UDJENZA
ĠENERALI
Pjazza
San Pietru
L-Erbgħa
14 ta’ Novembru
2018
Katekeżi
fuq il-Kmandamenti, 15: “La tixhidx fil-falz”
Għeżież
ħuti, l-għodwa t-tajba!
Fil-katekeżi tal-lum qed
naffrontaw it-Tmien Kelma tad-Dekalogu: “La
tagħtix xhieda giddieba kontra għajrek”.
Dan il-kmandament – jgħid
il-Katekiżmu – “jipprojbixxi t-tagħwiġ tal-verità
fir-relazzjonijiet ma’ ħaddieħor” (n. 2464). Li ngħixu
b’komunikazzjonijiet li ma jkunux veritiera hi ħaġa gravi għax
ma tħalliniex nibnu relazzjonijiet u għalhekk ixxekkel
l-imħabba. Fejn hemm il-gidba ma hemmx imħabba, ma jistax ikun hemm
imħabba. U meta nitkellmu fuq komunikazzjoni bejn il-persuni nifhmu mhux
biss il-kliem, imma anki l-ġesti, l-atteġġjamenti,
saħansitra s-silenzji u l-assenzi. Persuna titkellem b’dak kollu li hi u li tagħmel. Aħna lkoll
nikkomunikaw, il-ħin kollu. Aħna lkoll ngħixu billi nikkomunikaw
u qegħdin kontinwament nitliegħbu bejn il-verità u l-gidba.
Imma xi jfisser ngħidu l-verità? Ifisser li nkunu
sinċieri? Jew eżatti? Fir-realtà, dan mhux biżżejjed,
għax tista’ tkun sinċerament fl-iżball, jew tista’ tkun
preċiż fid-dettall imma ma tifhimx is-sens tal-flimkien. Xi drabi
niġġustifikaw lilna nfusna billi ngħidu: “Imma jien għidt
dak li kont qed inħoss!”. Iva, imma int assolutizzajt il-perspettiva
personali tiegħek. Jew: “Jien il-verità biss għidt!”. Jista’ jkun,
imma kxift fatti personali jew riservati. Kemm tpaċpiċ jeqred
il-komunjoni minħabba f’xi ħaġa li tingħad li ma tkunx f’lokha
jew tingħad b’nuqqas ta’ delikatezza! Anzi, it-tqassis joqtol, u dan qalu
l-Appostlu Ġakbu fl-Ittra tiegħu. Dak li jzekzek fuq l-oħrajn hu
persuna li toqtol: toqtol lill-oħrajn, għax l-ilsien joqtol daqs
sikkina. Attenti! Xi ħadd li jtaqtaq fuq l-oħrajn hu terrorista,
għax bi lsienu jkun jixħet bomba u jibqa’ għaddej qisu qatt ma
kien xejn, imma dak li tgħid dik il-bomba li tkun inxteħtet jispiċċa
jeqred il-fama ta’ ħaddieħor. Tinsewx: meta tqassas tkun toqtol.
Imma allura
x’inhi l-verità? Din hi
l-mistoqsija li għamel Pilatu, proprju meta f’Ġesù, quddiemu, kien
qed iseħħ it-tmien kmandament (ara Ġw 18:38). Fil-fatt
il-kelmiet “La tagħtix xhieda
giddieba kontra għajrek” huma parti mil-lingwaġġ forensiku.
Il-Vanġeli jilħqu l-quċċata tagħhom fir-rakkont
tal-Passjoni, il-Mewt u l-Qawmien ta’ Ġesù; u dan hu r-rakkont ta’
proċess, tal-eżekuzzjoni tas-sentenza u ta’ konsegwenza tal-għaġeb.
