa
ta’ qalb issa rridu naqsmuhom
magħkom għax qed jolqtuna
fil-fond u qed jinvestu xi ħaġa
li tinteressana mill-qrib;
l-imħabba, il-ħolma u l-ikbar
valur fil-ħajja ta’ kull wieħed
u waħda minna, ta’ kulħadd.
Naħseb li bħala
għarajjes insara tifhmu kemm
aħna nħossu u jinteressana dak
kollu li qegħdin iġġarrbu.
Intom iddeċidejtu
li tiżżewġu fi ħdan
il-kommunita’ nisranija u tgħixu
ż-żwieġ bħala Sagrament li huwa
s-sinjal effikaċi tal-preżenza
ta’ Kristu fid-dinja. Din hija
l-imħabba sħiħa, totali, li ma
titkissirx, fidila, ħajja, bħal
l-imħabba ta’ Kristu għalina.
U biż-żwieġ
tagħkom il-kommunita’ nisranija
għarfet din ir-rejalta’ u talbet
lil Alla għalikom biex jimlikom
bil-grazzja tiegħu sabiex dan
l-għamil tagħkom iservi ta’ dawl
u ferħ għal dawk kollha li
jiltaqgħu magħkom.
Meta din ir-rabta
titfarrak il-knisja f’ċertu
sens, tiftaqar, għaliex tkun
tilfet raġġ ta’ dawl li kien
għaliha sinjal ta’ ferħ u
konsolazjoni.
Il-Knisja
għalhekk ma tħarisx lejkom bħala
xi barranin li ksirtu xi patt
imma tħossha parti minn
dil-problema tagħkom u
mill-ħsebijiet li jtertqulkom
qalbkom.
Għalhekk ħbieb,
mas-sentimenti tagħkom ibqgħu
ċerti li hemm ukoll magħquda
s-sentimenti tagħna.
Quddiem
id-deċiżjoni li tisseparaw
Irrid issa
inpoġġi ħdejkom u nipprova
nirraġuna magħkom u nirriflettu
fuq dawk il-passi li wasslukom
biex tinterrompu din il-mixja,
din il-ħajja miżżewġa tagħkom.
Irrid naħseb li
qabel ma wasaltu għal din
id-deċiżjoni, għamiltu min jaf
kemm il-esperiment u kemm
batejtu biex tibqgħu tgħixu taħt
l-istess saqaf; nervużi, bla
paċenzja, bla fiduċja, nuqqas
ta’ trasparenza, sens ta’
tradiment, delużjoni u dispjaċir
għal dik il-persuna li kienet
tidher totalment differenti
fil-bidu li sirtu tafu lil
xulxin.
Din l-esperjenza
ripetuta u ta’ kuljum tispiċċa
tirrendi lil darkom mhux iktar
bejta ta’ mħabba u għaqda, imma
gaġġa li ċċarrat minn qlubkom
kull ferħ u kuntentizza.
Tispiċċaw biex
tibdew tgħollu l-vuċi, jonqos
ir-rispett reċiproku, u jgħib
kull sens ta’ ftehim u għaqda.
W allura tibdew tħossu li ma
tistgħux iktar tgħixu maġenb
xulxin.
Imma le!
L-għażla li twaqqfu u
tinterrompu l-ħajja matrimonjali
tagħkom qatt ma għandha tkun xi
deċiżjoni faċli u ħafifa!
Meta żewġ
miżżewġin jinfirdu, iġorru
f’qalbhom ferita li tagħfas fuq
il-ħajja tagħhom, u tħalli anke
l-effett tagħha fuq il-ħajja ta’
uliedhom u fuq ta’ dawk li
jħobbuhom (ġenituri, aħwa,
familjari u ħbieb).
Dil-ferita anke
l-Knisja tifhimha u tħossha.
