klikkja ▲ |
MESSAĠĠ TAL-QDUSIJA TIEGĦU
FRANĠISKU
L-I
JUM DINJI TAL-FOQRA
It-XXXIII
Ħadd ta’ Matul is-Sena
19 ta’ Novembru
2017
Ma nħobbux bil-kliem imma
bl-għemil
1.
“Uliedi, ma
nħobbux bil-kliem u t-tpaċpiċ,
imma bl-għemil u bis-sewwa” (1
Ġw 3:18). Dawn il-kelmiet
tal-Appostlu Ġwanni jesprimu
kmand li l-ebda Nisrani ma
jista’ jaħrab minnu. Is-serjetà
li biha d-“dixxiplu l-maħbub”
jittrasmetti sa żminijietna
l-amar ta’ Ġesù hi aktar
enfasizzata fil-kuntrast li
joħroġ bejn il-kliem u
t-tpaċpiċ li spiss issib fuq
fommna u l-għemil u s-sewwa
li bihom imsejħin nitqiesu.
L-imħabba ma tafx bi skużi: min
irid iħobb kif ħabb Ġesù, għandu
jimxi fuq l-eżempju tiegħu; fuq
kollox meta nkunu msejħin
inħobbu lill-foqra. Wara kollox,
il-mod kif ħabb l-Iben ta’ Alla
hu magħruf sewwa, u Ġwanni dan
ifakkarhulna b’ittri ċari. Dan
jinbena fuq żewġ kolonni
ewlenin: Alla l-ewwel li ħabbna
(ara 1 Ġw 4:10,19); u ħabbna
billi tana lilu nnifsu kollu
kemm hu, anki l-istess ħajtu
(ara 1 Ġw 3:16).
Imħabba bħal din ma tistax
tibqa’ bla tweġiba. Anki jekk
ingħatat b’mod sħiħ, bla ma
talbet xejn lura, xorta waħda
tkebbes lill-qalb b’mod li, ikun
min ikun, iħoss li għandu jpatti
għaliha minkejja l-limiti u
d-dnubiet tiegħu. U dan hu
possibbli jekk il-grazzja ta’
Alla, l-imħabba ħanina tiegħu
ssib tilqagħha, skont kemm hu
possibbli, il-qalb tagħna, hekk
li ċċaqlaq ir-rieda tagħna u
anki s-sentimenti tagħna
għall-imħabba ta’ Alla nnifsu u
tal-proxxmu. Hekk il-ħniena li
tgelgel, biex ngħidu hekk,
mill-qalb tat-Trinità tista’
tasal u ċċaqlaq il-ħajja tagħna
u tnissel kompassjoni u opri
tal-ħniena għall-aħwa fil-bżonn.
2. “Dan il-fqajjar sejjaħ u
l-Mulej semgħu” (Salm 34:7).
Il-Knisja sa minn dejjem fehmet
l-importanza ta’ karba bħal din.
Għandna xhieda kbira sa
mill-ewwel paġni tal-Atti
tal-Appostli, fejn Pietru jitlob
li jintgħażlu sebat irġiel
“mimlija bl-Ispirtu u bil-għerf”
(6:3), biex jieħdu f’idejhom
is-servizz tal-għajnuna
lill-foqra. Bla dubju dan hu
wieħed mill-ewwel sinjali li
bihom il-komunità Nisranija
ppreżentat ruħha fix-xena
tad-dinja: il-qadi tal-iżjed
foqra. Dan kollu kien possibbli
għax kienet fehmet li l-ħajja
tad-dixxipli ta’ Ġesù kellha
tissarraf fi fraternità u
solidarjetà li jikkorrispondu
mat-tagħlim ewlieni
tal-Imgħallem li lill-foqra kien
sejħilhom henjin u
werrieta tas-Saltna
tas-smewwiet (ara Mt 5:3).
“Kienu jbigħu
ġidhom u kulma kellhom u jqassmu
d-dħul bejn kulħadd, skont
il-ħtieġa ta’ kull wieħed” (Atti
2:45). Din l-espressjoni turi
b’mod ċar x’kien it-tħassib veru
tal-ewwel Insara. L-evanġelista
Luqa, l-awtur sagru li iżjed
minn ħaddieħor ta spazju
lill-ħniena, ma juża l-ebda
retorika meta jfisser il-prassi
ta’ kif l-ewwel komunità kienet
taqsam kollox. Għall-kuntrarju,
meta jirrakkontaha qed
jindirizza lil dawk kollha li
f’kull żmien jistqarru li
jemmnu, u allura lilna wkoll,
biex iweżinna fix-xhieda u
jqanqal l-għemil tagħna b’risq
min hu l-aktar fil-bżonn.
