IL-KTIEB TA’ ESTER

A. Il-ħolma ta' Mordekaj

[Est:A:1] Kienet it-tieni sena tas-saltna ta' Assweru l-Kbir, fl-ewwel jum ta' Nisan, meta Mordekaj bin Ġajir, bin Simgħi, bin Kis, mit-tribù ta' Benjamin, ħolom ħolma. [Est:A:2] Dan kien Lhudi joqgħod fiċ-ċittadella ta' Susa, iservi fil-palazz tas-sultan, [Est:A:3] wieħed mill-eżiljati, li Nabukodonosor, is-sultan ta' Babilonja, kien ħa fil-jasar minn Ġerusalemm flimkien ma' Ġekonija, sultan ta' Ġuda.

[Est:A:4] Il-ħolma kienet din: Deherlu li kien qiegħed jisma' ħsejjes u storbju, ragħad u theżhiż, taqliba sħiħa fuq l-art. [Est:A:5] Mbagħad tfaċċaw żewġ draguni kbar, it-tnejn lesti biex jaqbdu f'xulxin. L-għajta tagħhom kienet twerwrek. [Est:A:6] Ma' din il-għajta l-ġnus kollha lestew ruħhom għall-gwerra kontra l-ġens tal-ġusti. [Est:A:7] Kien jum id-dlam u s-swied, hemm u diqa, għawġ u taħwid kbir fuq l-art. [Est:A:8] Il-ġens tal-ġusti tħawwad, u ħakmu biża' kbir minħabba l-għawġ li kien hemm lest għalihom, u lestew ruħhom għall-mewt. [Est:A:9] Sejjħu lil Alla, u ma' l-għajta tagħhom ħarġet bħal minn nixxiegħa żgħira xmara kbira, kotra ta' l-ilma. [Est:A:10] Feġġ is-sebħ u telgħet ix-xemx, u l-imsejknin qamu u belgħu l-kbarat.

[Est:A:11] Kif għaddietlu l-ħolma u kien ra x'ried jagħmel Alla, Mordekaj stenbaħ. Żamm kollox f'moħħu u sa billejl baqa' jfittex li, hekk jew hekk, jifhimha.

Konfoffa kontra s-sultan

[Est:A:12] Darba Mordekaj kien rieqed fil-palazz maż-żewġ uffiċjali tas-sultan, Gabata u Tarra, għassiesa tal-bieb. [Est:A:13] Semagħhom jitkellmu bejniethom, u fittex li jitkixxef x'kellhom f'rashom, u sar jaf li kienu qegħdin jaħsbu kif imiddu idejhom fuq is-sultan Assweru. Mbagħad mar jgħarraf lis-sultan b'dan kollu. [Est:A:14] Is-sultan stħarreġ liż-żewġ uffiċjali, u dawn stqarrew dnubhom, u tawhom il-mewt.

[Est:A:15] Is-sultan kiteb kollox b'tifkira; hekk ukoll Mordekaj niżżel dawn il-ġrajja. [Est:A:16] Is-sultan imbagħad daħħlu jservi fil-palazz, u tah ir-rigali biex ipattilu għal din l-imġiba.

[Est:A:17] Imma kien hemm Ħaman bin Ħammedata, l-Agagi, li kellu pożizzjoni għolja quddiem is-sultan. Dan kien ifittex li jagħmel id-deni lil Mordekaj u lill-poplu tiegħu minħabba ż-żewġ uffiċjali tas-sultan.

1. Il-festa tas-sultan Assweru

[Est:1:1] Kien fi żmien Assweru - dak Assweru li kien isaltan fuq mija u sebgħa u għoxrin provinċja mill-Indja sa l-Etjopja. [Est:1:2] Dik il-ħabta s-sultan Assweru kien fuq it-tron tas-saltna tiegħu fiċ-ċittadella ta' Susa. [Est:1:3] Fit-tielet sena tas-saltna għamel festa għall-kbarat u l-ministri, għall-fizzjali tal-Persja u l-Medja, għall-kbarat u gvernaturi tal-provinċji li kienu madwaru. [Est:1:4] Uriehom il-ġid u l-kobor ta' saltnatu, il-lussu u l-glorja tal-maestà tiegħu. Il-festi damu mija u tmenin jum.

[Est:1:5] Meta għaddew dawn il-jiem is-sultan għamel pranzu għall-poplu kollu, mill-kbir saż-żgħir, li kien joqgħod fiċ-ċittadella ta' Susa; il-pranzu sar fil-bitħa tal-ġnien tal-palazz tas-sultan, u dam sejjer sebat ijiem. [Est:1:6] Kien hemm purtieri bojod u vjola mdendla bi ħbula ta' l-għażel u l-porpra b'ħoloq tal-fidda ma' kolonni tar-rħam. Poġġew divani rrakkmati bid-deheb u l-fidda fuq paviment iċċangat bil-mużajk tal-porfir, rħam, madriperla, u ħaġar imżewwaq.

[Est:1:7] Bdew iservu x-xorb f'koppi tad-deheb ta' kull għamla. Is-sultan imbagħad, ta' sultan li kien, tahom inbid bix-xaba'. [Est:1:8] Kollox skond il-liġi, u ħadd ma kien iġiegħel lil ħadd; għax is-sultan lis-servi tal-palazz ordnalhom li jagħmlu ma' kull wieħed kif ikun jogħġbu.

[Est:1:9] Is-sultana Vasti wkoll għamlet pranzu għan-nisa fil-palazz tas-sultan Assweru.

Assweru jwarrab lil Vasti

[Est:1:10] Fis-seba' jum, meta ħass qalbu ferħana bl-inbid, is-sultan ordna lil Meħuman, lil Biżta, lil Ħarbuna, lil Bigta, lil Abgata, lil Żetar, lil Karkas, is-seba' uffiċjali li kienu jservu s-sultan Assweru, [Est:1:11] li jġibulu lis-sultana Vasti quddiemu bil-kuruna ta' sultana fuqha biex juri ġmielha lill-popli u lill-kbarat, għax kienet tassew sabiħa fl-għajn. [Est:1:12] Iżda s-sultana Vasti ma riditx tiġi u tobdi l-ordni tas-sultan, li wasslulha l-uffiċjali. Is-sultan inkorla bis-sħiħ u nxtegħel bil-qilla.

[Est:1:13] Mbagħad sejjaħ lill-għorrief, dawk li kienu jagħrfu ż-żminijiet - għax din kienet id-drawwa tas-sultan, li jieħu l-parir ta' dawk li kienu jafu l-liġi u l-ħaqq. [Est:1:14] L-eqreb lejh kienu Karsena, Setar, Admata, Tarsis, Meres, Marsena, Memukan, is-seba' prinċpijiet tal-Persja u l-Medja, li kienu jaraw wiċċ is-sultan u kellhom l-ewwel postijiet fis-saltna. [Est:1:15] Mbagħad staqsiehom: "X'titlob il-liġi li jsir mis-sultana Vasti talli ma għamlitx skond ma kkmanda s-sultan Assweru permezz ta' l-uffiċjali?"

[Est:1:16] Wieġeb Memukan quddiem is-sultan u l-prinċpijiet: "Is-sultana Vasti naqset u għamlet id-deni mhux biss lis-sultan, iżda lill-prinċpijiet kollha, u l-popli kollha li jinsabu fil-provinċji tas-sultan Assweru. [Est:1:17] Żgur li toħroġ l-aħbar x'għamlet is-sultana, u tasal għand in-nisa, u issa lkoll kemm huma ma jistmawx aktar lil żwieġhom, u jgħidu: 'Is-sultan Assweru ordna li jġibu lil Vasti quddiemu, u din ma ġietx.' [Est:1:18] U llum stess in-nisa tal-kbarat tal-Persja u l-Medja, li semgħu b'din l-imġiba tas-sultana, imorru jgħiduha lill-prinċpijiet tas-sultan, u jkun hawn biżżejjed stmerrija u ġlied. [Est:1:19] Mela, jekk jogħġob lis-sultan, ħa joħroġ digriet tas-saltna mingħandu, u jitniżżel fil-liġijiet tal-Persja u tal-Medja, digriet li ma jitħassarx, li Vasti ma tersaqx aktar quddiem is-sultan Assweru, u postha ta' sultana s-sultan jagħtih lil xi oħra aħjar minnha. [Est:1:20] U meta dan id-digriet tas-sultan jisimgħu bih ma' l-imperu kollu - imperu kbir tassew - in-nisa kollha, mill-kbira saż-żgħira, jibdew jirrispettaw lil żwieġhom."