F’ċerti każi,
l-Knisja tħoss li mhux biss huwa
leċitu, imma huwa inevitabbli li
tittieħed deċiżjoni li l-koppja
tissepara; u dan għal ġid u
d-dinjita’ tal-persuni, biex
jiġu evitati trawmi iktar
profondi, biex jibqa’ bla
mittiefes il-kobor taż-żwieġ li
ma jistax jinbidel f’disprezz
bejn il-koppja.
Ma nirrassenjawx
ruħna mill-ewwel
Quddiem deċiżjoni
hekk serja, importanti iżda li
ma nċedux mill-ewwel u
nirrassenjaw ruħna u mill-ewwel
nagħlqu din il-paġna f’ħajjitna.
Is-separazjoni
għal kuntrarju għandha toffrilna
l-okkażjoni biex ngħarblu aħjar
il-ħajja miżżewġa. Ma hux
opportun, mhix ħaġa idejali –
jgħidilna wieħed mill-prinċipji
tal-ħajja spiritwali – nieħdu
deċiżjonijiet definittivi meta
ruħna tkun għaddejja minn xi
burraxka jew taqlib kbir.
Ma nistgħux
ngħidu li kollox mitluf: forsi
għad hemm l-enerġija biex nifhmu
u naraw xi jkun ġara eżatt
fil-ħajja tal-koppja jew
tal-familja; forsi għad hemm
ix-xewqa li nagħżlu li nfittxu
xi parir espert, xi għajnuna
biex nerġgħu nibdew flimkien
fażi oħra fil-ħajja; forsi hemm
spazju biex nagħrfu sinċerament
x’kienu r-responsabiltajiet li
kkompromettew dak il-patt ta’
mħabba u għaqda fiż-żwieġ.
Fil-ħajja dejjem
hemm ħafna obbligi. Anke jew
dawn jimponihom fuqna l-ambjent
ta’ madwarna, is-soċjeta’,
fil-verita’ iżda nafu li aħna
wkoll għandna għadd ta’
responsabiltajiet.
Anke jew dawn
mhux dejjem ridnihom, jew forsi
ġew fuqna bla ebda ħażen imma
biss b’mod superfiċjali, xorta
iżda hemm ġesti, kliem, drawwiet
u għażliet li influwenzaw
il-ħajja tal-koppja.
Kemm għarajjes
iħossuhom waħidhom ui jemmnu li
magħhom saret inġustizzja u
tismagħhom jgħidulek: Jien
m’għandix tort! Jien ma ridtx!
Jien għamilt l-impossibbli!
Il-Kelma ta’
l-Imsallab
Lil dawk, li
fid-dawl tal-verita’, jemmnu li
ġabu ruħhom b’mod responsabbli,
anke meta tilfu t-teżor
taż-żwieġ, irrid bħal aħwa
nitlobhom jilqgħu l-appell
tal-ħniena divina ta’ Alla li
jiġġudikana bil-verita’,
isejħilna għal konverżjoni u
jfejjaqna bil-proposta ta’ ħajja
gdida.
Li nagħrfu din
ir-responsabilta’ ma jfissirx li
ngħixu fis-sens tal-ħtija. Anzi
dan ikun ifisser li niftħu
l-ħajja għal dik il-liberta u
għal dak it-tiġdid li l-Mulej
jagħtina nesperimentaw meta
nirritornaw lura għandu.
Dan hu li jibqa’
x’nistgħu nagħmlu biex insolvu
dawn il-problemi li
jirrigwardjaw il-familja, biex
nibdlu ħajjitna…dan kollu jrid
isir bil-kuraġġ u bil-għaqal.
Lil dawk
il-koppji mbagħad li ħassew
bil-kbir l-inġustizzja li saret
magħhom li ġabet din il-kriżi
fiż-żwieġ tagħhom, irrid
ngħidilhom, li aħna bħala
kristjani, ma rridux ninsew
il-kelma doloruża iżda kollha
ħajja li ġiet mis-Salib. Minn
dak il-post tat-tbatija, ta’
abbandun u ta’ inġustizzja,
il-Mulej Gesu’ wriena l-kobor
ta’ l-imħabba tiegħu meta offra
lilu nnifsu u ħafer
lill-għedewwa.