L-istess tagħlim jingħata
b’daqstant ieħor konvinzjoni
mill-Appostlu Ġakbu, li,
fl-Ittra tiegħu, juża
espressjonijiet qawwija u
inċiżivi: “Isimgħu, ħuti
għeżież: mhux Alla kien li
għażel lill-foqra għad-dinja
biex jistagħnu fil-fidi u jsiru
werrieta tas-Saltna li hu
wiegħed lil dawk li jħobbuh?
Imma intom lill-fqir inqastuh
mill-ġieħ. Mhumiex l-għonja li
jaħqrukom? Mhumiex huma li
jkaxkrukom lejn il-qrati?
[…]
X’jiswa, ħuti, li wieħed jgħid
li għandu l-fidi jekk ma
jurihiex fl-għemil tiegħu? Jaqaw
tista’ ssalvah din il-fidi? Jekk
ħuk jew oħtok ma jkollhomx
x’jilbsu u jonqoshom l-ikel ta’
kuljum, u wieħed minnkom
jgħidilhom:
‘Morru
bis-sliem, isħnu u kulu sa
tixbgħu!’,
bla ma jagħtihom dak li hu
meħtieġ għall-ġisem, dan
x’jiswa? Hekk ukoll il-fidi:
jekk tkun weħidha u ma jkollhiex
l-għemil, tkun mejta fiha
nfisha”
(2:5-6,14-17).
3.
Madankollu, ġew
waqtiet meta l-Insara ma tawx
widen sal-aħħar lil din
is-sejħa, u ttieħdu
mill-mentalità tad-dinja. Imma
l-Ispirtu s-Santu ma naqasx li
jerġa’ jsejħilhom biex iżommu
ħarsithom imsammra fuq
l-essenzjal. Fil-fatt, qajjem
irġiel u nisa li b’ħafna modi
offrew ħajjithom għall-qadi
tal-foqra. Kemm paġni ta’
storja, f’dawn l-elfejn sena,
inkitbu minn Insara li,
bis-sempliċità u l-umiltà
kollha, u bil-fantasija ġeneruża
tal-karità, qdew lil ħuthom
iżjed foqra!
Fosthom kollha
jispikka l-eżempju ta’ Franġisku
ta’ Assisi, li warajh imxew
għadd kbir ta’ rġiel u nisa oħra
matul is-sekli. Hu ma kienx
kuntent biss li jgħannaq
u jqassam l-elemożina
lill-imġiddma, imma ddeċieda li
jmur Gubbio biex joqgħod
magħhom. Hu stess lemaħ f’din
il-laqgħa l-iżvolta
tal-konverżjoni tiegħu: “Meta
kont fi dnubieti deherli li
kienet ħaġa morra żżejjed li
nara l-imġiddmin, u l-Mulej
innifsu ħadni f’nofshom u wrejt
ħniena magħhom. U jien u
nħallihom, dak li kien deherli
morr inbidilli fi ħlewwa tar-ruħ
u tal-ġisem” (Test 1-3: FF 110).
Din ix-xhieda
turi kemm il-qawwa tal-imħabba
kapaċi tibdel il-qalb u l-istil
tal-ħajja tal-Insara.
Ma rridux naħsbu
fil-foqra biss bħala
destinatarji ta’ prattika tajba
ta’ volontarjat li wieħed
jagħmel darba fil-ġimgħa, jew
wisq inqas bħala ġesti spontanji
ta’ rieda tajba biex inserrħu
l-kuxjenza. Dawn l-esperjenzi,
anki jekk validi u ta’ siwi biex
jissensibilizzawna
għall-bżonnijiet li għandhom
tant minn ħutna u
għall-inġustizzji li spiss huma
kawża tagħhom, għandhom
idaħħluna fil-vera laqgħa
mal-foqra u jagħmlu wisa’ għal
qsim li jsir stil ta’
ħajja. Fil-fatt, it-talb,
il-mixja tad-dixxipulat u
l-konverżjoni jsibu fl-imħabba
li tingħata u tinqasam
il-verifika tal-awtentiċità
evanġelika tagħhom. U minn dan
il-mod ta’ ħajja joħorġu l-ferħ
u s-serenità tar-ruħ, għax
immissu b’idejna l-laħam ta’
ġisem Kristu. Jekk irridu
niltaqgħu tassew ma’ Kristu,
hemm bżonn li mmissu l-ġisem
tiegħu f’dak kollu ġrieħi
tal-foqra, bħala twettiq
tax-xirka sagramentali li nkunu
rċivejna fl-Ewkaristija.