[Est:1:21] Dan il-kliem għoġob lis-sultan u lill-prinċpijiet, u s-sultan għamel dak li qallu Memukan. [Est:1:22] U bagħat ittri lill-provinċji kollha, kull provinċja skond il-kitba tagħha, u lil kull poplu skond l-ilsien tiegħu, li kull raġel għandu jkun kmand f'daru u jitkellem kif jiġih f'ilsienu.

2. Tfittxija għal xebba sabiħa

[Est:2:1] Wara dawn il-ġrajja, xħin għaddietlu l-korla, is-sultan Assweru ftakar f'Vasti, x'kienet għamlet u x'kien iddeċieda kontriha hu. [Est:2:2] Il-ministri ta' madwaru qalulu: "Ħa jfittxu tfajliet verġni u sbieħ fl-għajn. [Est:2:3] Ħa jibgħat is-sultan uffiċjali ma' l-ibliet ta' l-imperu kollu, u jġibu lil kull tfajla verġni u sabiħa fl-għajn; mbagħad jiġbruhom fil-ħarem tan-nisa f'Susa, iċ-ċittadella, u jħalluhom f'idejn Ħegaj, l-uffiċjal tas-sultan, l-inkarigat min-nisa, u jipprovdulhom il-fwejjaħ. [Est:2:4] It-tfajla, mbagħad, li tkun togħġob lis-sultan, issaltan flok Vasti." Dan il-kliem għoġob lis-sultan, u għamel hekk.
[Est:2:5] Fiċ-ċittadella ta' Susa kien hemm raġel Lhudi jismu Mordekaj bin Ġajir, bin Simgħi, bin Kis, mit-tribù ta' Benjamin. [Est:2:6] Dan kien meħud fl-eżilju minn Ġerusalemm, flimkien mas-sultan Ġekonija, sultan ta' Ġuda, u ma' dawk kollha li kien ħa miegħu Nabukodonosor, sultan ta' Babilonja. [Est:2:7] Dan kien qiegħed irabbi lil Ħadassa, li hi Ester, bint zijuh, għax la kellha omm u lanqas missier. It-tfajla kienet sabiħa fis-sura tagħha u ġmielha kien jolqot l-għajn; meta mietu missierha u ommha, Mordekaj ħadha b'bintu.

[Est:2:8] Meta nstemgħet l-ordni tas-sultan u d-digriet kien imxandar, u ġiebu ħafna tfajliet fiċ-ċittadella ta' Susa, u rħewlhom f'idejn Ħegaj, ħadu wkoll lil Ester f'dar is-sultan f'idejn Ħegaj, l-inkarigat min-nisa. [Est:2:9] It-tfajla għoġbitu u ħa grazzja magħha. Fittex taha l-fwejjaħ u r-razzjon ta' l-ikel; u taha wkoll seba' tfajliet magħżula mill-palazz tas-sultan, u qiegħed lilha u t-tfajliet tagħha fl-aħjar taqsima tal-ħarem tan-nisa.

[Est:2:10] Ester ma wrietx la ġensha u lanqas il-familja tagħha, għax Mordekaj wissieha biex ma turi xejn. [Est:2:11] U Mordekaj kuljum kien joqgħod jitlajja biswit il-bitħa tal-ħarem tan-nisa ħa jkun jaf kif kienet sejra Ester, u x'kien se jsir minnha.

[Est:2:12] It-tfajliet kienu jidħlu ħdejn is-sultan Assweru, kull waħda meta kien imissha, wara preparazzjoni ta' tnax-il xahar kif kien preskritt għan-nisa mqassam b'dan il-mod; sitt xhur kienu jindilku biż-żejt tal-mirra u sitt xhur bil-fwejjaħ u bl-ingwent għan-nisa. [Est:2:13] U meta t-tfajla kienet tiġi biex toħroġ b'dan il-mod mill-ħarem tan-nisa għall-palazz tas-sultan kienet tista' tieħu magħha kull ma kienet titlob. [Est:2:14] Kienet tidħol fil-għaxija, u terġa' lura l-għada fil-għodu lejn ħarem ieħor tan-nisa, taħt il-ħarsien ta' l-uffiċjal tas-sultan, Sagħasgaż, l-inkarigat mill-konkubini; ma kinitx tmur iżjed għand is-sultan jekk ma tkunx għoġbitu u ma tkunx imsejjħa b'isimha.

Ester sultana

[Est:2:15] U meta mess lil Ester, bint Abiħajl, iz-ziju ta' Mordekaj, li ħadha bħala bintu, biex tmur għand is-sultan, ma fittxet xejn iżjed ħlief dak li qalilha Ħegaj, l-uffiċjal tas-sultan, l-inkarigat min-nisa; u Ester saħħret għajnejn kull min raha.

[Est:2:16] Lil Ester ħaduha għand is-sultan Assweru, fil-palazz tas-sultan, fl-għaxar xahar, fix-xahar ta' Tebet, fis-seba' sena ta' saltnatu. [Est:2:17] Is-sultan ħabb lil Ester fuq in-nisa l-oħra kollha; u hi sabet fih grazzja u mħabba aktar mix-xebbiet l-oħra, u qegħdilha l-kuruna tas-saltna f'rasha, u għamilha sultana flok Vasti.

[Est:2:18] Mbagħad is-sultan għamel pranzu lill-prinċpijiet u l-ministri tiegħu kollha, pranzu f'ġieħ Ester; ta wkoll festa lill-provinċji kollha, u qassam rigali ta' sultan li kien.

[Est:2:19] Meta kienu qegħdin iressqu xebbiet oħra, Mordekaj kien joqgħod ħdejn il-bieb tal-palazz. [Est:2:20] Ester ma wrietx, la l-familja u lanqas il-poplu tagħha, kif kien wissieha Mordekaj; għax hi baqgħet tagħmel skond ma kien jordnalha Mordekaj, bħal meta kienet miegħu.

[Est:2:21] F'dawk il-jiem Mordekaj kien qiegħed ħdejn il-bieb tal-palazz; Bigtan u Teres, uffiċjali tas-sultan u għassiesa tal-bieb, kienu nkurlati u riedu jmiddu idejhom fuq is-sultan Assweru. [Est:2:22] Mordekaj sar jaf b'din il-biċċa u għarraf lis-sultana Ester, u Ester qalet lis-sultan f'isem Mordekaj. [Est:2:23] Meta tkixxfu din il-biċċa u sabu li kien hekk, għallquhom ma' siġra, u niżżlu kollox fil-ktieb tal-ġrajja ta' żmien is-sultan.
3. Ħaman jikkonfoffa kontra l-Lhud

[Est:3:1] Wara dawn il-ġrajja s-sultan Assweru għolla fid-dinjità lil Ħaman bin Ħammedata, l-Agagi, għollieh fil-grad u qiegħed is-siġġu tiegħu 'l fuq mit-tronijiet tal-prinċpijiet sħabu kollha. [Est:3:2] U l-uffiċjali kollha li kienu jservu fil-palazz tas-sultan kienu jinżlu għarkubbtejhom u jbaxxu rashom fl-art quddiem Ħaman, għax din kienet l-ordni tas-sultan.

[Est:3:3] Imma Mordekaj ma riedx jinżel għarkubbtejh u jbaxxi rasu fl-art quddiemu. U l-uffiċjali tal-palazz tas-sultan, li kienu fil-bieb, qalu lil Mordekaj: "Għala int ma tobdix il-kmand tas-sultan?" [Est:3:4] U baqgħu jgħidulu hekk minn jum għal ieħor, u hu ma samax minnhom; fl-aħħar għarrfu lil Ħaman ħa jaraw jekk din il-biċċa ta' Mordekaj tistax tibqa' għaddejja lixxa, billi hu kien qalilhom li hu Lhudi. [Est:3:5] U meta Ħaman ra li Mordekaj la kien jinżel għarbukktejh u lanqas ibaxxi rasu fl-art quddiemu, xegħel bil-korla.

[Est:3:6] Deherlu li ma kienx biżżejjed li jmidd idu fuq Mordekaj waħdu; u billi qalulu li kien Lhudi, Ħaman fittex li jeqred il-Lhud kollha, il-poplu kollu ta' Mordekaj, mill-imperu ta' Assweru.