Bħala Isqof, anzi
qabel xejn bħala kristjan, ma
nista’ qatt ninsa din il-Kelma,
imma nħoss li għandi noffrilkom
din il-Kelma li għalkemm tweġġa’
u tfieri l-qalb u l-ħajja, iżda
tħalli ħafna frott u fiha ħafna
sens.
Anke jekk matul
kull ċelebrazzjoni ewkaristika
tridu tbatu biex tifhmu u
taħfru, fil-verita’ għandkom
diġa teżor kbir x’toffru
flimkien ma’ Kristu fit-tifkira
tas-Salib; il-faqar tagħkom.
Matul dawn
il-mumenti iebsin tal-ħajja,
it-tfal huma fost
il-protagonisti innoċenti imma
li jidħlu wkoll fl-istorja
tagħkom.
Ibatu wkoll
it-tfal li bdew jitfarfru u
jikbru li jaraw l-imħabba
tagħhom, fiż-żmien delikat ta’
l-adoloxxenza, qed titfarrak, u
spiss jindunaw bil-futur inċert
ta’ quddiemhom.
Iżda t-tama ma
tonqosx: kuljum nilmħu madwarna
eżempji sbieħ u ta’ min
jammirahom ta’ ġenituri, li
għalkemm isibu ruħhom waħidhom,
jirnexxilhom irabbu u jkabbru
lil uliedhom bl-imħabba,
bid-dehen, dedikazzjoni u
premura.
Irrid irrodd ħajr
lil dawn l-ommijiet u lil dawk
il-misserijiet li jagħtuna dan
l-eżempju li jiswa mitqlu
deheb. Iva nirringrazzjahom u
nammirahom u nittama li
l-kommunita’ tagħna tkun
għalihom dejjem ta’ għajnuna.
Fl-istess ħin
irrid nirrakkommanda lil dawk
il-ġenituri kollha separati biex
ma jirrendux diffiċli l-ħajja
ta’ uliedhom billi jbegħduhom
mill-istima u l-preżenza
tal-ġenitur l-ieħor u
l-familjari tiegħu. L-ulied
għandhom bżonn, dan joħroġ ukoll
mill-garanziji li tipprovdi
l-Liġi, kemm lill-missier kif
ukoll lil omm, u mhux joqogħdu
jintilfu fil-piki u l-għira.
Dan li għidt
s’issa jgħodd għal dawk li
sseparaw; imma dan jgħodd ħafna
wkoll għal dawk li għamlu
l-għażla ħesrem u inevitabbli
tad-divorzju u wara bdew xi
relazjoni oħra. Jgħodd ukoll
għal dawk li għalkemm ma
sseparawx u lanqas iddivorzjaw,
qegħdin jgħixu ma’ persuna
divorzjata jew separata.
Meta naħseb
f’dawn il-persuni rrid nagħmel
l-aħħar mistoqsija, li hija
ħafna għal qalbi u li rrid
naqsam magħkom b’doża kbira ta’
sinċerita’.
Hemm post
għalikom fil-Knisja?
Xi spazju hemm
fil-Knisja għal dawk li qed
jgħixu separati, divorzjati jew
li bdew xi relazzjoni ġdida?
Veru li l-Knisja
teskludihom darba għal dejjem
mill-ħajja tagħha?
Anke jekk
it-tagħlim tal-Papa u ta’
l-Isqfijiet f’dan l-ambitu huwa
wieħed ċar u kien ripropost kemm
il-darba, ġie li tisma’ dan
il-ġudizzju: Il-Knisja
skumnikat lid-Divorzjati!
Il-Knisja turi l-bieb lil dawk
il-miżżewġin li huma separati!
Dan il-ġudizzju tant laħaq rabba
l-għeruq li dawk li ż-żwieġ
tagħhom huwa fi kriżi,
jitbiegħdu mill-ħajja
tal-kommunita’ kristjana
minħabba l-biża’ li ma jkunux
milqugħa jew li jgħaddu xi
ġudizzju fuqhom.
