Ġrajjiet ewlenin fil-ħajja tal-Kardinal John Henry Newman
1801 Twieled nhar il-21 ta’ Frar f’Old Broad Street, f’Londra, l-aktar fost sitt itfal. Tgħammed fid-9 t’April fil-Knisja Anglikana ta’ St Benet Fink.
1808 Beda l-iskola f’Ealing f’Londra.
1816 Newman jgħaddi mill-ewwel konverżjoni tiegħu.
1817 Jibda jgħix fi Trinity College f’Oxford. Jirċievi l-Ewwel Tqarbina fil-Knisja Anglikana f’din is-sena.
1818 Jintagħżel bħala skular fi Trinity College.
1820 Jikseb il-B.A.
1822 Newman jiddeċiedi li jiġi ordnat fil-Knisja Anglikana. Jinħatar Fellow ta’ Oriel College.
1824 Jordna djaknu fi Christ Church f’Oxford. Jibda l-ħidma pastorali f’St Clement’s. Missieru jmut.
1825 Jordna saċerdot fil-Knisja Anglikana fi Christ Church f’Oxford. Jibda jikteb l-artiklu tiegħu Miracles.
1826 R. H. Froude u R. I. Wilberforce jsiru Fellows ta’ Oriel College. Jiddeċiedi li jaqra b’mod sistematiku, il-kitbiet tal-Padri.
1826 Otħu Mary tmut. Isir Vicar tal-University Church ta’ St Mary’s f’Oxford.
1832 Jikkonkludi l-ewwel ktieb tiegħu The Arians of the Fourth Century. Jibda l-vjaġġ tiegħu fil-Mediterran mal-Arċidjaknu Froude u ibnu Hurrell.
1833 Newman jerġa’ lura lejn Sqallija u kważi jmut. Jikteb Lead Kindly Light fil-vjaġġ bejn Palermo u Marsilja. Jerġa’ lura lejn l-Ingilterra. Keble jippriedka dwar l-Apostasija Nazzjonali f’St Mary’s Oxford. Jingħata bidu għall-Oxford Movement. Newman jippubblika l-ewwel minn Tracts for the Times. Newman jikteb 29 minn dawn it-trattati.
1834 Jippubblika l-ewwel volum tal-Parochial Sermons.
1836 Imut sieħbu Froude. Newman ikollu knisja ċkejkna adattata għalih f’Littlemore. Oħtu Jemima tiżżewweġ lil T. Mozley.
1838 Newman isir editur tal-British Critic.
1841 Jippubblika Tract 90. Newman imur jgħix f’Littlemore.
1843 Id-dubju ta’ Newman dwar il-Knisja Anglikana jisboq dak dwar il-Knisja Kattolika. Jirriżenja minn St Mary’s. Jipprietka l-famuża omelija tiegħu The Parting of Friends f’Littlemore. Jispiċċa t-traduzzjoni tiegħu ta’ Select Treatises of St Athanasius in controversy with the Arians. Imut ħabibu John Bowden.
1845 Newman jibda jikteb Essay on the Development of Christian Doctrine. Jirriżenja minn Oriel. Nhar it-9 ta’ Ottubru jidħol ‘fil-merħla vera u waħdanija ta’ Kristu’, il-Knisja Kattolika ta’ Ruma. Jintlaqa’ minn Dominic Barberi f’Littlemore. Jiġi kkonfermat minn Dr Wiseman.
1846 Iħalli Littlemore għal Maryvale. Aktar tard iħalli l-Ingilterra għal Ruma biex isir saċerdot.
1847 Jiddeċiedi li jsir Oratorjan ta’ San Filippu Neri.
Fit-30 ta’ Mejju jordna saċerdot.
1848 Jiftaħ l-ewwel Oratorju f’Alcester Street f’Birmingham.
1850 Il-Papa Piju XI jagħtih il-grad akkademiku onorarju fit-teoloġija. Jagħti serje ta’ lectures bl-isem Certain Difficulties felt by Anglicans in submitting to the Catholic Church. Wiseman iħabbar ir-restawrazzjoni tal-ġerarkija Kattolika fl-Ingilterra. L-Anglikani joħorġu kontra tagħha.
1851 Jibda l-ġuri magħruf Akilli. Newman jiġi nominat l-ewwel Rettur tal-Universita’ Kattolika tal-Irlanda.
1852 L-Oratorju f’Birmingham trasferit għal Edgbaston. Newman jipprietka The Second Spring għall-ewwel sinodu fl-Ingilterra wara r-restawrazzjoni tal-ġerarkija.
1853 Jingħalaq il-każ Achilli. Jinfetaħ l-Oratorju ta’ Birmingham.
1854 Tinfetaħ l-Universita’ ta’ Dublin.
1855 Newman jippubblika r-rumanz Callista.
1857 Il-Kardinal Wiseman iħabbar lil Newman li se jagħtih f’idejh is-superviżjoni tat-traduzzjoni l-ġdida tal-Bibbja. Madankollu, il-ħsieb ma jseħħx.
1859 Newman isir editur ta’ The Rambler.
1864 Charles Kingsley jeħodha kontra l-Knisja Kattolika. Newman jiftaħ korrispondenza miegħu. Jippubblika l-imsemmija Apologia pro vita sua.
1865 Joħroġ il-poema The Dream of Gerontius.
1866 Jippubblika A Letter to Pusey.
1870 Jippubblika An Essay in aid of a Grammar of Assent.
1875 Jippubblika A Letter to the Duke of Norfolk biex iwieġeb l-akkużi ta’ Gladstone li l-Kattoliċi mhumiex suditti leali għall-istat. Imut Ambrose St John, ħabib intimu ta’ Newman.
1877 Jippubblika l-Via Media fit-tielet edizzjoni. Isir Honorary Fellow ta’ Trinity College f’Oxford.
1879 Il-Kardinal Manning u l-Isqof Ullathorne jħabbrulu li l-Papa se jagħmlu kardinal. Newman jitlaq lejn Ruma. Papa Ljun XIII jaħtru kardinal u jagħtih il-Knisja Djakonali ta’ San Giorgio al Velabro. Newman jerġa’ lura lejn Birmingham.
1886 Is-saħħa ta’ Newman tibda tonqos.
1889 Fil-25 ta’ Diċembru, Newman iqaddes il-Quddiesa għall-aħħar darba.
Billi kien naqsu d-dawl, kien jirreċita r-Rużarju flok il-Brevjar b’permess speċjali.
1890 Fl-10 ta’ Awwissu, jirċievi għall-aħħar darba s-sagramenti. Imut nhar il-11 ta’ Awwissu. Jindifen f’Rednal qrib Birmingham, maġenb ħabibu Ambrose St John kif kien talab.
Riferenza;
http://www.newmanfriendsinternational.org/en/j-h-newman/chronology-newman-life/
Miġbura minn Fr Geoffrey George Attard