[Est:3:7] F'Nisan, l-ewwel xahar tas-sena, fit-tnax-il sena tas-saltna ta' Assweru, tefgħu l-Pur, jiġifieri tefgħu x-xorti, quddiem Ħaman għall-jum u għax-xahar, biex hekk jagħżlu x-xahar u l-jum għall-qerda tal-Lhud, il-poplu ta' Mordekaj, f'jum wieħed, mis-saltna ta' Assweru; u x-xorti waqgħet fuq il-jum tlittax ta' Adar, it-tnax-il xahar.

[Est:3:8] Ħaman imbagħad qal lis-sultan Assweru: "Fost il-popli kollha tal-provinċji ta' l-imperu tiegħek hemm imxerred u mferrex poplu; il-liġi tagħhom ma taqbel xejn ma' tal-popli l-oħra; u huma ma jħarsux il-liġi tas-sultan. Ma jaqbillux is-sultan li jħallihom jgħixu. [Est:3:9] Jekk jogħġob lis-sultan ħa jkun miktub digriet biex neqirduhom, u jien ngħaddi għaxart elef talent tal-fidda f'idejn l-amministraturi biex iqegħduhom fit-teżor tas-sultan." [Est:3:10] U s-sultan qala' ċ-ċurkett minn sebgħu u tah lil Ħaman bin Ħammedata, l-Agagi, l-għadu tal-Lhud, [Est:3:11] u qallu: "Il-flus tajthomlok, u l-poplu wkoll, biex tagħmel minnu kull ma jogħġbok."

[Est:3:12] Fit-tlittax ta' l-ewwel xahar kienu msejjħa l-kittieba tas-sultan, u kitbu kull ma ordnalhom Ħaman lis-satrapi tas-sultan u lill-gvernaturi ta' kull provinċja u lill-prinċpijiet ta' kull poplu, lil kull provinċja bil-kitba tagħha, u lil kull poplu b'ilsienu. Kollox kien miktub f'isem is-sultan Assweru u ssiġillat biċ-ċurkett tiegħu.

[Est:3:13] Mbagħad bagħtu dawn l-ittri permezz tal-kurrieri lil kull provinċja tas-sultan sabiex f'jum wieħed, fit-tlittax tat-tnax-il xahar, ix-xahar ta' Adar, jeqirdu, joqtlu u jġibu fix-xejn il-Lhud kollha, kbar u żgħar, nisa u rġiel, u jeħdulhom ħwejjiġhom.



B. Id-digriet kontra l-Lhud

[Est:B:1] Din hi kopja tad-digriet: "Assweru, is-sultan il-kbir, lill-gvernaturi tal-mija u sebgħa u għoxrin provinċja, mill-Indja sa l-Etjopja, u lill-uffiċjali ta' taħthom, jikteb dan li ġej:

[Est:B:2] "Jiena, imperatur ta' ħafna popli u padrun tad-dinja kollha, irrid - bla ma nitkabbar bis-setgħa tiegħi, imma dejjem bi gvern moderat u ġust - niżgura lis-sudditi tiegħi ħajja bla inkwiet, u filwaqt li niżgura l-kwiet fl-imperu u kulħadd ikun jista' jivvjaġġa minn tarf għal ieħor, niżgura s-sliem li l-bnedmin kollha jixtiequ.

[Est:B:3] "Jien stħarriġt lill-kunsillieri tiegħi kif jista' jseħħ dan. Weġibni Ħaman - bniedem li jgħaddi 'l kulħadd fostna għal għerfu, li qatt ma jbiddel il-fehma tiegħu, kif jaf kulħadd, u msemmi għall-fedeltà tiegħu, it-tieni fil-ġieħ fis-saltna tagħna - [Est:B:4] għarrafna li fost il-popli kollha tad-dinja hemm poplu ta' intern ħażin, b'liġijiet kuntrarji għal dawk ta' popli oħra, u li ma jagħtix kas tal-liġijiet tas-sultan, b'mod li qegħdin ifixklu s-seħħ ta' dik l-għaqda li aħna, bla ma jlumna ħadd, qegħdin inħabirku għaliha.

[Est:B:5] "Billi fhimna li dan il-poplu biss baqa' u għadu dejjem kontra l-bnedmin kollha, billi jgħix ħajja għalih waħdu skond liġijiet strambi u għandu f'qalbu sentimenti kontra l-interessi tagħna, u jagħmel mill-agħar kemm jista' biex ifixkel is-saħħa ta' l-imperu;

[Est:B:6] "Aħna għalhekk nordnaw li dawk kollha li ssibuhom imniżżla fl-ittra ta' Ħaman - it-tieni missier tagħna u l-inkarigat mill-gvern ta' l-imperu - lkoll kemm huma, bin-nisa u t-tfal b'kollox, bla ħniena u bla ħasra, jeqirduhom bix-xabla l-għedewwa tagħhom, fl-erbatax ta' Adar, it-tnax-il xahar ta' din is-sena, [Est:B:7] hekk f'jum wieħed l-għedewwa ta' lbieraħ u ta' llum jinżlu fid-dlam ta' l-abbissi, u l-imperu tagħna jkun fis-sod u bla tfixkil ta' xejn għal li ġej."

3. [Est:3:14] Kopja ta' dan id-digriet, li kellu jitnieda fil-provinċji kollha, kellha tintbagħat lill-popli kollha biex ilestu ruħhom għal dak il-jum. [Est:3:15] Il-kurriera telqu minnufih skond l-ordni tas-sultan.

Id-digriet kien imniedi wkoll fiċ-ċittadella ta' Susa; il-belt ta' Susa nqalbet ta' taħt fuq, imma s-sultan u Ħaman qagħdu jixorbu.

4. Mordekaj jitlob l-għajnuna ta' Ester

[Est:4:1] Malli Mordekaj sar jaf b'dak li kien għaddej, ċarrat ħwejġu u libes ilbies tax-xkejjer, xeħet l-irmied fuq rasu, u ħareġ f'nofs il-belt u beda jgħajjat għajat kbir ta' qsim il-qalb. [Est:4:2] Wasal sa quddiem il-bieb tal-palazz tas-sultan, għax ħadd ma kien jista' jgħaddi 'l ġewwa mill-bieb tal-palazz b'ilbies tax-xkejjer.

[Est:4:3] Fil-provinċji kollha, kull fejn wasal id-digriet tas-sultan u l-liġi tiegħu, kien hemm vistu kbir, sawm u biki u tinwiħ fost il-Lhud; ħafna kienu jorqdu fuq ix-xkejjer u l-irmied.

[Est:4:4] It-tfajliet u l-uffiċjali, li kienu jservu lil Ester, ġew u qalulha; u s-sultana nħasdet sewwa. Mbagħad bagħtet ħwejjeġ lil Mordekaj biex jilbishom u jneħħi minn fuqu l-ilbies tax-xkejjer, iżda huwa ma ħadhomx. [Est:4:5] Ester sejjħet lil Ħatak, wieħed mill-uffiċjali tas-sultan, li kien iserviha, u ordnatlu li jitkixxef fuq Mordekaj u jara x'ġara, u għaliex dan. [Est:4:6] U Ħatak mar ħdejn Mordekaj fil-pjazza tal-belt quddiem il-bieb tal-palazz tas-sultan. [Est:4:7] Mordekaj għarrfu b'kull ma ġralu, u bis-somma sħiħa ta' flus li Ħaman wiegħed li jixħet fit-teżor tas-sultan biex ikun jista' jeqred il-Lhud. [Est:4:8] Tah ukoll kopja tal-liġi li xxandret f'Susa biex jeqridhom, ħalli taqraha Ester, u jfehemha u jipperswadiha tidħol għand is-sultan, u titlob ħniena u taqbeż għall-poplu tagħha: "Għidilha: 'Ftakar fi żmien hemmek, meta kont nieħu ħsiebek jien, għax Ħaman, li jiġi wara s-sultan, kellmu kontrina biex jeqridna. Itlob lill-Mulej, u idħol għalina u kellem lis-sultan u eħlisna mill-mewt.' "

[Est:4:9] Ħatak mar u għarraf lil Ester b'kull ma qallu Mordekaj. [Est:4:10] Ester imbagħad wieġbet lil Ħatak u qaltlu x'għandu jgħid lil Mordekaj: [Est:4:11] "Il-qaddejja tas-sultan" qaltlu,"u l-poplu kollu tal-provinċji kollha tas-sultan jafu li kull mara jew raġel li jersaq lejn is-sultan fil-bitħa ta' ġewwa bla ma jkun imsejjaħ, kastig wieħed hemm għalih: il-mewt, barra 'l min is-sultan imissu bix-xettru tad-deheb biex jibqa' ħaj. U jien għal dawn l-aħħar tletin jum is-sultan ma sejjaħlix biex nersaq lejh."

