IR-RIVELAZZJONI, L-ISKRITTURA U T-TRADIZZJONI
Fit-tieba kbira tiegħu, Alla ried juri lilu nnifsu u r-rieda tiegħu lill-bnedmin. Dan it-tagħrif dwar Alla u r-rieda tiegħu insejħulu Rivelazzjoni. (mill-kelma latina Rivelare li tfisser “turi” jew “tikxef”)
Il-fakultajiet li għandu l-bniedem jagħmluh kapaċi jagħraf l-eżistenza ta’ Alla personali. Iżda biex il-bniedem ikun jista’ jkollu relazzjoni ta’ intimità ma’ Alla, Alla ried juri lilu nnifsu lill-bniedem u jagħti lill-bniedem il-grazzja li jkun jista’ jilqa’ din ir-rivelazzjoni fil-fidi. Madankollu, il-provi ta’ l-eżistenza ta’ Alla jistgħu jħejju għall-fidi u jgħinu biex wieħed jara li l-fidi m’hijiex kontra r-raġuni tal-bniedem.
Il-Konċilju Vatikan II, fil-Kostituzjoni Dei Verbum dwar ir-Rivelazzjoni jgħid, “Fl-għerf u t-tjieba tiegħu Alla għoġbu juri lilu nnifsu personalment u jgħarraf il-misteru tar-rieda tiegħu, li bih il-bnedmin, b’Ġesù Kristu, il-Verb magħmul bniedem, ikollhom id-dħul għand il-Missier, fl-Ispirtu s-Santu u jissieħbu fin-natura ta’ Alla”.(Dei Verbum 2)
Alla, li jgħammar “f’dawl li ħadd ma jista’ jersaq lejh” (1Tim 6,16), irid jagħti l-istess ħajja divina lill-bnedmin li hu ħalaq minn rajh, biex, f’Ibnu l-waħdieni, jagħmilhom ulied adottivi tiegħu (ara Ef 1,4-5). Huwa u juri lilu nnifsu, Alla ried jagħti lill-bnedmin il-ħila li jweġbuh, jagħrfuh u jħobbuh wisq aktar milli kieku kellhom joqogħdu fuq il-ħila tagħhom stess.
Il-pjan ta’ Alla tar-rivelazzjoni seħħ fl-istess ħin “bl-għemil u bil-kliem, marbutin bejniethom b’rabta sħiħa, u jfissru ‘l xulxin”. Il-pjan għandu “pedagoġija divina” partikulari: Alla juri lilu nnifsu ftit ftit lill-bniedem, iħejjih pass wara l-ieħor biex jilqa’ r-Rivelazzjoni sopranaturali li hu stess jirrvelalu u li tilħaq il-milja tagħha fil-Persuna u l-missjoni tal-Verb magħmul bniedem, Ġesù Kristu.
Din ir-Rivelazzjoni ma waqfitx mad-dnub tal-ewwel bnedmin. Alla, “wara l-waqgħa tagħhom, wegħedhom il-fidwa, qawwielhom qalbhom bit-tama tas-salvazzjoni; baqa’ dejjem jieħu ħsieb il-familja kollha tal-bnedmin, biex jagħti l-ħajja ta’ dejjem lil dawk kollha li jfittxu s-salvazzjoni u jipperseveraw sa l-aħħar fl-għemil it-tajjeb”.
Biex jiġbor l-umanità mxerrda, Alla għażel ‘l Abram u sejjaħlu biex jitlaq “minn artu, minn art twelidu, minn dar missieru” biex jagħmel minnu Abraham, jiġifieri “missier ta’ kotra kbira ta’ ġnus” “Jitbierku fik il-ġnus kollha ta’ l-art”
Il-poplu li tnissel minn Abraham ikun dak li fih tinżamm bla mittiefsa l-wegħda magħmula lill-patrijarki, il-poplu magħżul imsejjaħ biex iħejji l-ġemgħa ta’ l-ulied kollha ta’ Alla minn kull ġens u lsien fl-għaqda tal-Knisja.
Wara l-patrijarki, Alla sawwar lil Israel bħala l-poplu tiegħu, meta ħelsu mill-jasar tal-Eġittu. Għamel miegħu l-Patt tas-Sinaj u, permezz ta’ Mosè, tah il-Liġi, biex jagħrfu u jaqdih bħala Alla wieħed, ħaj u veru, Missier li jipprovdi, u mħallef ġust, u biex jistenna s-Salvatur imwiegħed.