Jien irrid nibqa’
qrib tagħkom u nitkellem magħhom
b’dik is-sempliċita’ ta’ l-aħwa
u allura ma rridx intawwal
ħafna: allura se nipproponilkom
il-punt deċisiv ta’ din
ir-riflessjoni, jiġifieri
l-Kelma ta’ Gesu’ li lejha,
bħala kristjani, għandna
nibqgħu lejali.
Il-Kelma t’Alla
dwar iż-Żwieġ
Gesu’ Kristu
tkellem dwar iż-Żwieġ b’mod hekk
radikali li ssorprenda
lill-istess dixxipli tiegħu li
wħud minnhom, wisq probabbli,
kienu miżżewġin.
Kristu jafferma
li r-rabta taż-żwieġ bejn raġel
u mara ma tinħallx (cf. Mt
19, 1-12) il-għaliex f’din
ir-rabta jidher il-ħsieb
oriġinali t’Alla għall-umanita’,
jiġifieri li l-bniedem ma hux
waħdu, li l-bniedem irid jgħix
ħajja fidila u twila
f’kommunita’. Din hi wara
kollox il-ħajja li jgħix Alla
l-imbierek , ħajja ta’ mħabba,
imħabba fidila li ma titħassarx,
li tidher bħala raġġ ta’ dawl
fl-imħabba reċiproka bejn raġel
u mara. U għalhekk, jikkonferma
Gesu’, ‘ma għadhomx tnejn, imma
saru ġisem wieħed.’ Dak li
allura għaqqad Alla, m’għandux
jifirdu l-bniedem. (Mt
19,6).
Minn dak inhar ‘l
quddiem, il-Kelma ta’ Gesu ma
waqfitx mument wieħed milli
tipprovoka u tinkwieta lil dawk
li semgħuha. Id-dixxipli ta’
Gesu’ ħassewhom skandalizzati
minn din il-proposta ta’
l-Imgħallem u donnhom riedu
jipprotestaw li jekk iż-żwieġ
kien xi ħaġa daqshekk esiġenti u
nobbli, allura kien aħjar li
wieħed ma jiżżewweġ xejn. (Mt
19,10)
Imma Gesu’ ma
jħalliniex waħidna u jagħtina
l-kuraġġ: Min irid jifhem, ħa
jifhem (cf. Mt 19,11); ħa
jifhem li din l-esiġenza mhix
hemm biex tbeżżagħna, imma biex
turi għal liema kobor huwa
msejjaħ il-bniedem skond
il-ħsieb ta’ Alla l-Ħallieq.
Dan il-kobor
ikompli jistagħna meta dan
il-patt taż-żwieġ ikun
iċċelebrat fil-Knisja bħala
sagrament, sinjal effikaċi ta’
l-imħabba matrimonjali li
tgħaqqad lil Kristu mal-Knisja
tiegħu. Gesu’ ma jitlobniex
l-impossibbli, imma joffrilna
lilu nnifsu bħala t-triq,
il-verita’ u l-ħajja.
Il-Kliem ta’
Gesu’ u x-xhieda ta’ kif huwa
għex imħabbtu għalina, huma
l-uniku punt ta’ riferenza bla
ma taqta’ għal Knisja tul
iż-żmenijiet kollha li qatt ma
nstema’ li tat l-awtorita’ biex
tħoll l-għaqda taż-żwieġ
sagrament iċċelebrat b’mod
validu fl-għaqda intima bejn
il-miżżewġin li saru ġisem
wieħed.
U huwa f’din
l-ubbidjenza għal Kelma ta’
Kristu r-raġuni għaliex
il-Knisja tikkonsidra
impossibbli ċ-ċelebrazzjoni
sagramentali tat-tieni żwieġ
wara li jkun ġie interrot
l-ewwel rabta taż-żwieġ.
Għaliex wieħed ma
jistax jitqarben
Mill-Kelma
tal-Mulej stess toħroġ
l-intenzjoni tal-Knisja
fil-konfront ta’ dawk il-koppji
li reġgħu daħlu f’relazzjoni
ġdida li ma jistgħux jirċievu
l-Ewkaristija.