Il-Ġisem ta’ Kristu, maqsum
fil-liturġija mqaddsa, insibuh
fl-imħabba maqsuma fl-uċuħ u
fil-persuni ta’ ħutna l-iżjed
dgħajfa. Huma dejjem attwali
l-kelmiet tal-isqof qaddis
Griżostmu: “Trid tagħti ġieħ
lill-Ġisem ta’ Ġesù? Tistmellx
l-għera tiegħu; tlibbsux hawn
fil-knisja b’ħaririjiet u
dehbijiet, u mbagħad tħallih
ibati l-għera u l-ksieħ barra
mill-knisja”
(Hom. in
Matthæum, 50, 3: PG 58).
Għalhekk aħna msejħin innewlu
jdejna lill-foqra, niltaqgħu
magħhom, inħarsu f’għajnejhom,
ngħannquhom, biex iħossu s-sħana
tal-imħabba li tkisser iċ-ċirku
magħluq tas-solitudni. Idhom
miftuħa lejna hi wkoll stedina
biex ninqalgħu miċ-ċertezzi u
l-kumditajiet tagħna, u nagħrfu
l-valur li għandu l-faqar fih
innifsu.
4.
Ma ninsewx li
għad-dixxipli ta’ Kristu l-faqar
hu qabelxejn sejħa biex jimxu
wara Ġesù fqir. Hi mixja
warajh u miegħu, mixja li
twassal għall-hena tas-Saltna
tas-smewwiet (ara Mt 5:3; Lq
6:20). Il-faqar ifisser qalb
umli li biha nagħrfu nilqgħu
l-qagħda tagħna ta’ ħlejqa
limitata u midinba biex negħlbu
t-tentazzjoni tal-omnipotenza,
li timlielna moħħna li aħna
immortali. Il-faqar hu
atteġġjament tal-qalb li jżommna
milli noqogħdu naħsbu fil-flus,
fil-karriera, fil-lussu bħala
l-għan ta’ ħajjitna u
kundizzjoni għall-ferħ tagħna.
Hu l-faqar, pjuttost, li joħloq
il-kundizzjonijiet biex
b’libertà nistgħu nassumu
r-responsabbiltajiet personali u
soċjali tagħna, minkejja
l-limiti tagħna, u nafdaw
fil-qrubija ta’ Alla, imwieżna
mill-grazzja tiegħu. Il-faqar,
jekk nifhmuh b’dan il-mod, isir
il-kriterju li bih nistgħu niżnu
l-użu tajjeb tal-ġid materjali,
u anki biex ngħixu b’mod mhux
egoistiku u possessiv ir-rabtiet
u l-imħabbiet tagħna (ara
Katekiżmu tal-Knisja Kattolika,
nn. 25-45).
Mela ejja nagħmlu tagħna
l-eżempju ta’ San Franġisk, xhud
tal-faqar ġenwin. Hu, proprju
għax żamm ħarstu msammra fuq
Kristu, wasal biex għarfu u
qdieh fil-foqra. Mela, jekk
nixtiequ noffru sehemna b’mod
effikaċi għall-bidla
tal-istorja, u nġibu l-iżvilupp
veru, jeħtieġ nisimgħu l-karba
tal-foqra u nħabirku biex
nerfgħuhom mill-qagħda tagħhom
ta’ emarġinazzjoni. Fl-istess
waqt, lill-foqra li jgħixu
fl-ibliet u fil-komunitajiet
tagħna nfakkarhom ma jitilfux
is-sens tal-faqar evanġeliku li
jġorru f’ħajjithom.
5. Nafu kemm diffikultajiet
għandna fi żmienna biex
nidentifikaw b’mod ċar il-faqar.
Imma xorta waħda dan jisfidana
ta’ kuljum bl-elf wiċċ tiegħu
mmarkat mit-tbatija,
mill-emarġinazzjoni,
mit-tirannija, mill-vjolenza,
mit-torturi u mill-jasar,
mill-gwerra, miċ-ċaħda
tal-libertà u tad-dinjità,
mill-injoranza u
mill-analfabetiżmu, min-nuqqas
ta’ servizzi tas-saħħa u xogħol,
mit-traffikar u mill-iskjavitù,
mill-eżilju u mill-miżerja,
mill-immigrazzjoni sfurzata.
Il-faqar għandu l-wiċċ ta’ nisa,
ta’ rġiel u ta’ tfal abbużati
għal interessi vili,
ikkalpestati mil-loġika perversa
tal-poter u tal-flus. X’lista
kiefra u li qatt mhi sħiħa
kellna nagħmlu quddiem il-faqar
frott tal-inġustizzja soċjali,
tal-miżerja morali, tar-regħba
tal-ftit u tal-indifferenza
tal-ħafna!