Israel hu l-poplu li lilu qabel kulħadd waslet il-Kelma ta’ Alla, il-poplu ta’ l-aħwa l-kbar tagħna l-insara fil-fidi ta’ Abraham.
Bil-profeti, Alla jsawwar il-poplu tiegħu fit-tama tas-salvazzjoni, jistenna Patt ġdid u għal dejjem mal-bnedmin kollha patt li jinkiteb fi qlubhom Il-profeti ħabbru fidwa radikali tal-Poplu ta’ Alla: it-tisfija mill-infedeltajiet kollha tagħhom, salvazzjoni li tħaddan in-nazzjonijiet kollha. L-aktar li jkollhom din it-tama jkunu l-foqra u ċ-ċkejknin tal-Mulej In-nisa qaddisa bħal Sara, Rebekka, Rakel, Mirjam, Debora, Anna, żammew ħajja f’Israel din it-tama ta’ salvazzjoni. Marija hi xbieha perfetta ta’ dan.
Naqraw fl-Ittra lil-Lhud, “Alla fl-imgħoddi kellem lil missirijietna ħafna drabi u b’ħafna manjieri permezz tal-profeti. Issa, f’dan l-aħħar żmien huwa kellimna permezz ta’ Ibnu” (Lh 1,1-2). Kristu, l-Iben ta’ Alla magħmul bniedem hu l-Kelma tal-Missier. Fih fi Kristu, il-Missier qal kollox, u mhux se jkun hemm Kelma oħra barra minnha. Għalhekk nemmnu li fi Kristu tinsab il-milja tar-Rivelazzjoni. Min jara lili jara lil Missieri. Fi Kristu sirna nafu lill-Missier.
M’għandniex nistennew ebda rivelazzjoni pubblika ġdida f’dan iż-żmien qabel id-dehra glorjuża ta’ Sidna Ġesù Kristu fl-aħħar tad-dinja. Iżda, għalkemm ir-Rivelazzjoni ntemmet, għad ma ħarigx beraħ għal kollox kull ma fiha. Hi l-fidi nisranija li trid tifhem u tara, bil-mod il-mod tul iż-żminijiet, kull ma fiha r-Rivelazzjoni.
Jista’ jkun hemm dawk li nsejħulhom rivelazzjonijiet privati meta Il-Mulej stess, jew permezz tal-Madonna, l-anġli jew il-qaddisin tiegħu jagħti xi tagħrif lil xi bnedmin. Dawn ma jżidu xejn mar-Rivelazzjoni Divina, ma jistgħux ivarjaw minnha, u ma jorbtux lin-nisrani biex jaċċettahom.
Alla rrivela lilu nnifsu b’mod sħiħ meta bagħat lil Ibnu stess, u fih waqqaf Patt li jibqa’ għal dejjem. Hu l-aħħar Kelma tal-Missier, hekk li mhux se jkun hemm Rivelazzjoni oħra warajh.
Alla jrid li l-bnedmin kollha jsalvaw u jaslu biex jagħrfu l-verità, (1 Tim 2,4), jiġifieri dik ta’ Kristu Ġesù Jeħtieġ mela li Kristu jitħabbar lill-popli kollha u lill-bnedmin kollha biex b’hekk ir-Rivelazzjoni tasal sa truf l-art.
Il-Mulej Ġesù, ikkmanda lill-Appostli tiegħu biex iħabbruh lil kulħadd bħala l-għajn tas-salvazzjoni u bħala regola sħiħa ta’ mġiba tajba.
Ix-xandir tal-Evanġelju, skond l-ordni tal-Mulej, seħħ f’żewġ manjieri:
Bil-fomm mill-Appostli li, bil-predikazzjoni tagħhom bil-fomm, wasslu, permezz ta’ eżempji u ta’ istituzzjonijiet, kemm dak li tgħallmu minn fomm Kristu huma u jgħixu miegħu u jaraw għemilu, u kemm dak li nebbaħhom bih l-Ispirtu s-Santu.
Bil-Kitba mill-istess Appostli u minn nies ta’ madwarhom, li, imnebbħin mill-Ispirtu s-Santu, ħallew miktuba l-Baxara t-tajba tas-salvazzjoni.