U dan għaliex?
Għaliex fl-istess
Ewkaristija għandna s-sinjal ta’
l-imħabba ta’ Kristu lejn
iż-żwieġ, imħabba li ma
tinħallx, u allura nkunu qed
nikkontradixxu din l-imħabba
meta koppja tiddeċiedi li
tinfired u tibda relazzjoni
ġdida.
Tridu tifhmu
allura li l-liġijiet tal-Knisja
ma jesprimux ġudizzju fuq
il-valur ta’ l-imħabba u
l-kwalita’ tar-relazzjoni li
tgħaqqad żewġ divorzjati li
reġgħu żżewġu. Il-fatt li ħafna
drabi dawn jgħixu ħajja
responsabbli u mhux nieqsa
mill-imħabba lejn l-ulied, din
ir-rejalta’ l-Knisja flimkien
mar-ragħajja tagħha tifhimha u
tagħrafha. Allura l-Knisja ma
tgħaddix ġudizzju fuq dawn
in-nies u fuq kif jgħixu, imma
skond il-Liġi tal-Knisja, dawn
il-koppji ma jistgħux jesprimu
l-imħabba unika, fidila u li ma
tinħallx li Kristu għandu lejn
il-Knisja tiegħu.
Huiwa ċar li
n-norma li tagħtina d-dritt li
nersqu lejn l-Ewkaristija
Mqaddsa ma tirreferix għal
miżżewġin fi kriżi, jew
sempliċement separati; skond
id-dispożizzjonijiet spiritwali
dawn jistgħu jersqu lejn
is-sagramenti tal-qrar u
t-tqarbin. Dan jista’ jingħad
ukoll għal dawk li kellhom
inġustament jiddivorzjaw iżda
xorta għadhom jikkunsidraw
iż-żwieġ tagħhom fil-knisja
bħala l-uniku f’ħajjithom u
jridu jibqgħu fidili lejn
il-‘partner’ tagħhom.
Huwa żbaljat li
naħsbu li dawk li ddivorzjaw u
reġgħu żżewġu issa huma esklużi
mill-ħajja tal-fidi u mħabba li
tgħix il-kommunita’ nisranija.
Il-Ħajja tal-Fidi
Il-ħajja
nisranija tilħaq il-qofol
tagħha meta n-nisrani jieħu
sehem sħiħ fl-Ewkaristija, iżda
dan mhux biżżejjed. Bħal
piramida, anke jekk din bla
quċċata, xorta tibqa valida u ma
tiġġarrafx.
Għan-nisrani, li
wieħed ikun jista’ jieħu sehem
fil-quddiesa huwa ta’ l-ikbar
importanza u għandha tifsira
tremenda, imma anke dawk li ma
jistgħux jirċievu t-tqarbin
imqaddes jistgħu jagħmlu parti
mill-kommunita’ ekklesjali li
tant hija għanja fi ħwejjeġ
oħra.
Il-parteċipazjoni
fil-Quddiesa tal-Ħadd iġġib
magħha s-smigħ tal-Kelma t’Alla
u s–sejħa komuni ta’ l-Ispirtu
s-Santu li jgħinna ngħixu
l-Kelma t’Alla waqt li nistennew
il-miġja tal-Mulej Gesu’.
Fil-fatt
l-istennija tal-Mulej u l-laqgħa
tagħna miegħu huma l-qofol
tal-fidi tagħna kif tgħidilna
l-Knisja fil-Liturġija tagħha
ta’ qabel it-Tqarbin: waqt li
qed nistennew il-miġja u t-tama
tas-Salvatur tagħna Gesu’
Kristu. Fil-fatt Huwa diġa
ġie, imma għad irid jerġa’ jiġi
biex jurina fil-milja kollha
tagħha l-imħabba tiegħu
għalina. Aħna diġa ulied Alla
imma dak li aħna tassew għad
irid jidher fl-isplendur kollu
tiegħu.