[Est:4:12] U għarrfu lil Mordekaj bil-kliem ta' Ester. [Est:4:13] U Mordekaj qalilhom biex iwasslu din it-tweġiba lil Ester: "La taħsibx li għax qiegħda fil-palazz tas-sultan int waħdek se tkun l-ixxurtjata minn fost il-Lhud l-oħra kollha, li se teħlisha. [Est:4:14] Jekk int iżżomm is-skiet f'waqt bħal dan, il-Lhud għajnuna u ħelsien jiġuhom minn ximkien ieħor, imma int u dar missierek tintemmu. Min jaf jekk hux għal mument bħal dan li int ilħaqt sultana?"

[Est:4:15] U Ester qaltilhom iwasslu din it-tweġiba lil Mordekaj: [Est:4:16] "Mur u iġbor il-Lhud kollha ta' Susa, u sumu għalija, la tiklux u la tixorbux għal tlitt ijiem, lejl u nhar, u hekk ukoll insumu jien u t-tfajliet ta' madwari. Mbagħad nidħol għand is-sultan, għalkemm mhux skond il-liġi, u jekk immut, immut." [Est:4:17] Mordekaj mar u għamel bħalma ordnatlu Ester.

Ċ. It-talba ta' Mordekaj

[Est:Ċ:1] Mordekaj ftakar fl-għemejjel kollha tal-Mulej u talab u qal: [Est:Ċ:2] "Mulej! Mulej! Sultan li tista' kollox, kollox fis-setgħa tiegħek, u ħadd ma hemm li jista' jiqaflek jekk int trid issalva lil Iżrael.

[Est:Ċ:3] "Int għamilt is-sema u l-art u l-ħwejjeġ kollha ta' l-għaġeb li hawn taħt is-sema; [Est:Ċ:4] u int Sid il-ħlejjaq kollha. Ħadd ma hemm li jista' jiqaflek, lilek, li inti s-Sid ta' kollox.

[Est:Ċ:5] "Int kollox taf, Mulej. Int taf li jekk ma nżiltx wiċċi fl-art quddiem Ħaman, il-kburi, dan ma għamiltux b'insolenza, b'suppervja, jew b'xewqa ta' ġieħ; [Est:Ċ:6] anzi jien kont lest minn qalbi li nbuslu qiegħ riġlejh biex insalva lil Iżrael.

[Est:Ċ:7] "Jien għamilt dan għaliex jien ma nqisx il-glorja tal-bniedem ogħla mill-glorja ta' Alla, u ma ninżel qatt quddiem ħadd ħliefek, li inti Sidi. Dan ma nagħmlux b'suppervja.

[Est:Ċ:8] "Issa, Mulej, Alla u Sultan, Alla ta' Abraham, eħlisha lill-poplu tiegħek, għaliex l-għedewwa tagħna xeħtu għajnejhom fuqna biex iġibuna fix-xejn, u jridu jeqirdu l-wirt li kien tiegħek minn dejjem. [Est:Ċ:9] La tistmerrx il-poplu tiegħek, li int fdejt għalik stess mill-art ta' l-Eġittu. [Est:Ċ:10] Isma' t-talba tiegħi, u ħenn għall-wirt tiegħek; biddel l-hemm tagħna f'ferħ, biex ngħixu u nfaħħru l-isem tiegħek. Mulej, issikkitx il-fomm ta' min ifaħħrek."

[Est:Ċ:11] U Iżrael ilkoll għajjtu b'kemm kellhom saħħa, għax kellhom il-mewt quddiem għajnejhom.

It-talba ta' Ester

[Est:Ċ:12] U s-sultana Ester ukoll, qabadha biża' għall-mewt, u fittxet il-kenn tal-Mulej. [Est:Ċ:13] Neżgħet il-ġmiel ta' lbiesha u libset l-ilbies tan-niket u l-hemm; flok b'ungwenti prezzjużi ksiet rasha bl-irmied u l-ħmieġ; għakkset kemm felħet lil ġisimha, u fejn qabel kienet tħobb iżżejjnu, issa għattietu bid-dliel ta' xagħarha mħabbel.

[Est:Ċ:14] Mbagħad talbet lill-Mulej, Alla ta' Iżrael, u qaltlu: "Mulejja, int waħdek is-Sultan tagħna. Għinni għax jien waħdi, u m'għandi ebda kenn ieħor ħliefek, [Est:Ċ:15] u bħalissa għaddejja minn periklu kbir.

[Est:Ċ:16] "Sa minn ċkuniti, fi ħdan il-familja ta' missirijieti, jien kont nisma' li int, Mulej, għażilt lil Iżrael minn fost il-ġnus kollha, u 'l missirijietna minn fost l-antenati tagħhom biex ikunu l-wirt tiegħek għal dejjem, u għamilt magħhom skond ma wegħedthom.

[Est:Ċ:17] "U aħna issa dnibna quddiemek, u int tlaqtna f'idejn l-għedewwa tagħna, [Est:Ċ:18] għax aħna tajna l-glorja lill-allat tagħhom. Int ġust, Mulej!

[Est:Ċ:19] "Iżda huma issa m'humiex kuntenti bl-imrar tal-jasar tagħna, ftiehmu ma' l-allat tagħhom [Est:Ċ:20] li jħassru s-sentenza li int lissint b'fommok biex jeqirdu l-wirt tiegħek, u jagħlqu fomm dawk li jfaħħruk, jeqirdu l-ġmiel tat-tempju u l-artal tiegħek, [Est:Ċ:21] u jiftħu fomm il-ġnus biex ifaħħru l-frugħat ta' l-allat tagħhom, u jqimu għal dejjem sultan tad-demm u l-laħam.

[Est:Ċ:22] "Titlaqx, Mulej, ix-xettru tiegħek f'idejn ix-xejn; tħallihomx jifirħu bil-qerda tagħna, imma dawwar il-fehma tagħhom kontra tagħhom stess, u agħmel eżempju minn dak li beda l-ewwel jeħodha kontra tagħna.

[Est:Ċ:23] "Ftakar fina Mulej, uri ruħek fi żmien l-hemm tagħna u qawwili qalbi, Sultan fuq l-allat, u setgħan fuq kull setgħa. [Est:Ċ:24] Qegħedli kliem f'waqtu fuq fommi għal quddiem l-iljun, u dawwarlu qalbu u mlihielu b'mibegħda għal dak li ħadha kontra tagħna biex isib tmiemu, hu u kull min jaħsibha bħalu.

[Est:Ċ:25] "Iżda lilna eħlisna bil-qawwa ta' idejk u għinni, lili, li jiena waħdi u ma għandi lil ħadd ħliefek, Mulej.

[Est:Ċ:26] "Int kollox taf, u taf tajjeb li jien nistmell il-glorja tal-ħżiena, nistkerrah il-friex ta' min m'hux Lhudi u kull barrani.

[Est:Ċ:27] "Int taf kif jien sfurzata; kemm nobgħod is-simbolu tal-kobor tiegħi li jkolli nilbes f'rasi kull meta nidher quddiem in-nies. Stkerrahtha bħal biċċa ċarruta maħmuġa, u ma nilbishiex meta nkun waħdi.

[Est:Ċ:28] "Il-qaddejja tiegħek qatt ma kielet mill-mejda ta' Ħaman, u qatt ma stmajt il-pranzijiet tas-sultan, u qatt ma xrobt mill-inbid offrut lill-allat. [Est:Ċ:29] U minn mindu sibt ruħi hawn sa llum, qatt ma ferħet il-qaddejja tiegħek ħlief bik, Mulej, Alla ta' Abraham.

[Est:Ċ:30] "Alla li għandek setgħa fuq kollox, isma' l-għajta ta' dawk li qatgħu jieshom, u eħlisna minn idejn il-ħżiena. Eħlisni mill-biża' tiegħi."