Biex l-Evanġelju jibqa’ dejjem bla mittiefes u ħaj fil-Knisja, l-Appostli ħallew bħala suċċessuri tagħhom lill-Isqfijiet, u ħallewlhom l-istess dmir tagħhom li jgħallmu. Fil-fatt, il-predikazzjoni ta’ l-Appostli, li b’mod speċjali, tinsab imfissra fil-kotba ispirati, kellha tinżamm sħiħa sa l-aħħar taż-żmien permezz ta’ suċċessjoni li ma tiġi nieqsa qatt.
Din it-trasmissjoni ħajja, imwettqa mill-Ispirtu s-Santu, tissejjaħ Tradizzjoni biex tingħażel mill-Iskrittura Mqaddsa, għalkemm għandha rabta liema bħalha magħha. Bit-Tradizzjoni “il-Knisja, fid-duttrina tagħha fil-ħajja u fil-kult tagħha tkompli tul iż-żminijiet u twassal lil kull ġenerazzjoni dak kollu li hija hu u dak kollu li temmen. “It-tagħlim ta’ Missirijiet il-Knisja jixhed il-preżenza ħajja ta’ din it-Tradizzjoni, u l-għana kollu tagħha jgħaddi u jissawwab fil-ħajja u l-ħidma tal-Knisja li temmen u titlob
L-Iskrittura Mqaddsa hi l-Kelma ta’ Alla miktuba bl-ispirazzjoni ta’ l-Ispirtu s-Santu.
It-Tradizzjoni Mqaddsa mbagħad tgħaddi l-Kelma ta’ Alla, fdata lill-Appostli minn Kristu l-Mulej u mill-Ispirtu s-Santu, u twassalha sħiħa u bla mittiefsa lis-suċċessuri tagħhom, biex, imdawwlin mill-Ispirtu tal-Verità, huma u jippridkawha, iħarsuha, ifissruha u jxandruha bil-fedeltà kollha.
Minn dan jiġi li l-Knisja, li lilha ġiet fdata t-trasmissjoni u l-interpretazzjoni tar-Rivelazzjoni, “ma tiksibx iċ-ċertezza tagħha dwar kull ma ġie rrivelat mill-Iskrittura Mqaddsa biss. Għalhekk kemm it-Tradizzjoni u kemm l-Iskrittura Mqaddsa għandhom jiġu milqugħin u miqjuma bl-istess sentimenti ta’ tjieba u ta’ qima.
Id-dmir tat-tifsir b’mod awtentiku tal-Kelma ta’ Alla, miktuba jew trasmessa ġie fdat biss lill-Maġisteru ħaj tal-Knisja”, jiġifieri lill-isqfijiet li huma f’għaqda mas-suċċessur ta’ San Pietru, l-isqof ta’ Ruma.
Għalhekk dan il-Maġisteru mhux aqwa mill-Kelma ta’ Alla imma hu għall-qadi tagħha, billi jgħallem dak biss li ġie trasmess, għaliex b’ordni ta’ Alla u bl-għajnuna ta’ l-Ispirtu s-Santu, irid jisma’ din il-Kelma bi tjieba, iħarisha bi qdusija u jfissirha b’fedeltà sħiħa, u minn dan id-depożitu waħdieni tal-fidi irid jieħu dak kollu li jipproponi biex jitwemmen bħala rivelat minn Alla.
L-Insara li jiftakru fi kliem Kristu lill-Appostli: “Min jisma’ lilkom, ikun jisma’ lili” (Lq 10,16), jilqgħu t-tagħlim u d-direttivi li jagħtuhom ir-Ragħajja tagħhom.
Il-Maġisteru tal-Knisja jħaddem għal kollox l-awtorità li għandu minn Kristu, meta jiddefinixxi xi dommi tal-fidi, jiġifieri meta jipproponi b’sura li torbot il-poplu nisrani b’rabta ta’ fidi li ma jistax jerġa’ lura minnha, xi veritajiet li jinsabu fir-rivelazzjoni jew meta wkoll jipproponi b’mod definittiv xi veritajiet li għandhom rabta neċessarja magħhom.
