IL-VERĠNI MARIJA FL-ISPIRITWALITA’ KARMELITANA

MARIJA PATRUNA TAL-KARMELITANI

Il-Karmelitani minn dejjem taw valur kbir il-wirt marjan tagħhom.  Minn dejjem iddefendew it-titlu stess ta’ l-Ordni, “Aħwa ta’ l-Imqaddsa Verġni Marija ta’ l-Għolja tal-Karmelu.”  Aħna konvinti li sa mill-oriġni tagħna, Marija hija dik li pproteġiet il-familja tagħna b’kura tassew materna.  Il-Karmelu għamel minn kollox biex iwieġeb għal din l-attenzjoni partikulari b’devozzjoni u mħabba tul is-sekli.

Illum, wara t-tiġdid mitlub mill-Konċilju Vatikan II mhix ħaġa kbira li d-devozzjoni tal-Karmelu lejn il-Verġni Marija għaddiet minn tiġdid.  Dan it-tiġdid, għall-bidu warrab kemmxejn post Marija fl-Ordni Karmelitan.  Dan wieħed jista’ jifhmu aħjar meta nagħtu ħarsa ħafifa fuq il-post proprju tal-Verġni Marija fil-ħajja spiritwali tal-Karmelu.

Il-Karmelu u Marija huma żewġ kelmiet (inkluż il-ħsibijiet, is-sentimenti, l-immaġni, il-memorji li jġibu f’moħħna u f’qalbna) li huma f’relazzjoni bejniethom.  Għall-familja tagħna, dawn iż-żewġ kelmiet ma jistgħux jinfirdu, anzi juru realta’ waħda.

L-ewwel irħieb Karmelitani kienu nies li kienu jinġabru flimkien f’post imwarrab biex jgħixu bħala aħwa fil-presenza ta’ Alla.  Huwa fittxew li jimxu wara Kristu fl-ubbidjenza tiegħu lejn is-Salib.  Din is-sens ta’ presenza ta’ Alla u tas-sejħa radikali u profonda tagħha, qegħda f’kull Karmelitan.  Din ir-relazzjoni partikulari hija sinifikattiva u espressa fl-immaġini ta’ l-Għolja tal-Karmelu tal-Wied, Ain es-Siah u taċ-ċella tal-Karmelitan.

L-ewwel Karmelitani kienu jaqsmu bejniethom dawn il-valuri. Fuq il-formola ta’ ħajja li kitbilhom S. Albert, huma kienu jaqsmu l-ġid bejniethom, bnew kappella fejn kienu jiltaqgħu kuljum biex jiċċelebraw l-Ewkaristija kuljum.  Din l-ewwel għamla ta’ ħajja, llum saret ir-Regola tagħna.  Hija toffrilna l-mod oriġinali kif ngħixu t-talb, is-solitudni u l-fraternita’.

L-ewwel eremiti Karmelitani, il-kappella ddedikawha għall-Verġni Marija u hi kienet il-Patruna tagħhom.   Jekk wieħed ifittex fil-kotba liturġiċi tal-bidu jsib li huma miżgħuda b’allużjonijiet għall-Verġni Marija.  In-nies u aktar tard fid-dokumenti uffiċjali tal-Knisja, kienu jirreferu għall-Karmelitani bħala, L-Aħwa ta’ l-Imqaddsa Verġni Marija ta’ l-Għolja tal-Karmelu.  Il-Karmelitani kienu jagħmlu l-professjoni tagħhom lil Alla u lill-Verġni Marija.  Kien partikulari tagħhom li kienu jsejħu lilhom infushom, “Aħwa ta’ l-Imqaddsa Verġni Marija.”

Din it-tema tal-patronat tal-Verġni Marija fl-istorja u fl-ispiritwalità Karmelitana hija waħda qawwija.  Il-Karmelitani m’għandhomx spiritwalità marjana fl-istess sens kif ippropona S.Luigi M. de Montfort, jiġifieri spiritwalità li tiffoka madwar Marija bħala l-prinċipju organizzattiv tagħha.  L-ispiritwalità Karmelitana hija essenzjalment Kristoċentrika; il-fini tagħha hija d-dixxipulat wara Ġesù Kristu. 

Il-Verġni Marija kienet ta’ mportanza liema bħalha kemm minħabba l-bini u ddedikazzjoni tal-kappella fuq l-Għolja tal-Karmelu li ddedikawha għaliha, is-Sinjura tal-Post, li lilha l-eremiti kellhom lealtà partikulari.  L-istess titlu tal-Ordni kien juri ir-rabta qawwija tagħhom magħha:  kienu l-aħwa u l-eremiti tagħha. 

Insibu diversi awturi li tkellmu dwar l-ispiritwalità marjana Karmelitana. Ġwanni Baconthorpe (m.1348), li kien l-ewwel wieħed li kiteb 3 volumi fuq l-Imqaddsa Verġni Marija insista li l-Karmelitani għandhom jikkonsagraw il-ħajja kollha tagħhom lill-Verġni Marija. 

Fl-aħħar tas-seklu erbatax, it-tielet dokument importanti, L-Istituzzjoni tal-Ewwel Irħieb, (1370) miktub minn Filippo Riboti, dixxiplu ta’ Baconthorpe, jippreżenta trattat dettaljat tal-Verġni Marija fil-wirt Karmelitan. Fih jisħaq li l-Karmelitan li jgħix ir-Regola jgħix ma’ Marija u l-kappa bajda li jilbes il-Karmelitan hija simbolu tas-safa ta’ Marija li kull wieħed minna jrid jimita. 

Għalhekk, sa mill-bidu tal-Ordni, il-Karmelitani kienu jħarsu lejn Marija bħala Protettriċi.

Meta aħna niċċelebraw il-festa tal-Madonna tal-Karmnu, ma nkunux biss qed infaħħru lill Ommna Marija, imma nkunu qed nerġgħu nistqarru x-xewqa tagħna li nimxu fuq il-passi ta’ din il-Patruna tagħna, Ommna u Oħtna.  Dan ifisser li nġeddu l-wegħda tagħna li nħalluha tressaqna lejn Binha Ġesù u nistqarru l-fehma tagħna li ngħixu l-fidi, t-tama u l-imħabba.

P. Joseph Saliba O. Carm.

Pirjol Provinċjali.