D. Ester quddiem Assweru

[Est:D:1] Fit-tielet jum, meta Ester temmet it-talb tagħha, neħħiet minn fuqha l-ilbies tal-penitenza u libset l-ilbies tal-glorja tagħha. [Est:D:2] Kif iżżejjnet bl-ilbies ta' sultana sejjħet l-għajnuna ta' Alla, Salvatur, li jara kollox, u ħadet żewġ qaddejja minn tagħha. [Est:D:3] Fuq waħda kienet titwieżen kif jixraq lil mara bħalha; [Est:D:4] l-oħra kienet timxi warajha, iżżommilha l-kuda. [Est:D:5] Kienet fl-aqwa tal-ġmiel tagħha: wiċċha aħmar nar, hieni u ħelu, iżda qalbha tħabbat bil-biża'.

[Est:D:6] Għaddiet mill-bibien kollha u waslet quddiem is-sultan. Hu kien fuq it-tron tiegħu, liebes l-ilbies kollu tal-glorja tiegħu, miksi kollu bid-deheb u l-ħaġar prezzjuż, ikexkxek bil-biża'. [Est:D:7] Ħares 'il fuq - wiċċu kien itajjar in-nar bil-glorja tiegħu - u xeħet ħarsa qalilha fuqha, u s-sultana taha ħass ħażin, biddlet kulurha, u ntelqet fuq ras il-qaddejja miexja quddiemha.

[Est:D:8] Alla biddel qalb is-sultan u mlieha bil-ħlewwa, u bi tkexkixa fuqu qabeż minn fuq it-tron, refagħha fuq dirgħajh, sakemm ġiet f'tagħha; u beda jagħmlilha l-qalb bi kliem ħelu, u qalilha: [Est:D:9] "Xi ġralek, Ester? Jien ħuk, agħmel il-qalb! [Est:D:10] M'intix se tmut, għax il-liġi tagħna qiegħda għall-poplu; [Est:D:11] ersaq 'l hawn." [Est:D:12] U qabad ix-xettru tad-deheb, qiegħdu fuq għonqha, biesha u qalilha: "Tkellem!"

[Est:D:13] Ester wieġbet: "Jien rajtek, sidi, bħallikieku kont anġlu ta' Alla, u qalbi tkexkxet bil-biża' tal-glorja tiegħek. [Est:D:14] Għax int ta' l-għaġeb, sidi, u ħarstek kollha grazzja." Kif qalet hekk, reġgħet intilfet u waqgħet fl-art. [Est:D:15] Is-sultan inħasad, u l-qaddejja ta' madwaru fittxew jagħmlulha l-qalb.

5. L-ewwel pranzu ta' Ester

[Est:5:1] Fit-tielet jum Ester, libset ta' sultana, u marret fil-bitħa ta' ġewwa tal-palazz tas-sultan, u waqfet biswit id-dar tas-sultan, li kien bilqiegħda fuq it-tron fis-sala tiegħu quddiem id-dħul tal-palazz. [Est:5:2] Malli s-sultan ra lis-sultana Ester wieqfa fil-bitħa messitlu qalbu, u medd ix-xettru tad-deheb li kellu f'idu lejha, u Ester resqet u messet ras ix-xettru. [Est:5:3] Mbagħad is-sultan staqsieha: "X'għandek sultana Ester, x'inti titlob? Mqar nofs is-saltna tiegħi, nagħtihulek."

[Est:5:4] Ester wieġbet: "Jekk jogħġob lis-sultan, ħa jiġi s-sultan u Ħaman illum għall-pranzu li jien ħejjejt għalih." [Est:5:5] Is-sultan ordna: "Fittxu malajr lil Ħaman biex isir kif qalet Ester. U s-sultan u Ħaman marru għall-pranzu ta' Ester. [Est:5:6] Huma u jixorbu l-inbid, is-sultan staqsa lil Ester: "X'inhu li qiegħda titlob, ħa nagħtihulek? X'tixtieq? Mqar nofs saltnati, nagħtihulek."

[Est:5:7] Ester wieġbet: "Dan hu li qiegħda nitlob, u dan li nixtieq: [Est:5:8] jekk sibt grazzja f'għajnejn is-sultan u jekk jogħġbu, ħa jagħtini li qiegħda nitlob, u jagħmel li nixtieq; ħa jiġi għada s-sultan flimkien ma' Ħaman għall-pranzu li se nagħmel għalihom, u għada nagħmel skond ma jgħid is-sultan."

Ħaman jiddeċiedi li joqtol lil Mordekaj

[Est:5:9] Dakinhar Ħaman ħareġ hieni u b'qalbu ferħana; kif lemaħ lil Mordekaj f'bieb il-palazz bla ma qam u lanqas biss iċċaqlaq minn postu, Ħaman imtela bl-għadab għalih. [Est:5:10] Imma rażżan lilu nnifsu u baqa' sejjer dritt id-dar; u bagħat għal ħbiebu u ġiebhom flimkien ma' martu Żeres. [Est:5:11] Qalilhom Ħaman bil-kobor ta' ġidu, il-kotra ta' wliedu, u kif onorah is-sultan u għollieh 'il fuq mill-prinċpijiet l-oħra kollha u l-qaddejja tiegħu. [Est:5:12] U kompla: "Saħansitra s-sultana Ester lil ħadd ħliefi ma sejjħet għall-pranzu li ħejjiet għas-sultan; u għada wkoll stednitni mas-sultan. [Est:5:13] Iżda dan xejn ma jiswa għalija, sakemm nibqa' nara lil Mordekaj, il-Lhudi, bilqiegħda fil-bieb tas-sultan."

[Est:5:14] U weġbuh, martu Żeres u ħbiebu lkoll: "Ħa jtellgħu forka għolja ħamsin driegħ, u għada fil-għodu għid lis-sultan biex idendel lil Mordekaj magħha; u mbagħad mur kuntent għall-pranzu." Ħaman dan il-parir għoġbu u ħaseb biex iħejji l-forka.

6. Is-sultan iħallas lil Mordekaj

[Est:6:1] Dak il-lejl is-sultan ma setax jorqod; għalhekk ordna li jġibulu l-ktieb ta' l-annali, u qagħdu jaqrawhomlu quddiemu. [Est:6:2] U sabu miktub kif Mordekaj kien kixef lil Bigtan u Teres, iż-żewġ uffiċjali tas-sultan u għassiesa tal-bieb, li kienu riedu jmiddu idejhom fuq is-sultan Assweru. [Est:6:3] U s-sultan staqsa: "X'unur jew glorja kellu Mordekaj għal dan?" U l-qaddejja u l-għases ta' madwaru weġbuh: "Xejn ma sar!"

[Est:6:4] U staqsiehom: "Min hemm fil-bitħa?" Dak il-ħin daħal Ħaman fil-bitħa ta' barra tal-palazz tas-sultan, biex ikellmu ħalli jgħallaq lil Mordekaj mal-forka li kien ħejjielu. [Est:6:5] U l-qaddejja tas-sultan weġbuh: "Hemm Ħaman fil-bitħa." U s-sultan ordna li jdaħħluh. [Est:6:6] Kif daħal Ħaman, is-sultan staqsieh: "X'għandhom jagħmlulu lill-bniedem li s-sultan ikun irid jonorah?" Ħaman beda jgħid f'qalbu: "Lil min jista' s-sultan irid junura l-aktar ħlief lili?" [Est:6:7] U Ħaman wieġeb: "Bniedem li s-sultan ikun jixtieq jonorah, [Est:6:8] għandhom iġibulu libsa li jkun libes is-sultan, u żiemel li jkun rikeb fuqu s-sultan, li tqiegħdet fuq rasu l-kuruna tas-saltna. [Est:6:9] Mbagħad il-libsa u ż-żiemel jagħtuhom lil wieħed mill-ogħla prinċpijiet tas-sultan u dan ilibbes il-bniedem li s-sultan ikun irid jagħtih il-ġieħ, u jrikkbu fuq iż-żiemel, u jgħaddih mill-pjazza tal-belt, u jibdew jgħajjtu quddiemu: "Hekk jagħmlulu l-bniedem li s-sultan ikun irid jonorah."