Biex nikkonkludu
It-Tradizzjoni Mqaddsa u l-Iskrittura Mqaddsa jagħmlu depożitu qaddis waħdieni tal-Kelma ta’ Alla”, u fih, qisu f’mera, il-Knisja, fil-mixi tagħha, tikkontempla ‘l Alla, bidu ta’ l-għana kollu tagħha.
“Fid-duttrina tagħha, fil-ħajja u fil-kult tagħha, il-Knisja tkompli tul iż-żminijiet u twassal lil kull ġenerazzjoni dak kollu li hija hi u dak kollu li temmen”.
Bis-sens sopranaturali tal-fidi, il-Poplu ta’ Alla kollu kemm hu ma jieqaf qatt jilqa’ d-don tar-Rivelazzjoni ta’ Alla, jidħol fiha dejjem aktar fil-fond, u jgħixha dejjem aktar.
Id-dmir tat-tifsir b’mod awtentiku tal-Kelma ta’ Alla ġie fdat biss lill-Maġisteru tal-Knisja, lill-Papa u lill-Isqfijiet f’għaqda miegħu.
Aktar dwar ir-Rivelazzjoni ...
Bir-raġuni biss il-bniedem jista’ jasal li jagħraf lil Alla permezz ta’ l-għemejjel tiegħu. Iżda hemm ordni ta’ għarfien ieħor li l-bniedem bl-ebda’ mod ma jista’ jasal għalih permezz tar-raġuni waħedha; mhux għax dan imur kontra r-raġuni iżda għax huwa ‘l fuq mir-raġuni tagħna.
Alla minn rajh ħalaq il-bniedem u ried jagħtih mill-istess ħajja divina tiegħu. Iżda hu ħallieh fil-libertá li jwieġbu, li jagħrfu u li jħobbu.
Il-pjan tar-Rivelazzjoni ta’ Alla seħħ bl-għemil u bil-kliem marbutin f’rabta sħiħa. Alla wera lilu nnifsi ftit, ftit lill-bniedem u b’hekk ħejji għall-milja tar-Rivelazzjoni fil-persuna ta’ Kristu, il-Verb (il-Kelma) tiegħu inkarnat (magħmul bniedem).
Alla, sa mill-bidu ta lill-bniedem il-grazzja tiegħu sabiex ikun jista’ jwieġeb għas-sejħa li għamillu.
Għalkemm il-bniedem dineb u diversi drabi ma laqax is-sejha ta’ Alla, madankollu Alla kompla juri lilu nnifsu lill-bniedem u jistiednu għall-għaqda miegħu.
Bid-dnub tiegħu l-bniedem mhux biss tħassar hu u l-ġeneru uman iżda ħassar ukoll in-natura ta’ madwaru.
Matul iż-zminijiet, Alla dejjem għażel għalih persuni li kienu baqgħu lejali lejh biex permezz tagħhom issalva l-ġeneru uman. Hekk per eżempju għażel lil Noe biex permezz tiegħu jeħles l-umanitá minn qerda totali. Wara Noe għażel lil Abram u warajh persuni oħra, fosthom il-patrijarki u l-profeti – mhux biex jikkastiga lill-poplu imma biex issalvah u jressqu lejh.
Lil Abram sejjaħlu biex jitlaq minn dar missieru u minn artu u biex jagħmel minn Abraham (innota l-bidla fl-isem), jiġifieri missier ta’ kotra ta’ ġnus. “Jitbierku fik il-ġnus kollha ta’ l-art.” (Ġenesi 12:3)
Għaliex Abraham emmen lil Alla, anke meta ma ra ebda tama umana, huwa jitqies il-missier ta’ dawk kollha li jemmnu f’Alla wieħed kif emmen hu.
Il-patrijarki (missirijiet il-poplu) tat-Testment il-Qadim huma Abraham, ibnu Iżaak, u iben Iżaak li huwa Ġakobb (magħruf ukoll bħala Iżrael (kif sejjaħlu Alla). Imbagħad hemm ukoll ulied Ġakobb, it-tnax l-aħwa li fosthom Ġużeppi li kien mibjugħ minn ħutu l-oħra. Minn dawn ħarġu t-tnax il-tribu ta’ Iżrael.
Il-poplu Lhudi, imnissel minn Abraham u wliedu kien l-ewwel fost il-popli kollha li laqgħa s-sejħa ta’ Alla u galhekk il-Lhud huma hutna l-kbar fil-fidi ta’ Abraham.