Nitlobkom
għalhekk biex tieħdu sehem
bil-fidi fiċ-ċelebrazjoni
ewkaristika anke jekk ma
tistgħux tersqu għat-tqarbin
għax dan kollu jservikom bħala
stimolu biex tintensifikaw
l-istennija tagħkom għal miġja
ta’ l-Imgħallem Divin u x-xewqa
li tiltaqgħu miegħu personalment
bis-sabiħ u l-ikrah tal-ħajja.
Ma ninsew qatt: il-quddiesa
fin-natura tagħha, ġġib magħha
għaqda spiritwali li tgħaqqadna
mal-Mulej, u fih, aħna
ningħaqdu ma’ ħutna kollha li
huma mdawrin mal-mejda tiegħu.
F’ittra reċenti
li kiteb il-Papa Benedittu XVl,
wara li kkonferma li dawk li
ddivorzjaw u reġgħu żżewġu, ma
jistgħux jersqu għat-tqarbin,
jissokta jgħid li huma iżda
għalkemm jinsabu f’dak l-istat,
xorta jibqgħu parti mill-Knisja
li lilhom issegwi b’ċerta
attenzjoni bix-xewqa li dawn
ikomplu jikkultivaw fihom stil
ta’ ħajja kristjana billi jieħdu
sehem fil-quddiesa, għalkemm ma
jirċevux it-tqarbin imqaddes,
jisimgħu l-Kelma t’Alla,
jieħdu
sehem fil-ħajja
kommunitarja, fl-Adorazzjoni
Ewkaristika, jidħlu fi djalogu
ma’ direttur spiritwali, jagħmlu
xi opri ta’ karita’ waqt li
jimpenjaw ruħhom fl-edukazzjoni
ta’ wliedhom. (Sacramentum
caritatis, 22.2.07, n. 29;
Regno-doc. 7,2007.203)
Nitlobkom
għalhekk intom li ddivorzjajtu u
erġajtu żżewwiġtu biex ma
titbiegħdux mill-ħajja tal-fidi
u mill-ħajja tal-Knisja.
Nitlobkom tieħdu
sehem fil-quddiesa fil-Jum
tal-Ħadd.
Għalikom ukoll
hija mmirata s-sejħa li niġġeddu
fil-ħajja li tana l-Ispirtu
s-Santu.
Għad-dispożizzjoni tagħkom ukoll
huma l-mezzi tal-grazzja t’Alla.
Minnkom il-Knisja
tistenna preżenza attiva u li
tkun lesti li tgħinu lil min
għandu bżonn l-għajnuna tagħkom.
Hawnhekk qed
naħseb fil-bżonn kbir li
għandhom ħafna minnkom bħala
ġenituri fl-edukazzjoni ta’
l-ulied u fil-kuntatt li tridu
żżommu mal-familjari li kellkom
qabel isseparajtu.
Taħbat ma’ moħħi
wkoll ix-xhieda sempliċi imma
forsi xi ftit sofferta tal-ħajja
nisranija tagħkom fidila lejn
it-talb u l-karita’.
U mill-ġdid
nerġa’ naħseb kif intom,
mill-esperjenza konkreta
tagħkom, tistgħu tkunu ta’
għajnuna lil xi ħbieb tagħkom li
għaddejjin mill-istess mumenti u
sitwazzjonjiet bħal tagħkom.
Partikularment
naħseb fil-qagħda ta’ wħud
minnkom li kif kiteb il-Papa
Gwanni Pawlu t-tieni:
Inħossuna fid-dmir li nifhmu
l-valur tax-xhieda li qed jagħtu
dawk l-individwi, li għalkemm
abbandunahom il-‘partner’,
bis-saħħa tal-fidi u t-tama
kristjana, ma reġgħux għaddew
għal xi relazzjoni oħra; dawn
in-nies qed jagħtu xhieda
awtentika ta’ fedelta’ li tant
għandha bżonn id-dinja tallum.