[Est:6:10] U s-sultan wieġeb lil Ħaman: "Isa, mela ħu malajr il-libsa u ż-żiemel kif għedt u agħmel hekk lil Mordekaj il-Lhudi li soltu joqgħod fil-bieb tal-palazz. Qis li ma tħalli xejn milli għedt. [Est:6:11] U Ħaman ħa l-libsa u ż-żiemel, u libbes lil Mordekaj, u rikkbu, u għaddieh mill-pjazza tal-belt, u beda jgħajjat quddiemu: "Hekk jagħmlulu lill-bniedem li s-sultan ikun irid jonorah."

[Est:6:12] U Mordekaj raġa' lura lejn il-bieb tal-palazz u Ħaman mar jiġri lejn id-dar b'qalbu sewda u rasu mgħottija. [Est:6:13] U qal kull ma ġralu lil Żeres, martu, u lil ħbiebu kollha. U l-għorrief tiegħu u martu Żeres qalulu: "Jekk Mordekaj, li int bdejt iċċedi quddiemu, hu ta' nisel Lhudi, int ma tista' tagħmel xejn miegħu; ibqa' żgur li għad titlef."

[Est:6:14] Huma u jkellmuh waslu l-uffiċjali tas-sultan, u ħaduh malajr għall-pranzu li ħejjiet Ester.

7. Il-kundanna ta' Ħaman

[Est:7:1] Is-sultan u Ħaman marru jieklu għand Ester, is-sultana. [Est:7:2] Din it-tieni darba wkoll, huma u jixorbu l-inbid, is-sultan staqsa lil Ester u qalilha: "X'inhu li qiegħda titlob, sultana Ester, biex nagħtihulek? X'tixtieq? Mqar jekk tixtieq nofs is-saltna tiegħi, nagħtihielek." [Est:7:3] U Ester, is-sultana, wieġbet u qalet: "Jekk jien sibt grazzja quddiemek u jogħġob lis-sultan, nixtieq u nitlob li ssalvali ħajti, u x-xewqa tiegħi hi l-ħajja tal-poplu tiegħi. [Est:7:4] Għax jien u l-poplu tiegħi ninsabu mibjugħa biex iġibuna fix-xejn, joqtluna u jeqirduna. Ma kontx nitkellem li kieku biss ibigħuna, rġiel u nisa, b'ilsiera, imma dan ma joqgħodx ħdejn il-ħsara li se jagħmel l-għadu lis-sultan."

[Est:7:5] U s-sultan Assweru wieġeb lil Ester, is-sultana: "Min hu, u fejn hu dan, li għandu l-ħila jagħmel dan?" [Est:7:6] Ester wieġbet: "In-nassies u l-għadu tagħna, dan hu, dan il-bniedem ħażin ta' Ħaman." Ħaman baqa' mwerwer quddiem is-sultan u s-sultana.

[Est:7:7] Is-sultan qam b'saħna minn fuq il-mejda, u mar fil-ġnien tal-palazz; imma Ħaman baqa' hemm jitlob ħajtu lis-sultana Ester għax ra li s-sultan qatagħha li jeqirdu. [Est:7:8] U s-sultan raġa' lura mill-ġnien għall-kamra fejn kienu jixorbu l-inbid, u Ħaman kien mixħut fuq id-divan fejn kienet qiegħda Ester, u s-sultan qal: "Jaqaw issa se jkasbar is-sultana wkoll, quddiemi u f'dari?" Malli l-kelma ħarġet minn fomm is-sultan, għattew wiċċ Ħaman.

[Est:7:9] Mbagħad Ħarbuna, wieħed mill-uffiċjali ta' madwar is-sultan, qallu: "Hemm hi l-forka wkoll li Ħaman ħejja għal Mordekaj, li tkellem għall-ġid tas-sultan, wieqfa f'dar Ħaman, għolja ħamsin driegħ!" U s-sultan qal: "Dendluh magħha."

[Est:7:10] U dendlu lil Ħaman mal-forka li hu stess kien ħejja għal Mordekaj; u s-sultan għaddietlu s-saħna.

8. [Est:8:1] Dakinhar is-sultan Assweru għadda lis-sultana Ester il-ġid kollu ta' Ħaman, l-għadu tal-Lhud, u Mordekaj resaq quddiem is-sultan għax Ester għarrfitu li jiġi minnha. [Est:8:2] Is-sultan imbagħad neħħa ċ-ċurkett li kien ħa minn Ħaman, u tah lil Mordekaj, u Ester qiegħdet lil Mordekaj fuq il-ġid ta' Ħaman.

It-tieni digriet ta' Assweru

[Est:8:3] Ester reġgħet kellmet lis-sultan, u nxteħtet f'riġlejh, bkiet u talbitu bil-ħniena biex isewwi l-ħsara li kien għamel Ħaman, l-Agagi, u jħassar il-pjan li kien fassal kontra l-Lhud. [Est:8:4] U s-sultan medd ix-xettru tad-deheb lejn Ester, u qamet u baqgħet bilwieqfa quddiem is-sultan [Est:8:5] u qaltlu: "Jekk jogħġob lis-sultan, u jien sibt grazzja quddiemu, u jekk jidhirlu li hi ħaġa xierqa, u jien għoġobtu, ħa toħroġ ordni biex jitreġġgħu lura l-ittri miktuba minnu bit-tnassis ta' Ħaman bin Ħammedata, l-Agagi, għall-qerda tal-Lhud, li joqogħdu f'kemm hemm provinċji tas-sultan. [Est:8:6] Għaliex kif nista' nibqa' nħares bi kwieti fuq il-ħsara li waqgħet fuq il-poplu tiegħi u kif nista' nibqa' nħares bi kwieti fuq il-qerda ta' niesi?" [Est:8:7] U s-sultan Assweru wieġeb lis-sultana Ester u lil Mordekaj, il-Lhudi: "Ara, jien tajt il-ġid ta' Ħaman lil Ester, u lilu għallquh mal-forka għax medd idejh fuq il-Lhud. [Est:8:8] Issa iktbu intom f'isem is-sultan favur il-Lhud u ssiġillaw l-ittri bis-siġill tas-sultan, għax la darba ittra tkun ħarġet f'isem is-sultan bis-siġill tas-sultan, din ma tkunx tista' titreġġa' lura."

[Est:8:9] U sejjħu lill-iskribi tas-sultan dak il-ħin stess, fit-tielet xahar, ix-xahar ta' Siwan, fit-tlieta u għoxrin tax-xahar, u kitbu kull ma ordna Mordekaj lil-Lhud, lis-satrapi, u lill-gvernaturi u lill-uffiċjali ta' kull provinċja mill-Indja sa Kus, il-mija u sebgħa u għoxrin li huma, lil kull provinċja bil-kitba tagħha, u lil kull poplu b'ilsienu, u lil-Lhud bil-kitba u l-ilsien tagħhom. [Est:8:10] U l-kitba saret f'isem is-sultan Assweru, u kienet issiġillata bis-siġill tas-sultan; u l-ittri ntbagħtu permezz ta' kurrieri biż-żwiemel tal-ġiri mrobbija fl-istalel tas-sultan, żwiemel tar-razza.

[Est:8:11] Permezz ta' dawn l-ittri s-sultan ta l-permess lil-Lhud li jinsabu f'kull belt biex jinġabru u jiddefendu ħajjithom billi jeqirdu, joqtlu u jġibu fix-xejn l-irġiel armati, bit-tfal u n-nisa tagħhom, ta' kull poplu u provinċja li jaħbtu għalihom, u jaqbdulhom ġidhom bi priża; [Est:8:12] u dan f'jum wieħed mill-provinċji kollha tas-sultan Assweru, fit-tlettax tat-tnax-il xahar, ix-xahar ta' Adar.

[Est:8:13] U kopja ta' l-ittri li kellha tkun ipproklamata bħala liġi f'kull provinċja, waħda waħda, kienet imxandra fost il-ġnus kollha, biex il-Lhud ilestu ruħhom għal dak in-nhar li jitħallsu mill-għedewwa tagħhom. [Est:8:14] Il-kurrieri telqu mgħaġġla b'ħeffa kbira, skond l-ordni tas-sultan, riekba fuq iż-żwiemel tal-ġiri, żwiemel tas-sultan. Id-digriet kien imxandar ukoll fiċ-ċittadella ta' Susa.