B’xorti ħażina, fi żmienna, waqt
li qed joħroġ iktar l-għana
sfaċċat maħżun f’idejn il-ftit
ipprivileġġjati, u spiss ma’ dan
l-illegalità u l-isfruttament
offensiv tad-dinjità umana, hu
ta’ skandlu kif il-faqar qed
jitwessa’ għal oqsma kbar
tas-soċjetà fid-dinja kollha.
Quddiem dan ix-xenarju, ma
nistgħux nibqgħu b’idejna fuq
żaqqna u wisq inqas nirrassenjaw
ruħna. Quddiem il-faqar li
jillimita l-ispirtu ta’
inizjattiva ta’ tant żgħażagħ, u
jżommhom milli jsibu xogħol;
quddiem il-faqar li jmewwet
is-sens ta’ responsabbiltà u
jwassalna biex nippreferu
d-delega u t-tiftix ta’
favoritiżmi; quddiem il-faqar li
javvelena l-għejun ta’
parteċipazzjoni u jfaqqar
l-ispazji tal-professjonalità u
hekk jumilja l-merti ta’ min
jaħdem u jipproduċi; quddiem dan
kollu jeħtieġ inwieġbu b’viżjoni
ġdida tal-ħajja u tas-soċjetà.
Dawn il-foqra kollha – kif kien
iħobb jgħid il-Beatu Pawlu VI –
huma tal-Knisja bi “dritt
evanġeliku” (Diskors fil-ftuħ
tat-II Sessjoni tal-Konċilju
Ekumeniku Vatikan II, 29 ta’
Settembru 1963) u jobbligawna
għall-għażla fundamentali
favurihom. Għalhekk, imbierka
d-dirgħajn miftuħa biex jilqgħu
lill-foqra u jgħinuhom: huma
dirgħajn li jġibu t-tama.
Imbierka d-dirgħajn li jaqbżu
kull ħajt tal-kultura,
tar-reliġjon u tan-nazzjonalità
biex isawbu ż-żejt tal-faraġ fuq
il-ġrieħi tal-umanità. Imbierka
d-dirgħajn li jinfetħu bla ma
jitolbu xejn lura, bla “jekk”,
bla “imma” u bla “forsi”: huma
dirgħajn li jniżżlu fuq l-aħwa
l-barka ta’ Alla.
6. Fi tmiem il-Ġublew tal-Ħniena
ridt noffri lill-Knisja l-Jum
Dinji tal-Foqra, biex
fid-dinja kollha l-komunitajiet
Insara jsiru dejjem iżjed u
aħjar sinjal konkret tal-imħabba
ta’ Kristu għall-foqra u dawk
l-iżjed fil-bżonn. Mal-Jiem
Dinjija l-oħra mwaqqfa
mill-Predeċessuri tiegħi, li
issa saru tradizzjoni fil-ħajja
tal-komunitajiet tagħna, nixtieq
jiżdied dan, li fil-ġabra
tagħhom flimkien inissel element
ta’ kompletament evanġeliku
mill-isbaħ, jiġifieri
l-preferenza ta’ Ġesù
għall-foqra.
Nistieden lill-Knisja kollha u
lill-bnedmin ta’ rieda tajba
biex, f’dan il-jum, iżommu
ħarsithom imsammra fuq dawk
kollha li b’idejhom miftuħa qed
jokorbu għall-għajnuna u
jitolbuna s-solidarjetà tagħna.
Dawn huma ħutna, maħluqin u
maħbubin mill-Missier wieħed
tas-Sema. Dan il-Jum
jixtieq qabelxejn iħeġġeġ lil
min jemmen biex jirreaġixxi
għall-kultura tal-iskart u
tal-ħela, u minflok jagħmel
tiegħu l-kultura tal-laqgħa.
Fl-istess waqt l-istedina hi
miftuħa għal kulħadd, hi x’inhi
l-appartenenza reliġjuża, biex
jinfetaħ għall-qsim mal-foqra
f’kull xorta ta’ solidarjetà,
bħala sinjal konkret ta’
fratellanza. Alla ħalaq is-sema
u l-art għal kulħadd; b’xorti
ħażina, huma l-bnedmin li
tellgħu fruntieri, ħitan u ċnut,
bi tradiment kontra d-don
tal-bidu maħsub għall-bnedmin
kollha, ħadd eskluż.