It-tnax il-tribu ta’ Iżrael, issawru bħala poplu wieħed fid-deżert tas-Sinaj, wara l-ħelsien tagħhom mill-jasar ġewwa l-Eġittu. Kien hemm (fid-deżert) li Alla. permezz ta’ Mose’, ta l-liġi tiegħu lill-poplu u kien hemm li sar il-patt bejn Alla u l-poplu Lhudi – “Jiena nkun Alla tagħkom u intom tkunu l-poplu tiegħi.” (Levitiku 26:12)
Wara l-patrijarki, Alla għażel persuni oħra, l-profeti biex wassal l-kelma tiegħu lill-poplu. Il-profeti ħabbru lill-poplu fidwa radikali; it-tisfija mill-infedeltajiet tagħhom kollha. Huma mhux biss tkellmu mal-poplu f’isem Alla iżda wkoll tkellmu ma’ Alla f’isem il-poplu.
Ir-Rivelazzjoni ta’ Alla lill-bniedem sabel il-milja tagħha fil-persuna ta’ Ġesú Kristu – il-Verba (Kelma) ta’ Alla li sar bniedem.
Fi Kristu seħħ patt ġdid bejn Alla u l-bniedem, patt definittiv li se jibqa’ għal dejjem.
Kristu wera lill-bniedem dak kollu li Alla xtaq li juri dwaru nnifsu. Għalhekk m’għandnix nistennew ebda rivelazzjoni pubblika ġdida fiż-żmien ta’ qabel id-dehra glorjuża ta’ Ġesú fl-aħħar taż-żminijiet.
Għalkemm ir-Rivelazzjoni intemmet permezz ta’ Ġesú Kristu, madankollu għad ma ħarġitx għal kollox kull ma fiha. Għalhekk il-fidi trid tifhem bil-mod il-mod matul iż-żminijiet kull ma fiha r-Rivelazzjoni.
Minn żmien għal żmien jista’ jkun hemm rivelazzjonijiet privati iżda dawn ma jżidu xejn mad-depositu tal-fidi.
Peress li Ġesú Kristu huwa l-milja tar-Rivelazzjoni, għalhekk kien meħtieġ li din l-aħbar tajba mwassla lilna minnu tiġi mwassla lill-ġnus kollha ta’ kull żmien.
Minħabba f’hekk, matul il-ħajja tiegħu fuq din l-art, Ġesú għażel tnal il-raġel li sejħilhom Appostli (li tfisser - mibgħuta) u kmandhom biex iwassli lil kulħadd din l-aħbar ir-tajba.
Dan l-Appostli wettquh kemm (a) bil-fomm u kif ukoll (b) bil-kitba.
Biex il-missjoni mogħtija lilhom titkompla, l-Appostli ħallew warajhom bħala suċċessuri tagħhom lill-Isfqijiet u ħallewlhom l-istess dmir li jrċevew huma.
Din it-trażmissjoni ħajja, mwettqa mill-Ispirtu s-Santu permezz ta’ l-Appostli u tas-suċċessuri tagħhom tissejjah TRADIZZJONI, biex tingħażel mill-ISKRITTURA MQADDSA, għalkemm magħha għandha rabta sħiħa.
It-tagħlim tal-Missirijiet tal-Knisja (Padres jew Fathers of the Church) jixhed ukoll il-preżenza ħajja ta’ din it-Tradizzjoni,
Kemm l-Iskrittura kif ukoll it-Tradizzjoni huma t-tnejn importanti għaliex it-tnejn ħerġin mill-istess għajn divina. Għalhekk ir-Rivelazzjoni tasal għandna permezz ta’ żewġ għejjun importanti, l-Iskrittura u t-Tradizzjoni.
L-Iskrittura hija l-Kelma ta’ Alla miktuba mill-Bniedem. Għalhekk hija miktuba taħt l-Ispirazzjoni ta’ l-Ispirtu s-Santu.
It-Tradizzjoni twassal l-kelma ta’ Alla fdata f’idejn l-Appostli minn Kristu u twassalha sħiħa u bla mittiefsa lis-suċċessuri tagħhom biex imdawwlin mill-Ispirtu tal-Veritá, jwassluha u jippridkawha, iħarsuha, ifissruha u jxandruha lill-fidili kollha.