[Est:8:15] Mordekaj ħareġ minn quddiem is-sultan liebes l-ilbies ta' sultan, kulur vjola u abjad, u b'kuruna kbira tad-deheb u mantell ta' l-għażel fin u l-porpra; il-belt ta' Susa kienet kollha għajat u ferħ. [Est:8:16] U fuq il-Lhud feġġ dawl u ferħ, hena u ġieħ. [Est:8:17] U f'kull provinċja u f'kull belt, kull fejn ixxandar id-digriet u l-ordni tas-sultan, il-Lhud ferħu u thennew, kielu u għamlu festa. U ħafna mill-ġnus saru Lhud, għax beżgħu minnhom.

E. [Est:E:1] Din hi l-kopja ta' l-ittra: "Assweru, is-sultan il-kbir, lill-gvernaturi tal-mija u sebgħa u għoxrin provinċja mill-Indja sa l-Etjopja, u lil dawk li huma ħbieb tagħna, sliem.

[Est:E:2] "Ħafna nies, aktar ma jkollhom unuri, ħafna drabi mogħtija bl-aqwa ġenerożità mill-benefatturi tagħhom, aktar jitkabbru; [Est:E:3] u mhux biss ifittxu li jagħmlu l-ħsara lis-sudditi tagħna, iżda, bla ma jkollhom il-ħila jrieġu taħt l-abbundanza tal-ġid, imiddu idejhom biex jaħdmu kontra dawk stess li jkunu għamlulhom il-ġid. [Est:E:4] M'hux biżżejjed jeqirdu l-gratitudni minn fost il-bnedmin, imma wkoll li jitkabbru bil-ftaħir, bħallikieku qatt ma qalgħu xejn, u jaħsbu li se jeħilsu mill-ġustizzja ta' Alla, li jobgħod il-ħażen u jara dejjem kollox.

[Est:E:5] "Bosta drabi l-kliem sabiħ ta' dawk li kienu fdati biex jieħdu ħsieb ħwejjeġ ħbiebhom, wasslu lil ħafna nies ta' awtorità li jkollhom sehem mill-ħtija għat-tixrid ta' demm ta' nies bla ħtija, u kienu kaġun ta' ħsara li ma tissewwiex. [Est:E:6] Qarrqu bil-gideb u ż-żegħil ta' ħżunithom ir-rieda tajba ta' kapijiet bla ħażen.

[Est:E:7] "Intom tistgħu taraw dan mhux biss mill-istorja tal-qedem li waslet sa żminijietna, iżda wkoll jekk tfittxu u tħarsu lejn id-delitti li saru f'dan iż-żmien bl-għemil qarrieq ta' dawk li għandhom il-poter bla ma jixirqilhom.

[Est:E:8] "Aħna għandna naħsbu biex għal li ġej inżommu l-ordni fis-saltna u s-sliem għal kulħadd; [Est:E:9] ndaħħlu t-tibdil meħtieġ u niżnu dejjem bl-akbar reqqa dak li jiġi taħt għajnejna.

[Est:E:10] "Ħaman bin Ħammedata, il-Maċedoni, tabilħaqq barrani fid-demm għalina l-Persjani u 'l bogħod ħafna mit-tjieba tagħna, [Est:E:11] konna lqajnieh fostna bħala frustier, u ġarrab il-ħbiberija li għandna għal kull ġens, tant li sejjaħnielu missierna, u kien stmat minn kulħadd bħala l-bniedem l-eqreb lejn it-tron tas-sultan. [Est:E:12] Iżda hu ma kellux il-ħila jrieġi taħt il-piż tad-dinjità tiegħu u pprova jeħdilna s-saltna u jneħħilna ħajjitna; [Est:E:13] u b'ħafna tidwir u qerq talab li jeqred is-salvatur tagħna Mordekaj, li dejjem għamlilna l-ġid, u lil Ester, is-sieħba bla ħażen tas-sultan tagħna, flimkien mal-poplu tagħhom kollu. [Est:E:14] B'dan il-mod hu ħaseb li se jeħodna għal għarrieda, u jgħaddi s-saltna tal-Persjani lill-Maċedonin.

[Est:E:15] "Issa aħna sibna li l-Lhud, li dan il-bniedem fost l-agħar nies qatagħhielhom għall-mewt, m'humiex nies li jagħmlu l-ħażen, imma jgħixu ta' ċittadini skond liġijiet mill-aħjar; [Est:E:16] huma wlied Alla l-għoli, is-setgħan u l-ħaj li żamm is-saltna għalina u għall-antenati tagħna fl-aħjar ordni.

[Est:E:17] "Għalhekk tagħmlu sewwa jekk ma toqogħdux għall-ittri li bagħtilkom Ħaman bin Ħammedata. [Est:E:18] Għaliex dak li kien għamel dawn il-ħwejjeġ, għallquh, lilu u l-familja tiegħu, fil-bieb ta' Susa. Alla li jmexxi kollox ħallsu malajr kif kien jixraqlu.

[Est:E:19] "Mela intom għandkom ixxandru fil-beraħ ma' kullimkien il-kopja ta' din l-ittra, u ħallu lil-Lhud jgħixu skond il-liġijiet tagħhom. [Est:E:20] U għinuhom biex dak in-nhar, it-tlettax tax-xahar tnax, li huwa Adar, jiddefendu ruħhom kontra dawk li jaħbtu għalihom f'jum l-hemm tagħhom.

[Est:E:21] "Għax Alla li jista' kollox bidlilhom dan il-jum; minn jum ta' qerda tal-poplu magħżul, għamilhulhom jum ta' ferħ.

[Est:E:22] "Intom għandkom tħarsu bl-ikbar ferħ dan il-jum b'jum ta' tifkira, l-aqwa fost il-festi kollha kbar tagħkom, [Est:E:23] biex issa u għal li ġej ikollna s-sliem, aħna u l-Persjani ħbieb tagħna, iżda għal dawk li jnassu kontrina, ikun tifkira ta' qerda.

[Est:E:24] "Kull belt jew provinċja, li ma tagħmilx dan li qegħdin ngħidu, tkun meqruda bla ħniena bix-xabla u n-nar. Mhux biss ebda bniedem ma joqgħod fiha, imma saħansitra jistkerrhuha l-bhejjem selvaġġi u t-tjur ta' l-ajru."

9. Ir-rebħa tal-Lhud

[Est:9:1] Fit-tlittax ta' Adar, ix-xahar tnax, il-jum li fih kellhom iseħħu l-ordni u l-liġi tas-sultan, u l-għedewwa tal-Lhud kienu jittamaw li fih iġibuhom taħt idejhom, dak il-jum stess ġara l-maqlub, għax il-Lhud ġiebu taħt idejhom l-għedewwa tagħhom.

[Est:9:2] Il-Lhud inġabru fl-ibliet kollha tagħhom fil-provinċji tas-sultan Assweru, biex imiddu idejhom fuq dawk li kienu jfittxu jagħmlulhom id-deni; u ħadd ma sata' jeqfilhom, għax il-biża' tagħhom waqa' fuq il-popli kollha. [Est:9:3] Il-prinċpijiet tal-provinċji, is-satrapi u l-gvernaturi, u dawk kollha li kienu jieħdu ħsieb l-affarijiet tas-sultan, għenu lil-Lhud għax bdew jibżgħu minn Mordekaj. [Est:9:4] Għax Mordekaj kellu setgħa kbira fil-palazz tas-sultan, u l-fama tiegħu xterdet mal-provinċji kollha u kull ma jmur kien jitqawwa.

[Est:9:5] U l-Lhud qabdu x-xabla u għamlu ħerba mill-għedewwa tagħhom, qatluhom u qerduhom; għamlu minnhom dak li għoġobhom.

[Est:9:6] Fiċ-ċittadella ta' Susa qatlu u qerdu ħames mitt raġel: [Est:9:7] u qatlu 'l Parsandata, u 'l Dalfon, 'l Asfata, [Est:9:8] 'l Porata, 'l Adalija, u 'l Aridata, [Est:9:9] 'l Parmasta, 'l Arisaj, 'l Aridaj, 'l Vajżata, [Est:9:10] u lill-għaxar ulied ta' Ħaman bin Ħammedata, l-għadu tal-Lhud. Iżda ma meddewx idejhom fuq il-priża.

