Diskors li għamel il-Papa fl-Udjenza
tal- 21 ta’ April 2010
Vjaġġ Appostoliku f’Malta
Għeżież ħuti,
Kif tafu, fi tmiem il-ġimgħa li għaddiet mort Malta għall-żjara appostolika li
llum nixtieq ngħid xi ħaġa fil-qosor dwarha. Din iż-żjara pastorali saret fl-okkażjoni
tal-1950 anniversarju tan-nawfraġju tal-Appostlu Pawlu fix-xtut tal-gżejjer
Maltin u tat-tliet xhur li qatta’ hemmhekk. Jingħad li din il-ġrajja seħħet
madwar is-sena 60 u l-Atti tal-Appostli (Kap27-28) jagħtuna rakkont dettaljat
ħafna dwarha.
Bħal San Pawl, jien ukoll ħassejt l-ospitalita’ kbira tal-Maltin – ospitalita’
tassew straordinarja – u ta’ dan nixtieq mill-ġdid nesprimi r-rikonoxximent kbir
tiegħi lill-President tar-Repubblika, lill-Gvern u lill-awtoritajiet l-oħra
tal-Istat, u nirringrazzja b’mod fratern lill-Isqfijiet tal-Pajjiż u lil dawk
kollha li kkollaboraw biex iħejju din il-laqgħa ta’ festa bejn is-Suċċessur ta’
Pietru u l-poplu Malti. L-istorja ta’ kważi elfejn sena ta’ dan il-poplu ma
tistax tinfired mill-fidi kattolika, li tikkaratterizza l-kultura u t-tradizzjonijiet
tiegħu: jingħad li f’Malta hemm 365 knisja “waħda għal kull ġurnata tas-sena”,
sinjal viżibbli ta’ din il-fidi profonda!
Kollox beda minn dak in-nawfraġju: il-ġifen, li kien qed jieħu lill-Appostlu
Pawlu u lil xi nies oħra Ruma, kien ilu erbatax-il jum mitfugħ ‘l hawn u ‘l
hinn fil-baħar, meta ir-riħ ħabbtu ma’ sikka fuq il-ġżira ta’ Malta. Għalhekk,
wara l-laqgħa kordjali ħafna mal-President fil-belt kapitali Valletta – li
fil-kwadru tagħha kien hemm ukoll it-tislima ferrieħa ta’ tant u tant tfal –
mort mill-ewwel f’pellegrinaġġ lejn dik hekk imsejħa “Il-Grotta ta’ San Pawl” li
tinsab ir-Rabat, fejn kien hemm mument qawwi ħafna ta’ talb. Hemmhekk sellimt
ukoll lill-grupp sabiħ ta’ missjunarji Maltin. Tistagħġeb bil-pjan misterjuż
tal-Providenza Divina meta tara dak l-arċipelagu ċkejken fiċ-ċentru
tal-Mediterran u kif waslitlu ż-żerriegħa tal-Vanġelu. U mingħajr ma trid
tirringrazzja lill-Mulej u anki lil San Pawl, li waqt dik il-maltempata qawwija
hu baqa’ mimli tama u fiduċja, u dawn għaddiehom anki lil dawk li kienu
fil-vjaġġ miegħu. Minn dak in-nawfraġju, jew aħjar, mill-għixien ta’ Pawlu f’Malta,
twieldet komunita’ nisranija ħerqana u sħiħa, li wara elfejn sena għadha fidila
lejn il-Vanġelu u tagħmel ħilitha biex ikollu postu fil-kwestjonijiet komplessi
ta’ żmenijietna. Naturalment dan mhux dejjem faċli, lanqas xi ħaġa awtomatika,
imma l-Maltin jafu jfittxu tweġiba għall-isfidi ġodda fil-viżjoni nisranija
tal-ħajja. Sinjal ta’ dan hu l-fatt li, per eżempju, żammu sħiħ ir-rispett
profond lejn il-ħajja sa qabel it-twelid tagħha u l-qdusija taż-żwieġ billi
għażlu li l-abort u d-divorżju ma jidħlux fil-liġi ġuridika tal-Pajjiż.
L-iskop tal-vjaġġ tiegħi kien li nikkonferma fil-fidi ‘l-Knisja, realta’ tassew
ħajja, preżenti f’kull post ta’ Malta u Għawdex. L-appuntament ma’ din
il-komunita’ kien fuq il-Fosos tal-Furjana, quddiem il-Knisja ta’ San Publiju,
fejn iċċelebrajt il-Quddiesa li n-nies ħadu sehem fiha b’ħeġġa liema bħalha.
Kont tassew kuntent u ħassejt konsolazzjoni meta rajt il-ħeġġa ta’ dan il-poplu,
li jagħtik sens ta’ familja kbira, miġbura fil-fidi u fil-viżjoni nisranija
tal-ħajja. Wara ċ-ċelebrazzjoni xtaqt niltaqa’ ma’ wħud mill-persuni li kienu
vittmi ta’ abbuż minn membri tal-Kleru. Qsamt magħhom it-tbatija, ħassejt ħafna
għalihom, tlabt magħhom u wegħidthom azzjoni mill-Knisja.