Mistoqsi minn Pilatu,
Ġesù jgħid: “Jien għalhekk twelidt, u għalhekk ġejt
fid-dinja, biex nixhed għall-verità”
(Ġw 18:37). U din ix-“xhieda” Ġesù jagħtiha bil-passjoni
tiegħu, bil-mewt tiegħu. L-evanġelista Mark jirrakkonta li
“ċ-ċenturjun li kien wieqaf biswitu, meta rah jgħajjat u jmut
hekk, qal: ‘Dan il-bniedem kien tassew Bin Alla!’” (15:39). Iva, għax kien
koerenti: bil-mod kif huwa jmut, Ġesù juri min hu l-Missier,
l-imħabba ħanina u fidila tiegħu.
Il-verità ssib il-milja
sħiħa tagħha fl-istess persuna ta’ Ġesù (ara Ġw 14:6),
fil-mod kif hu jgħix u jmut,
frott tar-relazzjoni tiegħu mal-Missier. Din il-ħajja ta’ wlied Alla,
hu, issa rxoxt, jagħtiha lilna billi jibgħat lill-Ispirtu s-Santu li
hu Spirtu ta’ verità, li jixhed quddiem qalbna li Alla hu Missierna (ara Rum
8:16).
F’kull għemil
tiegħu, il-bniedem, il-persuni jaffermaw jew jiċħdu din
il-verità. Mis-sitwazzjonijiet ċkejknin ta’ kuljum
għall-għażliet l-iktar impenjattivi. Imma hi dejjem l-istess
loġika, dejjem: dik li l-ġenituri u n-nanniet jgħallmuna meta
jgħidulna biex ma ngħidux kelma b’oħra.
Nistaqsu lilna nfusna:
Għal liema veritajiet jagħtu xhieda l-opri tagħna l-Insara,
kliemna, l-għażliet tagħna? Kull wieħed jista’ jistaqsi:
Jiena xhud tal-verità, jew xi ftit jew wisq jien giddieb liebes ta’ veru? Ħa jistaqsi kull wieħed
lilu nnifsu. Aħna l-Insara m’aħniex irġiel u nisa
eċċezzjonali. Imma aħna wlied Missierna tas-Sema, li hu twajjeb
u ma jiddeludix, u jqiegħed f’qalbna l-imħabba għal ħutna.
Din il-verità ma tingħadx daqstant bid-diskorsi, hi mod ta’ kif
neżistu, mod ta’ kif ngħixu, u tidher f’kull għemil tagħna (ara
Ġak 2:18). Dan ir-raġel hu raġel ta’ veru, dik il-mara hi mara ta’
veru: jidhru li huma hekk. Imma għaliex, jekk mank jiftħu
ħalqhom? Imma jġibu ruħhom ta’ nies veri. Jgħidu l-verità, jaġixxu bil-verità. Mod sabiħ
ta’ kif jgħixu għalina.
Il-verità hi r-rivelazzjoni
tal-għaġeb ta’ Alla, tal-wiċċ tiegħu ta’ Missier, hi l-imħabba
tiegħu bla qies. Din il-verità tikkorrispondi għar-raġuni umana
imma tmur ħafna iżjed lil hemm minnha, għax hi don li niżel
fuq l-art u tlaħħam fi Kristu mislub u mqajjem; hi ssir viżibbli
minn min hu tiegħu u turi l-istess attitudnijiet tiegħu.
La tixhidx fil-falz ifisser li
tgħix ta’ iben Alla, li qatt, qatt ma jikkontradixxi lilu nnifsu, qatt ma
jgħid gideb; ngħixu ta’ wlied Alla, inħallu li f’kull
għemil tagħna toħroġ il-verità l-kbira: li Alla hu Missier
u li nistgħu nafdaw fih. Jien nafda f’Alla: din hi l-verità l-kbira.
Mill-fiduċja tagħna f’Alla, li hu Missier u jħobbni,
iħobbna, tinbet il-verità tiegħi
u li nkun veritier u mhux giddieb.
miġjub mit-Taljan għall-Malti minn
Francesco Pio Attard