[Est:9:11] Dakinhar waslet quddiem is-sultan l-aħbar tal-maqtulin fiċ-ċittadella ta' Susa, [Est:9:12] u s-sultan qal lis-sultana Ester: "Fiċ-ċittadella ta' Susa l-Lhud qatlu u qerdu ħames mitt ruħ, u l-għaxar ulied ta' Ħaman; x'għamlu fil-bqija tal-provinċji ta' l-imperu tas-sultan? U issa xi trid iżjed biex nagħtihulek? X'int tfittex aktar biex iseħħlek?"

[Est:9:13] U Ester wieġbet: "Jekk jogħġob lis-sultan, ħalli l-Lhud li hawn f'Susa jingħatalhom għada wkoll biex jagħmlu skond il-liġi ta' llum, u ħalli l-għaxar ulied ta' Ħaman jiddendlu ma' forka." [Est:9:14] U s-sultan ordna li jsir hekk: u ħareġ digriet f'Susa. U l-għaxar ulied ta' Ħaman dendluhom ma' forka.

[Est:9:15] U l-Lhud li kienu f'Susa nġabru wkoll fl-erbatax-il jum tax-xahar ta' Adar u qatlu f'Susa tliet mitt ruħ, iżda ma meddewx idejhom fuq il-priża. [Est:9:16] U l-bqija tal-Lhud li kienu fil-provinċji tas-sultan inġabru, u qamu jiddefendu ħajjithom u strieħu mill-għedewwa tagħhom, u qatlu minn dawk li kienu jobogħduhom ħamsa u sebgħin elf; iżda ma meddewx idejhom fuq il-priża. [Est:9:17] Dan ġara fit-tlittax tax-xahar ta' Adar. L-erbatax għamlu minnu jum il-festa u l-ferħ.

[Est:9:18] Imma l-Lhud li kienu f'Susa nġabru fit-tlittax u fl-erbatax tax-xahar; u strieħu fil-ħmistax u għamlu minnu jum il-festa u l-ferħ. [Est:9:19] Għalhekk il-Lhud, li jgħammru fil-kampanja, fi bliet bla swar, jagħmlu mill-erbatax tax-xahar ta' Adar jum ta' ferħ u festa, u jum ta' btala u dak in-nhar jibagħtu porzjonijiet ta' ikel lil xulxin.

Il-festa tal-Purim

[Est:9:20] Mordekaj kiteb dawn il-ġrajjiet kollha u bagħat ittri lil-Lhud li jinsabu fil-provinċji kollha tas-sultan Assweru tal-qrib u tal-bogħod, [Est:9:21] biex jordnalhom li ta' kull sena jżommu b'jiem ta' btala l-erbatax u l-ħmistax tax-xahar ta' Adar, [Est:9:22] bħalma kienu għamlu b'dawk il-jiem li fihom il-Lhud strieħu mill-għedewwa tagħhom, ix-xahar li nbidlilhom mill-għali għall-ferħ, u minn jum in-niket għal jum ta' btala. F'dawn il-jiem għandhom jagħmlu festa u jifirħu; jaqsmu l-ikel bejniethom u jagħtu sehem lill-fqar. [Est:9:23] Il-Lhud imbagħad ħaduha drawwa li jagħmlu dak li għamlu dak in-nhar, kif kitbilhom Mordekaj.

[Est:9:24] Ħaman bin Ħammedata, l-Agagi, u l-għadu tal-Lhud kollha kien għamel il-fehma li jeqridhom u tafa' l-Pur, jiġifieri x-xorti, biex jifnihom u jeqridhom. [Est:9:25] Iżda meta Ester daħlet quddiem is-sultan u dan sar jaf bil-biċċa, is-sultan ordna bil-miktub biex jaqilbu għal fuq rasu d-deni kollu li kien ħaseb għal-Lhud; u dendlu lilu u lil uliedu mal-forka. [Est:9:26] Għalhekk sejjħu lil dawk il-jiem Purim mill-kelma Pur, skond ma kienet tgħid l-ittra, u skond ma raw u kull ma ġralhom dik il-ħabta. [Est:9:27] Il-Lhud għamluha liġi, li ma tistax titħassar, għalihom u għal nisilhom u għal kull min jingħaqad magħhom, liġi li jibqgħu jżommu dawn il-jumejn fiż-żmien u l-mod preskritt. [Est:9:28] Dawn il-jumejn għandhom jiftakruhom u jiċċelebrawhom minn ġenerazzjoni għal ġenerazzjoni, kull familja, kull provinċja u kull belt. Dawn il-jiem tal-Purim ma għandhomx jonqsu minn fost il-Lhud u t-tifkira tagħhom ma titħassarx minn fost il-ġenerazzjonijiet tagħhom.

[Est:9:29] Is-sultana Ester, bint Abiħajil, flimkien ma' Mordekaj, il-Lhudi, kitbet bil-qawwa kollha biex twettaq din it-tieni ittra tal-Purim. [Est:9:30] U ntbagħtu ittri lil-Lhud kollha li kienu jgħammru fil-mija u sebgħa u għoxrin provinċja ta' l-imperu ta' Assweru bi kliem ta' sliem u s-sewwa, [Est:9:31] biex iżommu dawn il-jiem tal-Purim fi żmienhom, bħalma ordnalhom Mordekaj il-Lhudi u s-sultana Ester, kif stabbilew għalihom infushom u għan-nisel tagħhom, b'tifkira tas-sawm u tal-krib tagħhom. [Est:9:32] Il-kmand ta' Ester wettaq il-liġi tal-Purim u kien miktub fi ktieb.

10. Il-festa tal-Purim

[Est:10:1] Is-sultan Assweru mbagħad għamel taxxa fuq il-pajjiżi ta' l-art u l-gżejjer tal-baħar. [Est:10:2] U l-opri kollha l-oħra tal-ħila u l-qawwa tiegħu, u t-tagħrif kollu tal-kobor ta' Mordekaj li bih kabbru s-sultan, jinsabu miktuba fil-kotba tal-ġrajja tas-slaten tal-Medja u l-Persja. [Est:10:3] Għax Mordekaj, il-Lhudi, kellu t-tieni post wara Assweru, u l-Lhud kienu jirrispettawh u l-kotra ta' ħutu jħobbuh, għax kien ifittex il-ġid tal-poplu tiegħu u s-sliem lin-nisel tiegħu kollu.

F. [Est:F:1] Mbagħad Mordekaj qal: "Dan kollu ġej minn Alla. [Est:F:2] Niftakar fil-ħolma li kelli dwar dawn il-ġrajja; kollox seħħ sa l-inqas naqra; [Est:F:3] in-nixxiegħa żgħira li saret xmara kbira u d-dawl li feġġ, ix-xemx, u l-gliegel ta' l-ilma.

“Ix-xmara hi Ester, li żżewwiġha s-sultan u għamilha sultana. [Est:F:4] Iż-żewġ draguni huma jien u Ħaman. [Est:F:5] Il-ġnus huma dawk li ngħaqdu flimkien biex jeqirdu isem il-Lhud. [Est:F:6] Il-poplu tiegħi hu l-poplu ta' Iżrael, li sejjħu l-isem ta' Alla u kienu salvi. Il-Mulej salva lill-poplu tiegħu, u ħelisna minn dan l-għawġ kollu, u Alla għamel sinjali u mirakli kbar, li qatt ma saru fost il-ġnus.

[Est:F:7] "Għalhekk hu għamel żewġ xorti; waħda għall-poplu ta' Alla u l-oħra għall-bqija tal-ġnus. [Est:F:8] U dawn iż-żewġ xorti ġew fis-siegħa u l-ħin fil-jum li Alla għażel għall-ħaqq tal-ġnus kollha. [Est:F:9] Alla ftakar fil-poplu tiegħu, għamel ġustizzja mal-wirt tiegħu, [Est:F:10] għalhekk dawn il-jiem, l-erbatax u l-ħmistax tax-xahar ta' Adar, jiċċelebrawhom b'laqgħat ta' ferħ u hena quddiem Alla, għal dejjem, minn nisel għal nisel tal-poplu ta' Iżrael."

Għeluq

[Est:F:11] Fir-raba' sena tas-saltna ta' Tolemew u Kleopatra, Dositew, li kien jgħid li kien qassis u Levita, u Tolemew, ibnu, ġiebu din l-ittra tal-Purim, u ddikjaraw li hi ġenwina u li kien ittraduċieha Lisimaku bin Tolemew, li kien joqgħod Ġerusalemm.