Għalkemm Malta tagħtik l-idea ta’ familja kbira, iżda dan ma jfissirx li l-pożizzjoni
ġeografika tagħha tagħmilha soċjeta` “iżolata” mill-bqija tad-dinja. Mhijiex
hekk, u dan jidher, per eżempju, fil-kuntatti li Malta għandha ma’ pajjiżi oħra
u fil-fatt li ssib saċerdoti Maltin f’bosta nazzjonijiet. Il-familji u l-parroċċi
ta’ Malta għarfu jedukaw ħafna żgħażagħ billi jagħtuhom is-sens ta’ Alla u
tal-Knisja u b’hekk ħafna minnhom wieġbu b’ġenerożita’ għas-sejħa ta’ Ġesu` u
saru presbiteri. Fost dawn, bosta ħaddnu l-impenn missjunarju ad gentes
f’artijiet imbiegħda; wirtu l-ispirtu appostoliku li qanqal lil San Pawl biex
iwassal il-Vanġelu hemm fejn kien għadu ma wasalx. U jien nisħaq fuq dan l-aspett,
jiġifieri li “l-fidi tissaħħaħ meta tingħata lill-oħrajn” (Enċ. Redemptoris
missio,2). Malta żviluppat fuq din il-fidi soda u issa qed tinfetaħ
għall-realtajiet ekonomiċi, soċjali u kulturali differenti u toffrilhom sehem
prezzjuż.
Matul is-sekli, Malta spiss kellha tiddefendi ruħha u dan jidher sew mill-fortifikazzjonijiet
tagħha. Ovvjament, il-pożizzjoni strateġika ta’ dan l-arċipelagu ċkejken ġibdet
l-attenzjoni ta’ qawwiet politiċi u militari differenti. Imma b’danakollu l-vokazzjoni
l-aktar profonda ta’ Malta hi waħda nisranija, jiġifieri vokazzjoni universali
għall-paċi! Ħafna drabi s-salib ta’ Malta, li hu magħruf sew u li kulħadd
jassoċjah ma’ dan in-Nazzjon, ġie mxejjer waqt konflitti u ġlied; imma grazzi
lil Alla qatt ma tilef it-tifsira awtentika u dejjiema tiegħu. Hu sinjal
tal-imħabba u tar-rikonċiljazzjoni, u din hi l-vera vokazzjoni tal-ġnus li
jilqgħu u jħaddnu l-messaġġ nisrani!
Il-pożizzjoni naturali ta’ Malta tagħmilha ċentru ta’ rotot li jwasslu minn post
għall-ieħor. Xi drabi, bħal San Pawl, rġiel u nisa mbuttati minn sitwazzjonijiet
ta’ ħajja iebsa, ta’ vjolenza u ta’ persekuzzjoni, isibu ruħhom fuq ix-xtut
Maltin. Naturalment, dan iġib miegħu problemi kumplessi fuq livell umanitarju,
politiku u ġuridiku, problemi li ma ssibx soluzzjonijiet faċli għalihom, imma li
wieħed irid jagħmel ħiltu biex jibqa’ jfittixhom mingħajr ma jaqta’ qalbu,
b’interventi fuq livell internazzjonali. Tajjeb li dan isir fin-nazzjonijiet
kollha li għandhom valuri nsara bħala għeruq tal-Kostituzzjonijiet u l-kulturi
tagħhom.
L-isfida li l-validita` dejjiema tal-Vanġelu ssib postha fis-sitwazzjoni
kumplessa ta’ llum taffaxxinana lkoll, imma l-aktar liż-żgħażagħ. Fil-fatt,
il-ġenerazzjonijiet ġodda dan jagħrfuh b’mod aktar qawwi, u allura, anki
Malta, minkejja li ż-żjara tiegħi kienet qasira ma setax jonqos li niltaqa’
maż-żgħażagħ. Kien mument ta’ djalogu intens u profond, imsebbaħ wkoll mill-ambjent
fejn saret il-laqgħa – il-Port il-Kbir - u mill-entużjażmu taż-żgħażagħ. Ma
stajtx ma nfakkarhomx fl-esperjenza ta’ San Pawl bħala żagħżugħ: esperjenza
straordinarja, unika, li għax ġabet fih bidla radikali u wasslitu biex
jiltaqa’ ma’ Kristu Rxoxt, hi kapaċi tkellem liż-żgħażagħ ta’ kull żmien. Ħarist
lejn iż-żgħażagħ ta’ Malta bħala dawk li jistgħu jkunu werrieta tal-avventura
spiritwali ta’ San Pawl, li bħalu huma msejħin biex jiskopru l-ġmiel
tal-imħabba ta’ Alla mogħtija lilna f’Ġesu` Kristu; biex iħaddnu l-misteru
tas-Salib; biex joħorġu rebbieħa fit-tiġrib u fit-tbatija, biex ma jibżgħux fit-tempesti
tal-ħajja u lanqas fin-nawfraġi, għax il-pjan tal-imħabba ta’ Alla hu aqwa
mit-tempesti u min-nawfraġi.
Għeżież ħbieb, dan hu fil-qosor il-messaġġ li wassalt Malta. Imma kif ġa għidt,
kien ħafna dak li jien stess irċevejt minn dik il-Knisja, minn dak il-poplu
mbierek minn Alla, li għaraf jikkollabora b’mod validu mal-grazzja tiegħu. Jalla
bl-interċessjoni tal-appostlu Pawlu, ta’ San Ġorġ Preca, saċerdot, l-ewwel
qaddis Malti u tal-Verġni Marija, li l-Maltin u l-Għawdxin tant għandhom
devozzjoni lejha, jkomplu dejjem mixjin ‘l qudiem fil-paċi u l-prosperita`.