Minħabba f’hekk dawn għandhom
isibu l-kuraġġ u l-għajnuna
tar-ragħajja u l-fidili
tal-Knisja. (Familiaris
consortio, 22.ll.l981, n.20;
EV7/1588).
Magħkom ilkoll
filwaqt li nagħmel tiegħi
l-kelmiet ta’ l-Isqfijiet
tal-Knisja fil-Lombardija,
nitlob lill-Ispirtu s-Santu biex
‘jispirana bil-ġesti u s-sinjali
profetiċi li juru biċ-ċar lil
kulħadd li ħadd mhu eskluż
mill-ħniena ta’ Alla u li ħadd
ma hu abbandunat minn Alla, imma
għal kuntrarju Alla jħobbu u
jiġri warajh. Il-fatt li
nħossuna maħbuba tagħmel
l-impossibbli, possibbli! (Lettera
alle famiglie, 22.9.2001, n. 28;
cf. Regno-doc. 19,2001,600).
Il-Mulej, li
qiegħed f’nofsna, huwa qrib
tagħkom:
Niġi biex nagħlaq
din l-ittra tiegħi li biha
fittixt li nkun qrib tagħkom
għeżież koppji li għaddejjin
minn sitwazzjonijiet diffiċli,
ta’ kriżi, ta’ separazzjoni, jew
li erġajtu żżewwiġtu ċivilment
wara d-divorzju.
Miniex qed
nippretendi li fhimt dak kollu
li hemm fil-qalb tagħkom jew li
rnexxieli nwieġeb għad-domandi
kollha li stajtu għamiltu.
Nemmen iżda li
tajna bidu għall-djalogu li bih
nifhmu lil xulxin b’iktar
imħabba u verita’. Nispera li
dan id-djologu jissokta
bis-sempliċita’ u l-imħabba li
ggwidawni biex nikteb din l-ittra.
Mezz essenzjali ħafna jista’
jkun il-kuntatt mas-saċerdoti
tagħkom.
Nistedinkom
tavviċinawhom, tfittxuhom,
titkellmu magħhom u tafdaw fihom.
Għal xi wħud minnkom forsi ma
hux daqstant faċli li tibnu
relazjoni sabiħa mal-Knisja
qabel ma tkunu tkellimtu
bil-liberta u s-sinċerita’
kollha ma’ xi saċerdot li jgawdi
l-fiduċja tagħkom.
Titolbux
lis-saċerdoti jsibulkom
soluzjonijiet faċli jew xi triq
superfiċjali. Fis-saċerdot
fittxu li ssibu lil ħutkom li
jgħinukom tifhmu u tgħixu
bis-sempliċita’ r-rieda t’Alla;
magħkom dawn jafu jisimgħu l-Kelma
t’Alla, li hija esiġenti imma li
tagħti l-ħajja; dawn jgħinukom,
anke f’dawn il-mumenti diffiċli,
li tibqgħu mexjin magħqudin mal-Knisja.
Permezz tad-djalogu
nawguralkom li tiltaqgħu ma’
koppji u familji nsara li għanja
fil-fidi u fl-umanita’
jilqgħukom, jisimgħukom u jimxu
magħkom fit-triq li lkoll kemm
aħna mistennija li nimxu
fil-ħajja, jiġifieri dik li
nħobbu lil Alla u lill-proxxmu.
Tassew ninsab
grat li verament ilqajtuni fi
djarkom.
Nitlob magħkom
lil Alla biex jagħtina dejjem
il-qawwa biex flimkien bħala
aħwa fl-istess Knisja, inħossuna
ċerti u mimlija kuraġġ li l-Mulej
huwa viċin dawk ta’ qalbhom
muġugħa (Salm 34, 19),
u li
mħabbtu hija dejjem f’nofsna!
Mill-Belt ta’
Milan fl-Epifanija tas-Sinjur
tagħna Gesu’ Kristu
Kardinal Dionigi
Tettamanzi
(Arċisqof ta’
Milan)
Miġjub fi lsienna
mill-Kav
Joe M Attard
|