7. Nixtieq li l-komunitajiet
Insara, fil-ġimgħa qabel il-Jum
Dinji tal-Foqra, li din
is-sena sa jaħbat fid-19 ta’
Novembru, it-XXXIII Ħadd ta’
Matul is-Sena, iħabirku biex
joħolqu tant mumenti ta’ laqgħa
u ta’ ħbiberija, ta’ solidarjetà
u ta’ għajnuna konkreta. Jistgħu
mbagħad jistiednu lill-foqra u
lill-voluntiera biex jieħdu
sehem flimkien fl-Ewkaristija
ta’ dan il-Ħadd, biex hekk tkun
iżjed awtentika ċ-ċelebrazzjoni
tas-Solennità ta’ Sidna Ġesù
Kristu Sultan tal-univers,
il-Ħadd ta’ wara. Fil-fatt,
ir-regalità ta’ Kristu toħroġ
fit-tifsira kollha proprja
tagħha fuq il-Golgota, meta
l-Innoċenti msammar mas-salib,
fqir, għeri u mċaħħad minn
kollox, ilaħħam u juri fih
il-milja tal-imħabba ta’ Alla.
L-abbandun totali tiegħu
għall-Missier, waqt li jesprimi
l-faqar sħiħ tiegħu, juri
l-qawwa ta’ din l-Imħabba, li
dakinhar tal-Għid tqajmu għal
ħajja ġdida.
F’dan il-Ħadd, jekk fil-post
fejn ngħixu hemm foqra li qed
ifittxu protezzjoni u għajnuna,
ejjew nersqu qrib tagħhom: ikun
il-mument it-tajjeb biex
niltaqgħu ma’ dak Alla li qed
infittxu. Skont it-tagħlim
tal-Iskrittura (ara Ġen 18:3-5;
Lhud 13:2), nilqgħuhom bħala
mistiedna pprivileġġjati madwar
il-mejda tagħna; jistgħu jkunu
għalina għalliema li jgħinuna
ngħixu l-fidi b’mod iżjed
koerenti. Bil-fiduċja u
d-disponibbiltà tagħhom li
jilqgħu l-għajnuna, juruna b’mod
sobrju, u spiss ferrieħi, kemm
hu importanti li ngħixu fuq
l-essenzjal u nintelqu
fil-providenza ta’ Alla.
8. Bħala bażi għal tant
inizjattivi konkreti li jistgħu
jitwettqu f’dan il-Jum ħa
jkun hemm dejjem it-talb.
Ma ninsewx li l-Missierna
hi t-talba tal-foqra. It-talba
għall-ħobż, fil-fatt, tesprimi
l-fiduċja sħiħa f’Alla
fil-bżonnijiet primarji ta’
ħajjitna. Meta Ġesù għallimna
b’din it-talba, esprima u laqa’
l-karba ta’ min qed ibati
minħabba l-faqar tal-ħajja u
n-nuqqas tal-meħtieġ.
Lid-dixxipli li talbu lil Ġesù
jgħallimhom jitolbu, hu weġibhom
bi kliem il-foqra li jduru fuq
il-Missier waħdieni li fih
kollha jagħrfu li huma aħwa. Il-Missierna
hi talba li tingħad fil-plural:
il-ħobż li nitolbu hu “tagħna”,
u dan ifisser qsim, sehem u
responsabbiltà komuni. F’din
it-talba lkoll nagħrfu
l-esiġenza li negħlbu kull xorta
ta’ egoiżmu biex naslu
għall-ferħ tal-akkoljenza
reċiproka.
9. Nitlob lill-isqfijiet ħuti,
lis-saċerdoti, lid-djakni – li
b’vokazzjoni għandhom
il-missjoni tal-għajnuna
lill-foqra –, lill-persuni
kkonsagrati, lill-għaqdiet,
lill-movimenti u lid-dinja
wiesgħa tal-volontarjat biex
ilkoll jimpenjaw ruħhom biex dan
il-Jum Dinji tal-Foqra
jsir tradizzjoni li tkun
kontribut konkret
għall-evanġelizzazzjoni
tad-dinja ta’ żmienna.
Għalhekk, ħa jsir dan il-Jum
Dinji ġdid sejħa qawwija
lill-kuxjenza tagħna li temmen,
biex nikkonvinċu ruħna dejjem
aktar li l-qsim mal-foqra
jwassalna biex nifhmu l-Vanġelu
fil-verità l-aktar profonda
tiegħu. Il-foqra mhumiex
problema: huma riżorsa li rridu
nfittxu biex nistgħu nilqgħu u
ngħixu l-qalba tal-Vanġelu.
Mill-Vatikan, 13
ta’ Ġunju
2017
Tifkira ta’ Sant’Antnin ta’
Padova
Franġisku
miġjuba
mit-Taljan għall-Malti minn
Francesco Pio Attard
|